Risico op 'superinfecties' in kraakpand op de Paleizenstraat

Door een gebrek aan medische controle dreigen ziektes zoals difterie, tuberculose en schurft zich verder te verspreiden in het kraakpand op de Paleizenstraat. Experts en zorgverleners spreken over een "epidemische situatie" en vrezen het moment dat de groep - ongeveer achthonderd asielzoekers en vluchtelingen - terug op straat belandt. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) werkt aan een zorgpunt.

Op verzoek van de burgemeester van Schaarbeek, Cécile Jodogne (DéFI), werd vorige week een gezondheidsinspectie uitgevoerd in het kraakpand in de Paleizenstraat, waar momenteel 700 à 800 asielzoekers het pand bezetten. De artsen van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie identificeerden verschillende gevallen van tuberculose, zorgwekkende gevallen van cutane difterie en een zeer grote verspreiding van schurft, met een risico op superinfectie in het gebouw.

De dokters stelden bij 9 op de 10 Afghanen schurft vast, bevestigt Baptiste Buidin van het kabinet van burgemeester Jodogne aan BRUZZ. Er zouden zowat 250 Afghanen verblijven.

Buidin verduidelijkt dat de dokters een algemene situatie wilden vaststellen en dus niet iedereen persoonlijk hebben gecontroleerd. Exacte cijfers zijn er dus niet.

Niettemin: “De dokters hebben benadrukt dat het om een zorgwekkende situatie gaat, zodanig zelfs dat ze spreken over een epidemische situatie,” aldus Buidin.

‘Niet onverwacht’

Dat de situatie zorgwekkend is, beaamt ook dokter Sabine Allard, infectiologe aan het UZ Brussel. “Maar onverwacht is het niet”.

Schurft is namelijk een aandoening die overdraagbaar is door nauw contact met de huid, net als huiddifterie. Difterie wordt veroorzaakt door een bacterie, en kan zich ook elders nestelen, zoals in de luchtwegen, met zelfs dodelijke gevolgen soms. Omdat Belgen gevaccineerd zijn, geniet de bevolking groepsimmuniteit. “Maar door mensen op het grondgebied te krijgen die uit landen komen die niet vaccineren, komt in dat schild scheurtjes.”

Tuberculose wordt dan weer overgedragen via de lucht. “Een beetje zoals covid, maar dan vele malen minder besmettelijk", aldus Allard. "Echter, de mensen die zich in het kraakpand bevinden, lopen wel degelijk een hoog risico de ziekte op te lopen.” Dat geldt trouwens ook voor de vrijwilligers, die in het gebouw rondlopen.

“Van zodra tuberculose bij iemand wordt vastgesteld, moet die persoon in isolatie en moet zijn omgeving onder verhoogde aandacht komen. Tuberculose kan namelijk na een jaar of vijf pas opduiken. Daarom is het heel belangrijk om nu al te weten wie met wie in contact kwam.”

Het aantal tuberculose-gevallen neemt al een aantal jaren toe, weet Allard, onder andere door andere vluchtelingencrisissen en omdat mensen meer reizen. “Het zal dus niet zomaar verdwijnen.”

Medische screening

Komt de volledige volksgezondheid nu in gevaar? Niet meteen. Maar om die goed te beschermen, moet de situatie wel doortastend opgevolgd worden, benadrukt Allard. En laat daar nu net het schoentje knellen. Sinds de verhuis van het registratiecentrum voor asielzoekers van het Klein Kasteeltje naar het Pachecogebouw, worden asielzoekers niet langer aan een medisch onderzoek onderworpen. Er wordt dus ook niet meer gecontroleerd of ze de nodige vaccins kregen, zeggen Lorenzo De Lucia van vrijwilligersgroep Soutien Palais des Droits en David Vogel van Artsen Zonder Grenzen.

Vandaar het initiatief van Artsen Zonder Grenzen om een tijdelijke medische post te open aan het Pachecogebouw.

Op straat

Maar wat vanaf de negentiende december? Dan verloopt de deadline van de uitzetting van het gebouw. Dan zouden de achthonderd bewoners verplicht andere oorden moeten opzoeken. Door het tekort aan opvangplaatsen, belanden velen mogelijk opnieuw op straat of in andere kraakpanden. “Met andere woorden: de risico op verspreiding is groot, zolang die groep niet medisch opgevolgd wordt”, waarschuwt dokter Allard.

‘Situatie baart iedereen zorgen’

Donderdag vond een overleg plaats tussen de gemeente Schaarbeek, het Brussels Gewest, Fedasil en staatssecretaris voor Asiel & Migratie Nicole de Moor (CD&V). "Er zijn een aantal zaken benoemd, maar er werd niets beslist", vat Buidin het gesprek samen. “Heel frustrerend.”

De woordvoerder van de staatssecretaris benadrukt dat de situatie "iedereen zorgen baart". Daarom werk het kabinet, samen met de verschillende diensten, aan een zorgpunt. "Dat moet de mensen de nodige basiszorgen geven", klinkt het.