Sensibiliseren om te vaccineren: een werk van lange adem

Vijf vaccinatiebussen rijden door de Brusselse wijken om de inwoners ter plaatse te vaccineren. Niet overal is de opkomst even groot: elke dag komen 40 tot 100 mensen opdagen aan zo'n bus. Het sensibiliserend werk vooraf blijkt erg van tel. In de Matongéwijk is zeker zes weken op voorhand contact gelegd met de buurt.

“Wij merken dat wanneer mensen zelf betrokken worden bij het bewustmakingsproces, de vaccinatiebereidheid stijgt.” Frank Struyven werkt voor het outbreak support team (OST) Belta. De OST’s in Brussel volgen uitbraken van het coronavirus op bij moeilijk bereikbare doelgroepen, maar treden ook preventief op. Struyven’s driekoppige team werkt in het bijzonder met kwetsbare personen zonder diploma of zonder toegang tot juiste informatie. Sinds de maand juni gingen ze meermaals op ronde in de Matongéwijk in Elsene.

“Wij zijn er gaan spreken met verschillende handelaars in de winkelgalerijen. We hebben hen uitgelegd wie we zijn, dat er een vaccinatiebus naar Elsene zou komen en dat het de mensen zou kunnen interesseren”, zegt Struyven. “We zoeken de mensen op die vaak langs dezelfde plaatsen passeren, zoals die galerijen. Door lokale contacten aan te spreken, vinden we ‘peer helpers’. Zij kunnen hun eigen buurtbewoners uitleggen dat wij terugkeren voor informatieverlening. We laten de deur altijd open voor vragen en discussie."

Die peers kunnen zorgen voor mond-aan-mondreclame, maar ook informatie verspreiden via sociale media. “In de WhatsApp-groepen van sommige gemeenschappen circuleert vaak fake news. Je kan dat omdraaien”, zegt Struyven. “Ook correctie informatie kan je sneller delen via die groepen.”

Sneeuwbal

De vacci-bus stopte voor het eerst in de Matongéwijk op 15 juli. Toen trok de bus een kleine vijftig man. “Al bij al een goed aantal, aangezien er die donderdag overstromingen waren”, zegt Struyven. Op twee dagen tijd kwamen 112 buurtbewoners er hun prik halen. Deze week stopt de bus er opnieuw twee dagen, op vrijdag en zaterdag. “Ik hoop natuurlijk op een maximale opkomst, maar we weten nog niet hoeveel mensen we deze keer zullen bereiken”, moet Struyven toegeven.

De bus trekt dus redelijk langzaam op gang. Struyven en zijn team waren zeker zes weken op voorhand aanwezig in de Matongéwijk om er de juiste contacten te leggen, waarvan drie weken in de winkelgalerijen. De vzw Sankaa, een Afrikaanse koepelorganisatie, hulp hen daarbij. Een evangelische kerk uit de buurt kon alvast de eigen achterban overtuigen: daar zijn vorige week 140 mensen gevaccineerd. Ook in Molenbeek hielp een evangelische kerk om de eigen gelovigen te laten vaccineren.

“Door te blijven langsgaan, kom je telkens een stapje verder”, zei coronacrisismanager Inge Neven van de Brusselse gezondheidsinspectie daar dinsdag over. “We hopen op een sneeuwbaleffect. Als mensen horen dat anderen via die weg gevaccineerd zijn, doen ze het misschien zelf ook of melden ze zich aan in de vaccinatiecentra.” Struyven zegt dat het geruststellend kan werken om het vaccin dichtbij huis te krijgen en eventueel samen met vrienden of collega's. "Iedereen doet het op zijn eigen ritme", zegt hij nog.

Op het grote effect is het dan wellicht nog enkele weken wachten. De Brusselse gezondheidsinspectie voorziet de komende weken almaar meer vaccins voor de lokale initiatieven en almaar minder in de vaccinatiecentra. Vanaf september moeten de lokale antennes de bovenhand nemen. De bedoeling blijft nog altijd om 70 procent van de volwassen Brusselaars te vaccineren, al is die deadline verschoven naar eind september.