Vaccinatie in Brussel sputtert: 'Een planning maken is onmogelijk'

Met amper 34.600 mensen die in Brussel een eerste prik hebben gekregen, is het beoogde einddoel van 650.000 mensen nog mijlenver af. De komende weken is het vooral wachten geblazen op vaccins. Bevoegd minister Alain Maron stelde zelfs dat het “onmogelijk is om een vaccinatieplanning te maken.”

Nemen we er even de vaccinatieplanning voor Brussel van nog geen maand geleden bij - gebaseerd op de toen verwachte voorraad vaccins. Eind januari moesten 22.500 bewoners en personeelsleden in de woonzorgcentra gevaccineerd zijn, samen met 30.000 ziekenhuispersoneelsleden die in contact komen met covid-19-patiënten. In februari moesten 9.000 personeelsleden uit de ziekenhuizen volgen, 16.500 mensen in andere zorginstellingen en 36.000 zorgverstrekkers uit de eerste lijn. Vanaf maart en april zou de vaccinatiecampagne helemaal een vliegende start nemen, met nog eens 460.000 65-plussers en risicopatiënten.

Van dat scenario lijken we vandaag wel erg verwijderd. In de commissie Gezondheid van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie klonk bevoegd minister Alain Maron (Ecolo) pessimistisch. "Het is onmogelijk om een vaccinatieplanning te maken. Alleen voor Pfizer is er een timing voor de levering, voor Moderna is er vandaag geen zicht op een leveringsplanning." Maron wil daarom geen uitspraken doen over wie wanneer gevaccineerd zal worden en liet zelfs uitschijnen dat we over een jaar misschien nog aan het vaccineren zijn.

"De situatie blijft penibel, we wachten net als Vlaanderen op vaccins", klinkt het ook bij Brussels coronacrisismanager Inge Neven. "Iedereen geraakt stilaan gefrustreerd."

In Vlaanderen kunnen ze deze week geen eerste dosissen zetten en focussen ze noodgedwongen op het toedienen van tweede dosissen. Hoe zit het in Brussel?

Neven: “Wij houden van de reeds geleverde dosissen sowieso ook een deel in stock om te zorgen dat de tweede dosis van Pfizer en Moderna gezet kan worden. Moderna levert volgende week niet en de week erna slechts de helft van wat we verwacht hadden. De leveringen van Pfizer – een kleine 12.000 per week – zijn bevestigd tot 22 februari. Daarna moeten we kijken hoe het verder loopt. De eerste levering van Astrazeneca krijgen we morgen, dat zijn 4800 dosissen en de weken nadien ook. Die worden voorzien voor de eerste vaccinaties in het Heizelcentrum dat volgende week opent. Zorgpersoneel in de eerste lijn dat jonger is dan vijfenvijftig wordt daarvoor geselecteerd.”

En daarna?

Neven: “Vanaf 1 maart zou Astrazeneca de levering moeten verhogen naar 14.000 en later 20.000 dosissen per week, maar dat is nog niet bevestigd.”

Hoeveel vaccins zijn in Brussel intussen gezet?

Neven: “Tot nu hebben we 54.000 dosissen geleverd gekregen, van Pfizer en Moderna. Daarvan zijn 48.000 dosissen al gebruikt, of 88 procent van de geleverde dosissen. Van die vaccins moeten telkens twee dosissen of twee prikken gegeven worden. Sommige mensen hebben al twee prikken gekregen of zijn volledig gevaccineerd, anderen kregen nog maar één dosis.”

Als we kijken naar de gegevens van Sciensano lijkt Brussel in vergelijking met Vlaanderen toch nog steeds achterop te lopen: in Vlaanderen 211.000 dosissen gezet, in Brussel 20.900. Dat is slechts een tiende.

Neven: “De verklaring is nog steeds dat Sciensano registreert op basis van postcodes van de gevaccineerde mensen. In verschillende Brusselse woonzorgcentra hebben de bewoners en zeker de personeelsleden hun domicilie in Vlaanderen of Wallonië staan en niet in Brussel. Dat geldt ook voor heel wat ziekenhuispersoneel. Veel mensen die in Brussel werken en dus hier ingeënt moeten worden, wonen hier eigenlijk niet. Dat vertekent het beeld.”

Dat kan toch niet verklaren waarom de vaccinatiegraad in Brussel slechts 2,22 procent bedraagt, ongeveer de helft van die in Vlaanderen, waar het 3,96 procent is voor de eerste prik?

Neven: “Toch wel, want er speelt een dubbel effect. Wie in Brussel ingeënt wordt, maar in Vlaanderen of Wallonië gedomicilieerd is, wordt bij ons niet mee geteld, maar bij hen wel. Ik ben zeker dat we de geleverde vaccins goed gebruiken. Het enige wat zou kunnen spelen is dat we er in verhouding minder zouden hebben gekregen. Maar dat lijkt me ook niet te kloppen, want de verdeling gebeurt erg transparant.”

Hoeveel bedraagt de vaccinatiegraad in Brussel dan volgens jullie gecorrigeerde berekeningen?

Neven: "3,6 procent van de mensen boven de achttien die in Brussel gevaccineerd moet worden, heeft al een eerste prik gekregen (Sciensano verwijst dus met 2,22 procent naar de Brusselaars). Dus dat ligt in dezelfde lijn als Vlaanderen.

Vertaalt u dat dan eens naar aantal gevaccineerde mensen?

Neven: “34.600 mensen hebben een eerste prik gekregen in Brussel (tov 20.900 gedomicilieerde Brusselaars die Sciensano vermeldt, NC). Eind deze week zullen ongeveer 12.000 bewoners van woonzorgcentra volledig ingeënt zijn. Bij het personeel in de woonzorgcentra zijn we nu bezig met de tweede ronde, voor deze week gaat het om 2400 dosissen. In de ziekenhuizen zal iedereen die al een eerste prik met het vaccin van Pfizer heeft gekregen een tweede dosis krijgen en volgende week volgt de tweede dosis van Moderna. Dat gaat om 7300 mensen deze week en volgende week.

Marc Noppen, CEO van UZ Brussel maakte zich boos omdat in het Verenigd Koninkrijk 1000 prikken per minuut gezet worden. Dat enorme verschil in snelheid met ons land kan toch niet alleen aan de geleverde vaccins liggen?

Neven: “Wij hadden voorzien om op 1 maart tien vaccinatiecentra te openen in Brussel. Als we voldoende vaccins zouden hebben, zouden wij dan ook 370.000 prikken per maand kunnen zetten. Dat is ook veel en dan hebben we het alleen nog maar over Brussel. Normaal hadden vorige week vijf centra moeten openen en op 1 maart nog eens vijf. Nu is het er één op 1 februari geworden, volgende week opent het tweede, het vaccinatiecentrum aan de Heizel en op 1 maart normaal nog drie. Het centrum aan de Heizel is weliswaar het grootste voor Brussel, maar voorlopig starten ze daar ook maar met 4800 dosissen, de eerste levering van het vaccin van AstraZeneca."

Is het toch niet nodig om voorzichtiger te communiceren om geen valse hoop te geven?

Neven: “We zijn altijd eerlijk geweest. Er wordt wel degelijk gevaccineerd. We gaan gewoon verder, maar we hangen af van de leveringen. Het goede nieuws is dat alle bewoners in de woonzorgcentra die zich wilden laten inenten eind deze week een tweede prik zullen gekregen hebben en dus volledig ingeënt zullen zijn. We hebben nog wel wat positieve gevallen in de rusthuizen, maar die patiënten zijn asymptomatisch. Ze worden dus niet ziek en dat is goed nieuws.”