'Veel overlijdens in Brussel konden voorkomen worden door hogere vaccinatiegraad'

"Veel overlijdens hadden kunnen vermeden worden met een hogere vaccinatiegraad in Brussel’, zegt Steven Van Gucht. Toch is hij persoonlijk geen grote voorstander van het verplichten van de coronapas in Brussel. "Dat kan een 'quick-win' opleveren, maar je kweekt daarmee geen vertrouwen in vaccins. De coronapas moet in de eerste plaats ingezet worden om de veiligheid te verhogen voor risicovolle activiteiten, niet om vrijheid in te perken."

Brussel is goed voor ongeveer een tiende van de nationale bevolking. Toch stelt viroloog Steven Van Gucht van Sciensano vast dat een derde van alle overlijdens in België het Brussels gewest voorvalt.

Daarbij komt dat een derde van alle ziekenhuisopnames in België gebeurt in Brussel. Ook een derde van de coronapatiënten op de afdeling intensieve zorg wordt behandeld in een Brussels ziekenhuis. ‘De bezetting van de Brusselse ziekenhuizen zit nu op de helft van het niveau tijdens de derde golf’, waarschuwt hij.

Coronapas

Om de situatie te verbeteren wil Brussel vanaf oktober de coronapas verplichten voor onder de meer de horeca. Maar of dat een grote impact zal hebben op de vaccinatiegraad, betwijfelt Van Gucht. Hij is persoonlijk ook geen grote voorstander. "Dat kan een 'quick-win' opleveren, maar je kweekt daarmee geen vertrouwen in vaccins. De coronapas moet in de eerste plaats ingezet worden om de veiligheid te verhogen voor risicovolle activiteiten, niet om vrijheid te in te perken."

Volgens Van Gucht is er is wel degelijk nog draagvlak voor de overblijvende maatregelen. "Het is belangrijk om daarop in te zetten. Met een beperkt aantal maatregelen kunnen we de curve onder controle houden. De modellen tonen dat ook aan. Je hoeft niet naar een nieuwe lockdown te gaan."

"Maar het is wel belangrijk dat we positief blijven communiceren over mondmaskers en dat we niet continu zeggen dat we niet vrij zijn. We hebben veel vrijheid. De communicatie daarover moet veranderen. Een mondmasker is vervelend, maar het laat wel toe om zaken vrij te organiseren. Het is zoals een gordel in de auto. Dat is geen inperking van onze vrijheid, maar dat doen we voor onze veiligheid."

Minder besmettingen onder tieners

In de dalende besmettingscijfers onder Vlaamse tieners ziet hij een andere bevestiging van de werkzaamheid van het vaccin. ‘In alle Vlaamse provincies zien we een daling van het aantal besmettingen onder 10- tot 19-jarigen. 81 procent van hen is gevaccineerd. Bij de 0- tot 9-jarigen - die niet in aanmerking komen voor vaccinatie - is er wel nog een verdere stijging van de besmettingen. Dit is een krachtig signaal van hoe goed vaccinatie werkt, ook tegen besmettingen’, aldus Van Gucht.

Brussel is niet het enige probleemkind, stelt Van Gucht. ‘In Wallonië stuwen de provincies Henegouwen en in het bijzonder Luik de besmettingen. Het gaat bovendien om een stijgende trend.

Modellen voorspellen stijging

Ondanks de voorzichtig positieve resultaten, zeker voor Vlaanderen, blijft Van Gucht aanmanen tot voorzichtigheid: ‘De modellen voorspellen dat er een stijging komt die zich de volgende weken zal doorzetten. De effecten van het nieuwe schooljaar en de versoepelingen van 1 september kunnen we nog niet zien.’

Een positief punt ziet Van Gucht in de stabiele positiviteitsratio: "Minder reizigers betekent dat er minder wordt getest. Toch stabiliseert het percentage positieve tests." Over het algemeen testen reizigers immers minder vaak positief op het virus dan mensen met symptomen die zich laten testen.