In memoriam: Jos Colpin, de eerste echte persmagistraat

De Brusselse magistraat Jos Colpin is zondagochtend op 74-jarige leeftijd overleden. Colpin bekleedde verschillende functies binnen het gerecht, maar was bij het brede publiek vooral bekend als woordvoerder van het Brusselse parket en gaf in die hoedanigheid als eerste een inkijk in de werking van het tot dan erg gesloten Openbaar Ministerie.

Colpin was jarenlang eerste substituut van de Brusselse procureur des konings en woordvoerder van het Brusselse parket. Hij oefende verschillende functies uit. Naast zijn werk als magistraat was hij ook lid van de Hoge Raad voor Justitie. Na zijn pensioen in 2015, hield Colpin zich bezig met tuchtzaken bij de Orde van Dierenartsen en bleef hij fervent supporter van voetbalclub KV Mechelen.

Bruno Bulthé, die tussen 2007 en 2014 als procureur des Konings in Brussel nauw samenwerkte met Colpin, herinnert hem als “een grote meneer, de man van de afspraak, maar ook een bon vivant. Een fijne en correcte magistraat die je kon vertrouwen.”

‘Een groot verlies van een vriend’

Hoewel uit Mechelen afkomstig, was Colpin ook gehecht aan Brussel, weet Bulthé. “Het was zíjn parket. Ik denk dat hij nooit iets anders overwogen heeft dan in Brussel te zitten. Jos was verder toegankelijk en betrouwbaar. Als mens vind ik het een groot verlies van een vriend,” laat Bulthé weten.

“Ik heb hem eerst gekend als vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie in de Raadkamer. Een ‘wijze gast’,” omschrijft Bulthé zijn collega toen. “Hij was op dat ogenblik ook woordvoerder. Dat heeft hij altijd op een volgens mij zeer efficiënte manier gedaan.”

Goede relaties met de pers

“Met Jos kon je praten en afspraken maken. Ook journalisten, die een scoop nodig hadden,” vertelt Bulthé. “Jos had zijn wekelijkse persconferentie om 11 uur. In de namiddag beantwoordde hij dan vragen van bepaalde journalisten. Als een journalist bijvoorbeeld naar mij kwam met vragen over een dossier, wist ik dat ik ze naar hem kon doorverwijzen om te vermijden dat een zaak in gevaar kwam door een lek in de pers.”

Colpin heeft duidelijk zijn stempel gedrukt op de communicatie van het parket, zegt ook Jean-Marc Meilleur, die vanaf 2004 acht jaar met Colpin werkte en hem opvolgde als woordvoerder. “Het waren andere tijden toen, maar Jos Colpin heeft de eerste stappen gezet in een meer open communicatie met de pers,” zegt hij.

“Vroeger communiceerde Justitie zelden of niet over lopende zaken. Kijk bijvoorbeeld naar de zaak Agusta. Jos is een van de eerste magistraten die rechtstreekse contacten had met de pers. Zo organiseerde hij dagelijks persmomenten in zijn bureau op het parket. Dat gebeurt tot op de dag vandaag, weliswaar in een perszaal.”

De goede verstandhouding met de pers, beaamt ook Yves Barbieux, die als gerechtsjournalist bij Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad vaak samenwerkte met Jos Colpin. “Hij was recht voor de raap,” zegt hij over de gewezen parketwoordvoerder. “Je kon met hem altijd erg open discussiëren over iets.”

“Hij kende de werking van het gerecht ook door en door. Als journalist kon ik dus steeds vertrouwen op zijn uitleg. Daarvoor apprecieerde ik hem enorm, maar ook omwille van wie hij was als persoon. Met de voeten op de grond en altijd heel open. Toegankelijkheid was misschien zijn grootste kwaliteit.”

Woordvoerder in controversiële zaken

Die troef speelde Colpin eveneens uit ten tijde van de Dutroux-affaire, toen bleek dat er nood was aan meer communicatie met slachtoffers en de bevolking. Later volgden nog gevoelige zaken als die van Andras Pandy, operatie Kelk, de moord op Kitty Van Nieuwenhuyzen, de arrestatie van VBO-topman Luc Vansteenkiste, het dossier van de gokchinees en het onderzoek naar de geradicaliseerde voetballer Trabelsi.

Ook in de zaak Joe Van Holsbeeck liet Colpin zich opmerken als woordvoerder van het parket. Zo kondigde hij een informatiestop af uit protest tegen de uitspraken van toenmalig minister van Justitie Laurette Onkelinx (PS). Die benadrukte destijds dat het geheim van het onderzoek essentieel is, waarop Colpin reageerde: "Onkelinx beschouwt alle mededelingen van het parket blijkbaar als lekken. In die omstandigheden wil ik niet langer uitleg geven aan de pers."