Pleidooien van start in zaak tussen moeder van jihadisten en de staat

Voor de burgerlijke rechtbank in Brussel zullen woensdag de pleidooien in de zaak tussen een moeder van twee jihadisten en de Belgische staat rond 14 uur van start gaan. De moeder stelt een aansprakelijkheidsvordering in tegen de Belgische staat omdat die het vertrek van haar zonen in 2013 niet heeft verhinderd, terwijl het daar wel de middelen toe had.

De jongste zoon, Ismaïl, vertrok op 4 april 2013 met een van zijn vrienden naar Turkije om de grens met Syrië over te steken. Beide jongens waren 16 jaar oud en studenten aan het atheneum Fernand Blum in Schaarbeek. Ze hadden regelmatig Jean-Louis Denis en zijn organisatie Resto du Tawhid bezocht. Denis was moslimprediker en ronselaar en werd in 2016 veroordeeld voor terrorisme.

Tijdens het proces tegen Denis had de moeder van Ismaïl uitgelegd dat ze er alles aan had gedaan om te voorkomen dat haar zoon naar Syrië zou vertrekken. Kort voor het vertrek van Ismaïl was zijn oudere broer Zacharia, toen 23 jaar oud, ook al vertrokken richting Syrië. In december 2012 konden de ouders van de jongens nog verhinderen dat Zacharia vertrok, maar dat lukte een volgende keer niet meer waardoor de zoon op 17 januari 2013 alsnog het vliegtuig kon opstappen.

Zacharia had steeds contact gehouden met zijn jongere broer en probeerde hem te overhalen om zich ook aan te sluiten bij de jihad in Syrië. De moeder was hier echter van op de hoogte en verwittigde de politie van Vilvoorde in februari 2013. Maar de moeder zegt dat de inspecteur haar toen vertelde dat hij niets kon doen.

Spoorloos sinds 2017

Op 3 april 2013 werd ze bij de politie opgeroepen om haar verklaring af te ronden. Opnieuw heeft ze toen haar grote bezorgdheid geuit. De volgende dag zijn Ismaïl en een vriend vertrokken. In januari 2017 heeft de moeder vernomen van Ismaïl dat Zacharia is omgekomen bij een droneaanval. Vanaf juni van datzelfde jaar heeft ze ook niet meer van Ismaïl gehoord.

"Het is zeer verbazingwekkend dat een onbegeleide minderjarige alleen aan boord kan gaan in Zaventem naar een gevoelige bestemming als Istanboel. Er heeft zich duidelijk een fout voorgedaan bij de identiteitscontroles voor het inschepen", zei Alexis Deswaef, advocaat van de moeder, in april. De advocaat is van mening dat politieagenten, douanebeambten, magistraten en consulaire diensten onrechtmatig hebben gehandeld en vordert een bedrag van 10.000 euro voor morele schade en een bedrag van 50.000 euro voor materiële schade.

Ter opheldering heeft de advocaat ook gevraagd of de telefoontaps van Ismaïl in het dossier opgenomen kunnen worden. Hij werd namelijk afgeluisterd sinds zijn oudere broer was vertrokken.