Gewest wil tiental groene zones aankopen en toegankelijk maken

Het Brussels Gewest wil een tiental groene zones aankopen om zo de natuur te beschermen, beter bestand te zijn tegen klimaatverandering, en inwoners meer toegankelijk groen te kunnen bieden. Dat meldde minister van Leefmilieu en Klimaat Alain Maron (Ecolo) woensdag in de commissie Leefmilieu van het Brussels parlement.

Maron antwoordde op een vraag van parlementslid Gladys Kazadi (Les Engagés) over de aankoop van terreinen binnen de groene ruimte Kattebroek in Sint-Agatha-Berchem (wijk Potaarde), langsheen de Groene Wandeling.

Die aankoop past volgens de minister binnen zijn politiek om grond te kopen in het gewest met als doel natuurgebieden op de lange termijn te vrijwaren en voor het publiek toegankelijke groene ruimtes te creëren. Dat is nodig, volgens de minister, want een op de vijf Brusselaars heeft nog steeds geen toegang tot een openbare groene ruimte in de buurt van zijn woning. Bovendien staat de biodiversiteit onder druk door de klimaatverandering.

Tiental groene zones voorgesteld

“Voor de selectie van terreinen willen we vooral nieuwe toegankelijke groengebieden ontwikkelen in wijken waar er momenteel weinig groene ruimte is,” zegt Maron.

“Voor die nieuwe politiek van aankoop van groene ruimtes heb ik 2 miljoen euro vrijgemaakt. In juni vorig jaar heb ik de gemeenten opgeroepen om voorstellen te doen voor de verwerving van groenruimtes in de buurt,” voegt Maron toe.

“Sindsdien onderzoekt Leefmilieu Brussel de haalbaarheid van een tiental voorstellen van de gemeenten, op een totaal van 50. Daarvoor vraagt het de gemeenten bijkomende inlichtingen, en stuurt het ook brieven naar de eigenaars van bepaalde terreinen, na een identificatie via het kadaster.”

Parallel daaraan werkt Leefmilieu Brussel aan het verkrijgen van eigendoms- of vruchtgebruikrechten binnen de perimeters van duurzame wijkcontracten, om daar groenzones te voorzien. Daarvoor worden budgetten vrijgemaakt eenmaal de dossiers concreet worden.

Daarnaast voert Leefmilieu Brussel al langer een grondpolitiek om de Groene Wandeling te vervolledigen of groenzones met elkaar te verbinden. De overheidsdienst werkt ook aan terreinen voor stadslandbouw.

“Samen met Leefmilieu Brussel ga ik door om het gewestelijke groene netwerk verder te ontwikkelen,” aldus de minister. “Dat levert talloze ecosysteemdiensten aan de stad en haar inwoners, en is ook de beste garantie voor de bescherming en versterking van de biodiversiteit in het gewest.”

Zo heeft het natuurgebied Kattebroek in Potaarde een vegetatielandschap dat hoofdzakelijk bestaat uit weilanden, rietvelden, braakliggende stukken en loofbosjes. Enkele jaren geleden, meldde de regering eerder, bleek uit analyses en studies dat de Kattebroeksite een waardevolle rol speelt voor het Brussels Gewest als vochtig gebied. Het is onder andere belangrijk in de strijd tegen het hitte-eilandeffect, dat nog wordt versterkt door de klimaatverandering. Bovendien is het een habitat voor verschillende dier- en plantensoorten.

Eerder raakte al bekend dat het Gewest 4,9 miljoen euro heeft betaald voor het gebied van ongeveer 1 hectare. De aankoop van het Kattebroek lost een juridisch geschil op dat al aansleept sinds de bescherming van het landschap in 2006, zei Maron woensdag in de commissie.

Schadevergoedingen vermijden

“De Kattebroek-terreinen staan immers in het Gewestelijk Bestemmingsplan (GPB) ingeschreven als voornamelijk residentieel woongebied. Ze konden dus bebouwd worden tot ze beschermd werden. Het gewest heeft ervoor gekozen om de percelen aan te kopen en op die manier het beheer van de site volledig in de hand te kunnen houden, om te vermijden een even hoge som te moeten betalen aan schadevergoedingen voor misgelopen inkomsten.”

“Leefmilieu Brussel gaat het gebied beheren, maar moet nog bekijken hoe het gebied precies ingericht gaat worden. Het agentschap is daarvoor ook in gesprek met de gemeente Sint-Agatha-Berchem."

"De inrichting en activiteiten zullen hoe dan ook moeten passen bij de beschermde status, meer specifiek de ecologische conservatie van de groene zone, en de landschappelijke kwaliteiten als waardevol reliek van het oorspronkelijke valleilandschap van het stroomgebied van de Zenne.”

Het beheer van het Kattebroek zal daarom volgens de minister wellicht minimaal ingrijpen in de natuur, hier en daar zullen misschien weilanden ingericht worden.