BIG CITY. Is de lucht uit de verbrandingsoven van de witte vuilniszakken schadelijk? ​

Het is een iconisch gebouw: de verbrandingsoven van Brussel-Energie met gele en bordeaux vlakken, die iets verder staat dan de Van Praetbrug, vlak naast het kanaal. Hier wordt het afval uit de witte vuilniszakken verbrand. Door de ligging en de vorm van het gebouw heeft het zelfs iets weg van een gigantische stoomboot. Zeker wanneer rookwolken de honderd meter hoge schouw verlaten. Maar hoe schadelijk is die rook?

Hoewel de fabriek uit 1985 een vintage-uitstraling heeft, is wat er zich binnenin afspeelt allesbehalve verouderd. Sinds de bouw van de verbrandingsoven werd blijvend geïnvesteerd in nieuwe technologieën om het afval te verbranden, met een zo min mogelijke vervuiling en uitstoot. En dat is uitdagend, want in de witte vuilniszak zit al het afval dat op geen andere manier gerecycleerd kan worden, waardoor verbranding de laatste optie is. Of zo zou het in theorie toch moeten zijn. Want helaas gooit de Brusselaar nog heel wat afval in de witte zak dat eigenlijk in een andere zak thuishoort, of zelfs in het recyclagepark.

Zo moet de verbrandingsoven meer dan 331.000 ton restafval uit de witte vuilniszakken verwerken per jaar. Tel daar nog eens het afval op dat van privéfirma’s komt, dan moet de oven zo’n half miljoen ton afval per jaar verwerken. Hierdoor verbrandt de fabriek aan één stuk door op drie verschillende lijnen, elke dag van het jaar, elk moment van de dag.

Wanneer het afval de fabriek binnenkomt, komt het terecht in een bunker die leidt naar een oven waar de temperatuur kan oplopen tot 1.100 graden. Een venstertje in de oven lijkt wel een poortje naar de hel. Maar niets van de energie die bij de verbranding vrijkomt, gaat verloren. De stoom uit de oven wordt in een turbine omgezet in elektriciteit en toegevoegd aan het net. De elektriciteit die er jaarlijks wordt opgewekt, is goed voor het energieverbruik van 65.000 gezinnen. Van die energie is 58 procent groen.

De warmte die vrijkomt wordt ook gebruikt. Zo lopen er leidingen tot het winkelcentrum Docks, het Koninklijk Paleis en de Koninklijke Serres. Zij gebruiken die energie om water op te warmen en de gebouwen te verwarmen. Momenteel is Brussel-Energie op zoek naar een nieuwe partner om warmte aan te leveren

Zuiveren

Hoewel het de hoofdtaak is van Brussel-Energie om energie te winnen uit de verbranding, is die activiteit maar goed voor een derde van wat er in de fabriek wordt gedaan. Het andere deel van de fabriek staat in voor het neutraliseren en zuiveren van wat er na de verbranding vrijkomt en overblijft. De schadelijke lucht wordt via rookgasbehandeling gezuiverd. In Brussel gebeurt dat aan de hand van natwassing. Uit de vervuilde lucht worden schadelijke stoffen zoals chloor, zwavel, kwik en zwaar metaal gehaald. Verder neutraliseert actieve kool bijvoorbeeld dioxine. De fysieke materialen die overblijven worden gesorteerd en naar andere bedrijven gestuurd om op gepaste wijze te verwerken.

Voor de nabehandeling wordt water uit het kanaal gebruikt. Het vervuilde water wordt achteraf gezuiverd. Wat overblijft is zout water, dat om die reden niet geloosd kan worden in het kanaal. Daarom laten ze het water verdampen. De rook die de fabriek verlaat, is bijgevolg voornamelijk waterdamp. Wanneer de buitentemperatuur hoger is dan 18 graden verdwijnt die damp en is er geen rookpluim te zien. Op koude dagen komt er dus veel meer rook uit de verbrandingsoven. Het zout dat na het verdampen overblijft, verwerkt Solvay tot bicarbonaat.

Behalve waterdamp stoot de fabriek onvermijdelijk ook andere stoffen uit, zoals CO, fijnstof en stikstofoxiden. Die uitstoot wordt streng gemonitord via meetapparatuur, elk moment van de dag. Door de gebruikte technologie liggen de waarden sterk onder de Europese normen, zodat ze zo onschadelijk mogelijk zijn voor de mens. De uitstoot van onze Brusselse verbrandingsoven is op deze manier een van de laagste van alle verbrandingsovens in België.

• VOLGENDE KEER: Waarom zijn we in Brussel pioniers van de post in Europa?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City

Welke vraag wil jij graag beantwoord zien?