BIG CITY. Waarom zit er zoveel kalk in het Brussels leidingwater?

Dit is duidelijk een populaire vraag. Ze werd al meermaals ingestuurd en won met grote voorsprong in de poll op onze website, waar je kan aangeven welke vraag je graag beantwoord wil zien. De grote hoeveelheid kalk in het water houdt dus heel wat Brusselaars bezig, die zich zorgen maken over hun huishoudelijke toestellen die snel wit kleuren.

Op de website van Vivaqua is te zien hoe hard het water dat uit de kranen stroomt per straat is. Die hardheid geeft aan hoeveel kalk en magnesium er in het water zitten. Voor onze redactie op het Flagey­plein is dat 23 Franse graden, de eenheid die gebruikt wordt om de waterhardheid weer te geven. Dat is best hoog, en op verschillende plekken in Brussel kan dat cijfer wat lager of net nog hoger liggen. Dat komt omdat het Brusselse leidingwater voor zestig procent grondwater is. Een heel klein percentage is afkomstig uit het Zoniënwoud, een groot deel uit Waalse bronnen. Een van de grootste winningen ligt op het domein van Modave. Door de hoogteverschillen daar vloeit het water van het hoger gelegen gedeelte naar de vallei door kalksteenbodem. Het water wordt natuurlijk gezuiverd en krijgt heel wat mineralen mee, maar daardoor komt er dus ook een grote hoeveelheid kalk in de samenstelling van het water. Een ander deel van ons drinkwater is gefilterd Maaswater. Dat water bevat dan weer veel minder kalk.

De hardheid van het water kan sterk verschillen van gemeente tot gemeente en van straat tot straat, omdat het water uit vijf verschillende reservoirs komt in Brussel. Naar elk reservoir stroomt water van verschillende winningen. Hierdoor ontstaat in die reservoirs een mengeling van water met een verschillende afkomst. In bepaalde reservoirs kan dat een mengeling zijn van oppervlaktewater van de Maas en grondwater, in andere dan weer van grondwater van verschillende bronnen. Het water van reservoirs waar Maaswater inzit is zachter.

Is het dan geen idee om nog meer water van de Maas te gebruiken om de hardheid te drukken? “De verdeling van het water wordt niet gemaakt op basis van hoe hard het water is, wel op basis van hoeveel water er beschikbaar is,” vertelt Saar Vanderplaetsen van Vivaqua. “Maaswater bevat dan misschien minder kalk, het wordt wel sneller beïnvloed door de weersomstandigheden. Bij droogte is er maar een beperkt aantal kubieke meter die we uit de Maas mogen zuiveren tot drinkwater, zodat die niet droog komt te staan. De kans dat de bronnen in Wallonië niet meer in water kunnen voorzien, tijdens droge periodes is kleiner. Hierdoor komt Brussel minder snel in waternood dan Vlaanderen.” Dat er in Vlaanderen meer landbouw en industrie aanwezig zijn die veel water nodig hebben, speelt ook een grote rol voor dat watertekort. Het diverse waternet van Brussel is dus een troef.

Ontharder

In Vlaanderen wordt een centrale ontharder gebruikt, die het water voor een groot deel ontdoet van calcium. Dat Vivaqua nog niet kiest voor zo'n centrale ontharder op het Brusselse net heeft vooral met de prijs te maken. “Zo'n centrale ontharder installeren zal de kostprijs van het water in Brussels fors doen stijgen. De waterrekening in Brussel is de laagste van ons land, dat zou dan niet meer het geval zijn,” zegt Vanderplaetsen.

Behalve die budgettaire overweging, zou dat zachte water potentieel sneller de metalen waterleidingen aantasten, al is zacht water weer veel beter voor huishoudelijke toestellen. Die verslijten minder snel en slibben niet zo vlug dicht omdat de hoeveelheid kalk lager is.

Hoewel huishoudelijke toestellen niet van hard water houden, doet ons lichaam dat wel. Zo zijn magnesium en kalk in het water bevorderlijk voor onze botten, om nierstenen te bestrijden en het zou het risico op cardiovasculaire en oncologische ziekten verminderen.

Wie toch graag iets wil doen aan de hoeveelheid kalk in zijn of haar waterconsumptie, kan een individuele ontharder plaatsen. Het is een persoonlijke afweging, want zulke systemen zijn duur en moeten jaarlijks onderhouden worden om bacteriële besmettingen tegen te gaan. En anders is er deze goedkope tip: baking soda en een scheut keukenazijn doen wonderen tegen de witte aanslag.

• VOLGENDE KEER: Welke wereldster woonde er vroeger in het gemeentehuis van Elsene?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City

Welke vraag wil jij graag beantwoord zien?