Vakbonden over hervorming Net Brussel: 'Niet haalbaar'

De vakbonden hebben de vernieuwingsplannen voor Net Brussel nog niet in detail gekregen van de Brusselse regering. Niet alle doelstellingen lijken hen even haalbaar, klinkt het. “Een voorbeeldwerkgever zijn? Onmogelijk.”

De plannen voor de hervorming van de gewestelijke afvaldienst Net Brussel zijn woensdag voorgesteld in het Brussels parlement. Die bestaan uit zeven grote doelstellingen en voorzien een nieuwe algemeen directeur. Bevoegd minister Alain Maron (Ecolo) had de vakbonden daarover dinsdag al kort geïnformeerd, zei Maron in het parlement.

“We hebben pas gisteren een kleine informatiesessie gekregen, waarin ons is meegedeeld dat er een herstructurering aankomt, zonder duidelijke uitleg”, zegt Razia Omar, afgevaardigde bij Net Brussel voor de liberale overheidsvakbond VSOA. “We zijn helemaal niet betrokken geweest bij de uitwerking." Op de vraag of de VSOA met de voorstellen van Maron kan leven, reageert ze dan ook laconiek. "Hoe kunnen wij het plan aanvaarden? Dat is alsof we een blanco cheque tekenen.”

Bij de christelijke vakbond ACV/CSC komt een gelijkaardige reactie. Daar vreest secretaris Stéphane Vercauteren alvast dat de doelstellingen niet overeenstemmen met de huidige werksituatie. “De minister wil de ecologische voetafdruk van het bedrijf doen zakken. Dat is moeilijk, want we rijden rond met 850 vervuilende voertuigen. Onze gebouwen zijn ook oud en vuil, dus we verspillen veel water en energie om alles droog en warm te houden. Daarin moet je veel investeren, ofwel nieuwe gebouwen aankopen”, zegt Vercauteren.

Nieuwe directie

In de tweede plaats is het ACV sceptisch over de ambitie om een “voorbeeldorganisatie” te zijn op vlak van welzijn op het werk. “Sinds de covidcrisis heeft de directie de ophaalrondes verlaagd van drie naar twee afvalophalers per vrachtwagen en dat voor een grotere oppervlakte per persoon. Nu de restaurants en markten weer open zijn, moeten de ophalers dus zwaardere zakken dragen en meer wandelen. Er is nog geen uitzicht op een aanpassing hiervan”, zegt Vercauteren.

Over de directiewissel spreekt Vercauteren zich niet uit. Hij wil vooral dat de nieuwe directie, wie het ook wordt, moeite doet om met het personeel op het terrein te praten. “De arbeiders hebben vaak goede oplossingen en ideeën, maar wij zijn als vakbond niet geraadpleegd tijdens het opstellen van dit plan. De minister antwoordt al maanden niet op onze mails of vragen.”

De socialistische vakbond ACOD/CGSP is verrast dat er een nieuwe directeur wordt aangesteld. “Voor mij moet dat niet, zeker als er nog altijd veel blijft gelden dat door de vorige directie in gang is gezet”, zegt de Franstalige ACOD-voorzitter David Leirsberghe. “De werkdagen van de straatvegers zijn bijvoorbeeld aangepast door de directie. Dat wil de minister nog altijd doorvoeren.”

Ook Leirsberghe hoopt dat de nieuwe directie actief naar het personeel gaat luisteren. “De laatste jaren voelden wij ons niet gehoord. De directeur luisterde niet naar de ideeën van zijn werknemers”, zegt hij. “Een voorbeeldwerkgever zijn? Dat is onmogelijk. We hebben pas na vijf maanden in de coronacrisis mondmaskers gekregen en ook nu, met de vaccinatie, mogen we geen halve dag verlof nemen om onze prik te halen.”

Fini-fini

Het ACOD is wel tevreden dat er nog niet over jobverlies wordt gesproken in het nieuwe plan, ondanks de adviezen daarover in de audit. “Het aantal ontslagen ligt sinds begin dit jaar wel al hoger dan de vorige jaren, wat onrustwekkend is. Bij ons leeft de schrik dus nog altijd dat er wel degelijk ontslagen gaan volgen”, zegt Leirsberghe. “Het huidige plan is anders bijna onmogelijk: als ze minder rondes willen doen en minder ophalers per ronde willen inzetten, zijn ontslagen een logisch gevolg.”

Een andere regel die voorlopig in voege blijft, is de fini-fini-regel. Volgens die regel mogen afvalophalers naar huis vertrekken eens hun ronde erop zit, ook als ze nog geen volledige werkdag van acht uur hebben gehad. “Wij zijn daar niet voor of tegen”, zegt Leirsberghe vanwege het ACOD. “We zullen het analyseren eens we het volledige plan ontvangen.” Dat zegt ook de liberale vakbond VSOA.

De christelijke vakbond ACV wil de fini-fini-regel wel aanhouden. “De ophalers werken hierdoor sneller. Zonder die regel zouden ze hun rondes nooit op tijd klaar krijgen”, zegt secretaris Vercauteren, die benadrukt dat de ophalers niet pauzeren of eten tijdens hun ronde. Hij ontkent dat dit voor onveilige situaties kan zorgen. “De meeste arbeidsongevallen zijn niet gelinkt aan de fini-fini-regel”, aldus Vercauteren. “De regel is in het voordeel van de arbeiders, maar ook van de bevolking en de directie.”