'Voer stadstol in en maak openbaar vervoer gratis'

Défi is voor een stadstol. Brussels parlementslid Emmanuel De Bock pleit ook voor een openbaar vervoer dat gratis is voor Brusselaars. Ook SP.A, Groen en - voorzichtiger - de PS zijn pro stadstol. De partijen deden hun uitspraken in het kader van een evenement over schone lucht, waar het CDH van bevoegd minister Fremault ontbrak.

Vertegenwoordigers van 10 verschillende Brusselse partijen kwamen in de Beursschouwburg maandagavond hun standpunten over luchtkwaliteit toelichten. Ze werden daarbij aan de tand gevoeld door een panel van burgerexperts.

Onder meer Défi kwam daarbij verrassend uit de hoek. Brussels parlementslid Emmanuel De Bock hield er een – genuanceerd – pleidooi voor stadstol en gratis openbaar vervoer.

De Bock vindt net als bijna alle partijen dat een slimme kilometerheffing voor personenwagens in theorie beter is dan een stadstol. De plannen voor die slimme heffing (variabel volgens tijdstip, plaats, wagentype en zelfs aantal inzittenden) zitten echter al een tijdje in het slop. Vlaanderen is voor, maar Wallonië sputtert tegen. "Binnen de Brusselse regering blokkeert Céline Fremault dat ook", zegt De Bock.

“Aangezien Wallonië dwars ligt, kunnen we maar beter plan B van stal halen: een stadstol”, zegt De Bock. Het principe houdt in dat iedereen die in Brussel rijdt daarvoor betaalt. “Maar voor de Brusselaars zou de tol niet duurder mogen zijn dan het autogebruik vandaag”, aldus De Bock, die ervoor pleit om tegelijk andere belastingen te verlagen, zoals die op de inverkeersstelling.

Ook de PS toonde zich maandag niet meer afkerig van een stadstol. “Een slimme kilometerheffing heeft de voorkeur, maar als dat er maar niet van komt, dan zijn we voor een stadstol”, zei Brussels parlementslid Julien Uyttendaele.

De winst die een stadstol oplevert (door de betalingen van niet-Brusselaars) wil De Bock investeren in een ambitieuze uitbouw van het openbaar vervoer. Dat is voor de Défi-gedeputeerde - 'ik spreek in eigen naam' - liefst gratis. “Je kan niet meteen alles gratis maken voor iedereen, maar als de middelen uit de stadstol het toelaten, kan je het openbaar vervoer bijvoorbeeld gratis maken voor Brusselaars en duurder voor niet-Brusselaars. Dat zou meteen een stimulans zijn voor pendelaars om in Brussel te komen wonen."

Naast Défi sprak ook de PVDA zich eerder al uit voor gratis openbaar vervoer.

Wat de stadstol betreft, toonden ook SP.A en Groen-Ecolo zich opnieuw voorstander van het principe. CD&V, Open VLD en de PVDA zijn dan weer tegen zo’n tol gekant. "Je bouwt er fictieve drempels rond de steden mee", zegt Paul Delva in een reactie op het Défistandpunt. CD&V gelooft net als de meeste partijen vooral in een slimme kilometerheffing, die met de andere gewesten wordt afgestemd.

Zonder CDH

Op het evenement bleek overigens dat de partij van de minister van Leefmilieu Céline Fremault uiteindelijk toch geen politieke vertegenwoordiger stuurde. Een fractiemedewerker die te elfder ure werd opgetrommeld werd niet meer toegelaten in het politieke panel.

Aan Nederlandstalige kant gaven Paul Delva (CD&V), Frederik Ceulemans (Open VLD), Annemie Maes (Groen), Liesbet Dhaene (N-VA) en Jef Van Damme (SP.A) present.

De organisatoren toonden zich tevreden met de opkomst, maar drukten ook hun hoop uit dat de partijen hun visies rond luchtkwaliteit verder vernieuwen tegen mei. “Dat zal nodig zijn om de steeds grotere groep te overtuigen die zich van het probleem bewust is”, zegt Liévin Chemin van Bral.