Alles wat je moet weten over de twee nieuwe tramlijnen

Twee nieuwe tramlijnen die van Rogier naar Thurn & Taxis en Neder-Over-Heembeek gaan. En dat over zes jaar. Daar hoopt minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) op, maar de weg daarnaartoe is nog lang. Studies moeten uitgevoerd worden en plannen opgemaakt. BRUZZ bekijkt de volgende stappen. Waarom komen de trams net hier? Wat zal dat kosten? En is het geen verkiezingsballon?

• Hoe gaan die trams precies rijden?

De exacte tracés van de tramlijnen liggen nog niet vast. De MIVB voerde wel een zogeheten 'macrostudie' uit, over de begin- en eindpunten en de grote lijnen van het traject. De Brusselse regering heeft het licht nu op groen gezet voor studies over de precieze route in Neder-Over-Heembeek en waar de haltes moeten komen. Dan pas worden gedetailleerde plannen getekend.

De twee trams zullen vertrekken aan het Rogierplein, waar aansluiting is met de metro. Een eerste tram vertrekt bovengronds in de buurt van het Rogierplein, gaat via Noord over de Bolivarlaan richting de nieuwe Picardbrug en steekt zo het kanaal over. Vervolgens komt de lijn via de Picardstraat aan de Belgicalaan, waar al sporen liggen voor tram 51.

De tweede tram - naar Neder-Over-Heembeek - zou ondergronds vertrekken aan Rogier, zoals de huidige lijn 3. Die gaat dan via Noord naar Van Praet over bestaande sporen. Daarna volgt het nieuwe stuk vanaf de Oorlogskruisenlaan, hoe het daarna precies verder gaat ligt nog niet vast. Wel duidelijk is dat de tram zal passeren aan het sorteercentrum van Bpost, de nieuwe Solvay-site, en zal eindigen aan het Militair Hospitaal.

• Waarom precies die twee lijnen?

De nieuwe tramlijnen zijn geen verrassing. Thurn & Taxis is een belangrijke groeipool in het Brussels Gewest. De afgelopen jaren kwamen er kantoren bij, er zijn ook veel evenementen op de site. Er komt een nieuwe woonwijk, en het Maritiem Station wordt omgevormd tot een plek om te winkelen en te werken. Er is dus een grote vraag naar vervoer van en naar Thurn & Taxis, en een tram is daar het meest geschikte antwoord op.

De aanleg lijkt bovendien niet zo moeilijk: de meeste straten op het traject zijn breed, en de brug over het Kanaal wordt sowieso al gebouwd. De tram naar Thurn & Taxis is trouwens een oude bekende en stond ooit al op de planning. De huidige regering besliste in 2014 om de tram niet aan te leggen, maar komt daar nu op terug.

Richting Neder-Over-Heembeek spelen vergelijkbare factoren: er zijn grote bedrijven in de kanaalzone, zoals Bpost. Ook het Militair Hospitaal trekt veel mensen aan. De klachten over het openbaar vervoer in het stadsdeel klinken luid, de bussen zouden ontoereikend zijn. Het is mooi meegenomen dat het nieuwe stadsbestuur vragende partij is voor een tram.

• Is dit niet gewoon een verkiezingsballonnetje?

Het gaat hier niet om een ideetje van één politicus, maar om een beslissing van de hele Brusselse regering. Dat geeft de zaak enig gewicht, al zou een volgende regering wel terug kunnen komen op de plannen.

Dat de ministersploeg na een eerste brede studie groen licht geeft betekent dat de MIVB verder mag gaan, en dat er gedetailleerde plannen komen over waar de sporen horen, waar er parkeerplaatsen zullen sneuvelen, en mogelijk fietspaden komen. Het is een cruciale stap in de richting van een bouwvergunning. Het project is wel nog niet opgenomen in een begroting.

Maar bij minister voor Mobiliteit Pascal Smet twijfelen ze niet. "Die trams komen er," zegt woordvoerder Mathias Dobbels. "De tramprojecten hangen vast aan andere projecten voor de heraanleg van de openbare ruimte. Heel wat straten worden de komende jaren zéker heraangelegd. We gaan dus niet twijfelen, want als het nu niet gebeurt dan zullen we nog 20 jaar moeten wachten."

• Welke wegen krijgen er dan een beurt?

Bij het Noordstation en in de Maritiemwijk in Molenbeek hangt de tramlijn dus vast aan de heraanleg van wegen. Dat is een deel van het al goedgekeurde stadsvernieuwingscontract dat de buurt een make-over moet geven. De komende jaren wordt de Simon Bolivarlaan heraangelegd zodat die minder plaats inneemt en er meer plaats naar fietsers en een tram kan.

Aan de andere kant van het Kanaal krijgt de Picardstraat een beurt. De timing voor die projecten is strikt, dus moet er nu over een tram nagedacht worden.

Tussen die twee wegen komt de Picardbrug over het water, die is ontworpen om tramverkeer te kunnen dragen. Er is een akkoord met het federaal Brusselfonds Beliris dat het Brussels Gewest zal betalen voor de extra tramsporen.

• Wat kost dat, en voor wanneer is het?

De kosten worden vandaag geschat op 65 tot 70 miljoen euro voor de tram naar Neder-Over-Heembeek en 50 miljoen euro voor de tram naar Thurn & Taxis (10 miljoen is al voorzien voor de wegenwerken).

Minister Smet hoopt dat de eerste trams over 5 tot 6 jaar rijden. Dat is een optimistische schatting, al valt niet uit te sluiten dat er soms ook iets vlot loopt in Brussel. Ter vergelijking: bij tram 9 tussen Simonis en Dikke Beuk (3 kilometer sporen en een volledige herinrichting van de wegen) zat er 7 jaar tussen de aanvraag van de bouwvergunning en het einde van de werken. De verlenging van tram 94 (nu 8) ging vlotter: 5 jaar van aanvraag tot inhuldiging.

In het geval van de nieuwe tramlijnen is het wel nog even wachten op de vergunningsaanvraag, eerst moeten de plannen getekend worden.