De lastige zoektocht naar slimme bevoorrading

De Brusselse overheid zoekt al jaren naar oplossingen voor een efficiëntere en schonere bevoorrading van de stad. Hoe voorkomen dat er halflege vrachtwagens de stad binnenrijden? Hoe het aantal onnodige vervoersritten beperken?

Begin jaren 2000 was het de bedoeling om een stedelijk distributiecentrum op te trekken aan de Havenlaan, het Bilc. Vandaar zouden zware vrachtwagens hun vracht kunnen overladen op bestelwagens, die het laatste traject in de binnenstad zouden afleggen. Maar na hevig verzet van actiegroepen belandde het plan in de prullenbak.

De vorige regering keurde in 2013 een strategisch plan voor het goederenvervoer goed. Daarin dook opnieuw het idee van een stedelijk distributiecentrum aan de stadsrand op. Deze keer zouden de goederen per wijk gebundeld worden en zouden hoofdzakelijk niet-vervuilende voertuigen ingezet worden voor de last mile. Er kwam een proefproject waarvoor het Gewest samenwerkte met het privébedrijf CityDepot uit Hasselt.

In de herfst van 2014 opende CityDepot, met financiële steun van Europa, een distributiecentrum in de buurt van de Havenlaan. Nauwelijks een goed half jaar later werd het bedrijf overgenomen door Bpost. Intussen schiet er van de Brusselse activiteiten van CityDepot niet veel meer over. Dagelijks zou er maar een vijfentwintigtal vrachtwagens stoppen bij het depot, dat tegenwoordig aan de Vilvoordselaan ligt. In Brugge en Leuven, waar het bedrijf ook actief was, gingen zopas de deuren dicht. “De resultaten van dit soort initiatieven zijn niet bemoedigend,” zei topman Koen Van Gerven van Bpost onlangs in De Standaard. Volgens hem is er heel weinig vraag naar en is men niet bereid te betalen voor die laatste groene kilometers.

Ook Bubble Post, de cargofietsdienst die enkele jaren in Brussel rondreed, werd in de zomer van 2017 overgenomen door Bpost en is een stille dood gestorven.
Ondertussen zijn er weliswaar andere fietskoeriers aan het werk in de stad, maar hun aandeel in het Brusselse goederentransport is nog altijd minimaal. Voorts wil Brussel Mobiliteit beginnen met een proefproject met deelbestelwagens.

VUB-professor Cathy Macharis blijft het idee van een stedelijk distributiecentrum en het bundelen van goederen verdedigen, voor sommige vrachten dan toch. “Een volle vrachtwagen met pallets rijdt beter door naar het centrum dan dat de pallets over­geladen worden op verschillende bestelwagens. Ook voor de snelle e-commerce werkt het niet omdat het een extra stop betekent. Maar ik geloof er wel in voor minder efficiënte leveringen, vervoerders die met een halfvolle vrachtwagen enkele winkels in het centrum komen bevoorraden. Die laatste kilometers in de binnenstad worden beter per elektrische bestelwagen of cargofiets afgelegd.”

Lees ook het hoofdartikel "Brussel kreunt onder toevloed camionettes."