Medewerkers Fietsbieb hebben verstandelijke beperking: 'Focus op hun talent'

De eerste Fietsbieb in Brussel wordt uitgebaat door mensen met een verstandelijke beperking en hun begeleiders. Die laatsten helpen bij het herstellen en verhuren van kinderfietsen, maar het draait om veel meer dan dat. “Het is de bedoeling dat de buurt hen ook als gewone mensen beschouwt waar je eens een klapke mee kunt doen.”

Een team vrijwilligers met een verstandelijke beperking staat elke tweede zondag van de maand klaar om de klanten te ontvangen in de Fietsbieb in Molenbeek. Zij verblijven normaal gezien in wooncentrum ‘t Zinneke van Zonnelied vzw, vlak naast de grote loods die beroep doet als fietsbibliotheek. Afgelopen zondag werden de deuren van de loods voor de tweede keer geopend voor mensen die een kinderfiets willen komen huren. De fietsen staan er mooi op een rijtje gerangschikt volgens leeftijd.

Een vast groepje bewoners werkt mee in de Fietsbieb, omdat zij het meeste geboeid zijn door het project. “We kijken naar hun talenten in plaats van hun beperkingen", vertelt begeleidster Sarah Dewin die de mensen door en door kent. "Het is zoeken naar wie welke rol kan vervullen. De bewoners moeten kunnen doen wat ze zelf graag willen zonder dat wij hen dat opleggen. Ze krijgen kleine taakjes die goed bij hen passen.”

Aan de ingang van de Fietsbieb zit Gunter Moonens (41), een van de bewoners. Hij is betrokken bij veel aspecten van de fietsbibliotheek. “Ik ben DJ van dienst en ontvang de mensen met muziek. Ze kunnen ook een plaatje komen aanvragen bij mij.” Gunter danst en zingt enthousiast mee met de muziek. Naast sfeer maken, helpt hij ook bij het herstellen en kuisen van de fietsen. “De fietsen blinken allemaal mooi”, zegt hij fier.

Mensen die een fiets willen huren, kunnen bij Tung Le Than (32) een contract laten opstellen. Hij noteert de gegevens van de klanten en ontvangt het geld. “Ik vind het leuk om contracten op te stellen maar ik krijg wel een beetje hulp van mijn begeleidster.” Davinia Vlaminck (32) assisteert Tung bij de administratie.

Davinia, die slechtziend is, babbelt heel graag. Daarom krijgt zij de taak om mensen op te bellen.

“Ik vertel mensen wanneer ze hun fiets terug moeten komen brengen of wanneer ze hem kunnen ophalen.” Klanten kunnen de fiets namelijk een jaar lang uitlenen voor het bedrag van twintig euro. Wat ook kan, is een oude fiets inleveren, waarvoor ze in ruil dan een jaarabonnement krijgen.

Daarnaast noteert Davinia ook het nummer van de fiets. “Ik vraag aan Tung welk cijfer er op de fiets staat, want zelf kan ik dat niet zien.” Davinia vindt het fijn om mee te werken in de Fietsbieb. “Het is leuk om nieuwe mensen uit de buurt te leren kennen en met de kinderen te babbelen.”

Jonathan De Smet (24) is de jongste van de groep vrijwilligers. Hij is druk bezig met fietsbanden op te pompen. Jonathan vindt het geweldig om fietsen te herstellen. Zijn droomjob is dan ook om later fietshersteller te worden. Door in de Fietsbieb te werken, werd die droom nog meer aangewakkerd.

Normaal gezien zou tot slot ook Sarah Stroobant (39) erbij zijn, een hele goede gastvrouw. “Het is super hoe zij dat doet. Mensen voelen zich meteen welkom door haar. Volgende maand zal zij er wel opnieuw bij zijn”, zegt begeleidster Sarah.

Band scheppen

Het fietsproject draait niet enkel om het uitlenen van de fietsen, maar ook en vooral om een band te scheppen met de buren. “Het is de bedoeling dat de buurt hen ook als gewone mensen beschouwt waar je eens een klapke mee kunt doen.”

Volgens Sarah Dewin worden de bewoners vaak geconfronteerd met negatieve reacties als ze naar buiten komen. “Het is zelfs al gebeurd dat ik iets ging drinken met hen en dat mensen vragen wat we daar komen doen. Het is pijnlijk dat ze in hun eigen buurt het gevoel krijgen dat ze niet welkom zijn. We willen naar buiten kunnen komen zonder dat de bewoners zich daar slecht bij voelen.”

Sarah begrijpt de negatieve reacties enigszins. “Veel mensen staan wat angstig tegenover mensen met een beperking omdat ze er niet vaak mee geconfronteerd worden. Als je weinig mensen met een beperking ziet in je omgeving, is het moeilijk om daarmee om te gaan.”

Daar kan de Fietsbieb volgens Sarah verandering in brengen. “De bedoeling is dat de buurt naar binnen komt, maar ook dat wij naar buiten kunnen komen en dat de bewoners zich ook buiten het centrum veilig voelen. Door mensen meer in contact te brengen met personen met een beperking, zullen ze het meer als normaal gaan beschouwen.”

Reacties klanten

Een van de aanwezige klanten staat alvast positief tegenover het project. Joy Mahieu komt een fiets lenen voor haar kleine broer. “Ik wist niet dat er mensen met een verstandelijke beperking zouden werken in de fietswinkel. Toen ik het zag, vond ik het meteen een goed initiatief. Ik leer aan mijn broer om geen vooroordelen te hebben tegenover mensen met een beperking.”

Vorige maand, bij de eerste opening van de fietsbieb, kon het project al rekenen op positieve reacties. “Een vrouw was verbaasd hoe gechoqueerd haar kind was door mensen met een beperking te zien. In plaats van weg te gaan, vroeg ze of het mogelijk was om eens samen een activiteit te doen. Dat is geweldig”, vertelt Sarah.

De Fietsbieb heeft al verschillende vestigingen in Vlaanderen. Na de eerste Brusselse vestiging in Molenbeek, zal op 19 juni een tweede vestiging openen aan de Abbatoir in Anderlecht.