Regeringsvoorstel voor nieuwe taxitarieven en numerus clausus botst meteen op verzet

Rudi Vervoort heeft een uitvoeringsbesluit klaar dat de tarieven en het aantal toegelaten taxi's in Brussel vastlegt. Die tarieven zouden nauwelijks wijzigen voor de 'gewone taxi's', terwijl er voor Uberchauffeurs een maximumtarief komt. Zowel taxifederatie Brussels Taxi Fed (BTF) als de VVB-chauffeurs hebben kritiek. Het is niet duidelijk of de duistere praktijken van Uber in onze hoofdstad gevolgen zullen hebben voor het voorstel.

Over het nieuwe taxiplan van de Brusselse regering is al heel wat inkt gevloeid. Even recapituleren: Na enkele grootschalige taxiprotesten in de lente van 2021, stelde Rudi Vervoort eind vorig jaar zijn langverwachte taxiplan voor. De statuten voor Uber- en de klassieke taxichauffeurs zouden worden gelijkgetrokken, er zouden quota zijn en minimumtarieven.

Nog geen twee maanden later oordeelde het Brusselse hof van beroep dat chauffeurs niet langer konden werken met de Uber-app. De Brusselse regering kwam daarom op de proppen met de zogenaamde ordonnance-sparadrap, een noodordonnantie, waardoor de Uber-chauffeurs toch konden blijven rijden, in afwachting van de inwerkingtreding van het inmiddels goedgekeurde taxiplan.

De tarieven

In dat taxiplan ontbraken wel nog twee gevoelige zaken: de tarieven en de numerus clausus. Die staan wel in het uitvoeringsbesluit, dat nu op tafel ligt en waar Brupartners en de taxisector advies over moeten geven, dit tegen 12 juli.

De tarieven voor de standplaatstaxi's (de huidige 'gewone' taxi's) zouden niet verhogen, blijkt uit het besluit dat BRUZZ kon inkijken. Een standplaatstaxi zou nog steeds 1,80 euro per kilometer kosten, met een instapprijs van 2,40 euro (4,40 euro tussen 22 uur en 6 uur) en een minimumprijs per rit van 8 euro. Een minuut wachten levert de taxichauffeur 50 eurocent op.

“Niet normaal,” vindt Sam Bouchal, woordvoerder van de Brusslse taxifederatie BTF. “De tarieven zijn dezelfde als in 2010, toen vervoersminister Brigitte Grouwels (CD&V) de tarieven had vastgelegd. Kent u één dienst of product dat in 13 jaar niet in prijs gestegen is? Dit is schandalig."

“We zijn akkoord dat er een prijsverschil is tussen de standplaatstaxi’s en de straattaxi’s, maar de prijzen moeten omhoog, zoals in Brugge, Gent en Antwerpen", gaat Bouchal verder. "Bovendien stijgen de brandstofprijzen en is de huur van garages en gebouwen er ook niet goedkoper op geworden in Brussel.”

De taxifederatie zal in zijn advies aan de regering daarom een kilometerprijs opnemen van minimum 2,20 à 2,30 euro voor de standplaatstaxi’s en minimum 2 euro per kilometer voor de straattaxi’s. “Anders is het niet houdbaar en dreigt men te gaan frauderen om het hoofd boven water te houden,” zegt Bouchal. “Wij willen in alle transparantie een inkomen verdienen.”

Uber, Heetch en Bolt

Voor de straattaxi's (de vroegere VVB's, verhuur van voertuigen met bestuurder, waar onder andere Uber, Heetch en Bolt onder vallen) en de ceremoniële taxi's (voor evenementen en gereserveerd voor minimum 3 uur) zijn de tarieven in het uitvoeringsbesluit variabel. Instappen kost minimum 1,50 euro, evenveel als de prijs per kilometer. Wachtgeld bedraagt 40 eurocent per minuut. Ook hier kost een rit minimaal 8 euro. Wel kunnen de straattaxi’s hun tarieven wijzigen tot maximum het dubbele - bijvoorbeeld als de vraag heel hoog is.

Ter info: Ook de standplaatstaxi’s zouden door dit uitvoeringsbesluit kunnen werken met een variabel tarief, op voorwaarde dat ze met een reservatiesysteem werken, iets wat voor de straattaxi’s hoe dan ook verplicht is. Bovendien komen straattaxi’s niet in aanmerking voor bepaalde privileges zoals het gebruik van voorbehouden plaatsen of eigen rijstroken. Wel moeten ze voldoen aan dezelfde morele, beroeps- en solvabiliteitsvoorwaarden als de standplaatstaxi’s.

Numerus clausus

Ander punt van kritiek betreft het aantal taxilicenties, dat in het uitvoeringsbesluit verhoogd wordt tot 1.425 standplaatstaxi’s, meer dus dan de huidige 1.277 taxi's. Voor de straattaxi's werd de numerus clausus voorlopig vastgelegd op 1.825.

Te veel, volgens Bouchal. “Wij zijn niet tegen een numerus clausus, maar men stelt cijfers voor die op niets gebaseerd zijn. In het parlement werd nochtans gevraagd een studie te maken om te bepalen hoeveel taxi’s er nodig en wenselijk zijn in Brussel.”

“Op het moment dat Uber werd veroordeeld, reden er in Brussel ongeveer 1.300 gewone taxi’s rond, tegenover 1.100 VVB-chauffeurs,” maakt Bouchal de analyse. “Wij waren akkoord met de noodordonnantie die de Brusselse Uber-chauffeurs toeliet verder te rijden. Door nu echter veel meer licenties toe te kennen dan die 1.100, riskeer je VVB-chauffeurs uit Vlaanderen en Wallonië, die hier illegaal rondreden, te legaliseren.”

“Vergeet ook niet dat de Covid-crisis nog steeds zijn sporen nalaat. Er zijn op dit moment nog altijd meer taxi’s dan chauffeurs. De regering verwart het aantal taxiwagens met het aantal chauffeurs dat nodig is in Brussel.”

‘Stel aantal licenties af op de vraag’

De stijging van het aantal licenties gebeurt volgens Bouchal ook te abrupt. “We vragen een geleidelijke stijging van het aantal chauffeurs, naargelang de vraag. Anders dreigt binnen een halfjaar niemand nog zijn boterham te kunnen verdienen als taxichauffeur.”

Wat het gevolg daarvan kan zijn, illustreert de BTF-woordvoerder door te verwijzen naar de situatie vlak na de goedkeuring van de noodordonnantie. “Elke chauffeur dacht toen zomaar te kunnen komen werken in Brussel. Er reden toen 3.000 taxichauffeurs rond in Brussel. Mijn Brusselse collega’s en ik draaiden toen dagen met amper 50 euro aan daginkomsten.”

Ook bij de VVB-chauffeurs is men niet tevreden met de 1.825 licenties voor straattaxi's. "Dat zijn er te veel", vindt Adil Ben van de UCLB (L’Union des Chauffeurs Limousine Belge). “We willen in de eerste plaats tewerkstelling voor de chauffeurs die nu rondrijden,” zegt hij. “We vragen daarom evenveel licenties voor straattaxi’s als voor standplaatstaxi’s.”

Te weinig chauffeurs

“We ervaren nog steeds de gevolgen van de Covid-crisis,” motiveert hij het advies. “De vraag naar taxi’s is plots heel snel gestegen, maar veel chauffeurs zijn intussen van job veranderd. Meer auto’s toelaten is geen oplossing. De regering lijkt ook te vergeten dat je meerdere chauffeurs per auto kan inzetten. Als er te veel licenties zijn, moeten chauffeurs te goedkoop werken. Beter is het om het aantal licenties geleidelijk te verhogen, want eenmaal verhoogd, kan je het aantal licenties niet meer afbouwen.”

Adviezen tegen 12 juli

De taxifederaties hebben nog tijd tot 12 juli om hun adviezen uit te spreken bij het voorgestelde uitvoeringsbesluit.

“Het voorstel is voor advies voorgelegd aan Brupartners (dat het sociaal overleg tussen de sociale partners en de regering moet verzekeren, red.),” weet Zeynep Balci, woordvoerder van minister-president Rudi Vervoort (PS). “We wachten op de adviezen, waarna het voorstel, na een tweede lezing door de regering, nog naar de Raad van State moet.” Tot slot kan de regering het besluit in derde lezing goedkeuren.

Het kabinet Vervoort wenst voorlopig niet verder in te gaan op het voorstel. Het is ook niet duidelijk of UberFiles, de onthullingen over de duistere praktijken van Uber in de hoofdstad, gevolgen zullen hebben voor het voorstel.