Op 1 april 1919 richtte de Berlijnse architect Gropius in de Duitse stad Weimar het Bauhaus op. Deze nieuwe academie moest een plek zijn waar architectuur, schilderkunst en beeldhouwkunst zouden samensmelten. De stroming bestond slechts 14 jaar, maar drukt nog steeds haar stempel op design en architectuur. "Dat alles is ondenkbaar zonder Henry Van de Velde."
© Getty Images
| Bauhaus-Universität in Dessau.
Bauhaus viert 100e verjaardag: 'Ondenkbaar zonder Henry Van de Velde'
Op 15 februari organiseren het Fonds Henry Van de Velde en La Cambre een colloquium over Bauhaus en Van de Velde. Experten uit binnen- en buitenland zullen dan de rol en betekenis van Bauhaus en Van de Velde in kaart brengen. Ook in Duitsland worden de komende weken en maanden diverse prestigieuze tentoonstellingen georganiseerd over Bauhaus.
Grondlegger van Bauhaus?
"Dat 100 jaar Bauhaus en de rol daarin van Henry Van de Velde in ons land door de architectenschool van La Cambre wordt herdacht, is geen toeval", zegt Werner Adriaenssens. Hij is professor Decoratieve kunsten aan de VUB, conservator Collecties 20ste eeuw bij het Museum Kunst en Geschiedenis en co-auteur van het boek 'Henry van de Velde Passion Function Beauty 1863-1957'. "Bauhaus is haast niets zonder de figuur van Henry Van de Velde."
De Bauhaus-beweging vindt zijn oorsprong in Weimar in een school gebouwd in 1911 door onze landgenoot Henry van de Velde. Het heet nu Bauhaus-Universität en behoort sinds 1996 tot het Unesco werelderfgoed. De conservatieve politici in Weimar kregen echter problemen met de vrijgevochten geesten van het Bauhaus, en dus drong een verhuis naar Dessau zich op.
Van de Velde leerde voortdurend bij. Wie zijn oeuvre volgt, zal vaststellen dat vormfouten die hij in het begin maakte, werden overwonnen.
'Veelzijdig artiest'
Al in 1912 in Duitsland ondernam Van de Velde stappen om een kunstinstituut in Brussel op te zetten, vergelijkbaar met dat van Weimar. In 1926 gaf minister van Wetenschap en Kunst Camille Huysmans dit project zijn zegen, ondanks tegenstand van de academische wereld. De school bevindt zich in de omgeving van de Louizalaan, op de locatie van de cisterciënzerabdij van Ter Kameren.
"Weinig kunstenaars waren zo veelzijdig als Henry van de Velde", aldus professor Adriaenssens. "Hij werd opgeleid als kunstschilder, maar ontwikkelde zich tot architect, binnenhuisarchitect, designer, pedagoog en kunstadviseur. Hij liet een indrukwekkend oeuvre na en bouwde een internationale carrière uit met tal van realisaties in België, Duitsland, Nederland en Frankrijk."
Toegepaste kunsten
Van de Velde begon zijn carrière als schilder, maar zijn interesse evolueerden doorheen zijn leven. "Hij leerde voortdurend bij en wie zijn oeuvre volgt, zal vaststellen dat vormfouten die hij in het begin maakte, werden overwonnen", stelt Adriaenssens. Gaandeweg groeit de belangstelling van Van de Velde voor de toegepaste kunsten.
Die interesse wordt ook gevoed door zijn belangstelling voor de laat-negentiende eeuwse Engelse Arts-and-craftsbeweging met John Ruskin en William Morris. Via contacten en omdat er vanuit Duitsland veel belangstelling was voor zijn theorieën en zijn vernieuwende vormentaal, trekt Van de Velde naar Duitsland. Hij zal er de voorloper van Bauhaus opzetten. Samen met de invloedrijke kunstverzamelaar en museumdirecteur graaf Harry Kessler richt hij de 'Kunstgewerbeschule' en de academie in Weimar op, de voorloper van het Bauhaus.
© Henry van de Velde SABAM Belgium 2013
| Villa Bloemenwerf, Van de Veldes eerste eigen woning in Ukkel.
Groter dan Victor Horta
Adriaenssens ziet in Van de Velde een belangrijk theoreticus. "Reden ook waarom hij een veel grotere uitstraling heeft voor de Belgische architectuur en toegepaste kunsten dan Victor Horta, die een belangrijke, maar meer lokale rol heeft gespeeld", aldus Adriaenssens.
Belangrijke realisaties van Van de Velde zijn zijn eigen woning Bloemenwerf in Ukkel, de Boekentoren in Gent, het Kröller-Müller Museum in het Nederlandse Otterlo en de technische school in de Diestse straat in Leuven, tussen 1997 en 2000 gerestaureerd en verbouwd tot stadsbibliotheek De Tweebronnen.
Lees meer over: Brussel , Cultuurnieuws , Henry Van de Velde , Bauhaus
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.