'Gastleraren' en werknemers uit bedrijven moeten lerarentekort oplossen

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) heeft enkele bijkomende maatregelen klaar om het lerarentekort aan te pakken. Er komen meer mogelijkheden voor 'gastleraren', bedrijven zullen werknemers kunnen uitsturen naar het onderwijs en startende leerkrachten moeten sneller rechten kunnen opbouwen.

Weyts breidt in de eerste plaats de mogelijkheden voor ‘gastleraren’ uit. De gastleraar bestaat nu al in de vorm van een 'voordrachtgever' uit een andere sector die in bepaalde onderwijstakken en opleidingen een beperkt aantal uur mag lesgeven. Die mogelijkheid wordt uitgebreid naar het hele basisonderwijs en ASO, en naar een onbeperkt aantal uren. Een pedagogisch bekwaamheidsbewijs is "aanbevolen", maar niet verplicht.

Tot nu toe konden alleen scholen van het secundair technisch en beroepsonderwijs voor maximaal zes uur per week een ‘voordrachtgever’ inschakelen en dit enkel voor praktijkvakken, bepaalde lesonderdelen en alleen als de school zelf geen expert voor dat onderdeel in huis had.

Met de maatregel wordt het bijvoorbeeld mogelijk om een bankdirecteur in te schakelen voor lessen economie of een pianist voor muzieklessen. Vanuit die benadering roept Weyts de federale regering op “om flexijobs mogelijk te maken in het onderwijs. Zo kan wie elders werkt of gepensioneerd is zonder extra belastingen bijverdienen in een school. Wat kan voor de zorg, moet ook kunnen voor ons onderwijs”.

Werknemers ‘detacheren’ naar het onderwijs

Bedrijven zullen verder ook werknemers kunnen 'detacheren' naar het onderwijs, bijvoorbeeld in het kader van een herstructurering of om een oudere werknemer een andere jobinvulling te geven. Het gaat om een soort dienstverleningscontract waarbij de Vlaamse Overheid aan de betrokken bedrijven alleen de loonkost van een leerkracht betaalt. De bedrijven passen dan de rest bij, zonder administratieve lasten voor de scholen.

Tot slot zullen nieuwe leerkrachten die als zij-instromers beginnen, sneller rechten opbouwen. Zij-instromers die nog een pedagogische opleiding volgen zullen de uren waarin ze ondertussen al lesgeven kunnen laten meetellen als stage-uren in hun opleiding. Zodra ze hun diploma gehaald hebben, tellen al deze uren ook mee voor hun rechtenopbouw.

'Vertrouwenscrisis'

De onderwijsvakbonden vinden het "onbegrijpelijk" dat Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) dinsdag maatregelen heeft voorgesteld om het lerarentekort aan te pakken, voor de start van de onderhandelingen over het lerarendecreet. Ze spreken over een "vertrouwenscrisis" en eisen "dat de minister eerst onderhandelingen voert voor verder maatregelen op het onderwijsveld af te vuren".

Minister Weyts kondigde dinsdag aan dat er meer mogelijkheden komen voor "gastleraren", dat bedrijven werknemers zullen kunnen uitsturen naar het onderwijs en nieuwe leerkrachten die als zij-instromers beginnen, sneller rechten zullen kunnen opbouwen. Maar die communicatie viel niet in goede aarde bij de onderwijsvakbonden. "Voor het onderwijsveld lijken dit voldongen maatregelen. Dat leidt tot onrust in het werkveld", klinkt het.

Kritiek vanuit de oppositie én coalitie

Oppositiepartij Vooruit noemt de plannen van Weyts "een gemiste kans". "Alweer komt Weyts met enkele losse ideetjes die snel snel moeten ingevoerd, pure Vlaamse koterij", zegt Vlaams fractieleider Hannelore Goeman. "Ook leerkrachten zonder diploma voor de klas zetten, baart me zorgen. Wat met de kwaliteit van ons onderwijs? En waar past dit in zijn doel om de lat hoger te leggen?", vraagt Goeman zich af.

Ook bij coalitiepartner CD&V klinkt er wat kritiek. Volgens Vlaams parlementslid Loes Vandromme ontbreekt het Weyts aan een "echte langetermijnvisie". Zij ziet vooral "ad hoc maatregelen" die ook "wegen op de scholen, schoolbesturen en leerkrachten".

“Alleenzaligmakend zijn deze maatregelen niet,” geeft Weyts toe, “maar het zijn opnieuw stappen vooruit in de aanpak van een probleem dat al jaren aansleept en dat trouwens zowat álle sectoren treft: een tekort aan personeel. Het is alle hens aan dek”.