VVS: 'Ook studenten uit de lage middenklasse kunnen eindjes niet meer aan elkaar knopen'

Steeds meer studenten kunnen hun studies niet meer betalen. Dit jaar vroeg een derde tot de helft meer studenten financiële ondersteuning aan. Daarom brengt Vlaamse Vereniging van Studenten haar standpunt Studiekosten uit, met daarin veertig aanbevelingen.

“Er is dringend nood aan een pakket maatregelen die een oplossing bieden voor studenten die nu financieel zwaar getroffen worden", zegt VVS-voorzitter Julien De Wit. "Dat zijn niet langer alleen de allerkwetsbaarsten, maar ook steeds meer de zogenaamde lagere middenklasse.”

Dat alsmaar meer studenten het moeilijk hebben om rond te komen blijkt uit de cijfers van de universiteiten en hogescholen zelf. Zo is het aantal hulpvragen aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) met 51 procent gestegen. Het aantal aanvragen bij de hogescholen voor STUVO-toelagen, renteloze leningen, gespreide betalingen van studiegeld en andere toelagen is tegenover vorig jaar met meer maar liefst 35 procent gestegen, zo stelde de Vlaamse Hogescholenraad vorige week nog.

Studeren wordt duurder

Het wordt elk jaar duurder om te studeren. Volgens recentste CEBUD-analyse (Centrum voor budgetadvies en -onderzoek, onderzoeksgroep Thomas More) kost ‘kotstudent zijn’ dit academiejaar 1.243 euro meer dan vorig jaar. Een student die op kot gaat, kost het gezin of zichzelf gemiddeld 15.246 euro. Bij pendelstudenten loopt de kost op tot 826 euro extra dit jaar. In totaal kost een pendelstudent nu zo’n 10.156 euro.

Dat studeren duurder wordt, is vooral te wijten aan de stijgende koten- en energieprijzen. Zo kostte een kot in Brussel dit jaar gemiddeld 525 euro, zonder kosten. Dat is 7,1 procent meer dan vorig jaar.

De hogescholen en universiteiten krijgen door de stijgende studiekost niet alleen meer hulpvragen, maar ook voor grotere bedragen. "Waar een student vroeger kwam aankloppen omdat die honderd of tweehonderd euro per maand tekort kwam, heeft diezelfde student vandaag bovendien vaak een veelvoud hiervan nodig", meldt de VVS. De vereniging vraagt dan ook om de enveloppe voor studentenvoorzieningen mee te laten stijgen met het aantal hulpvragen van studenten.

Volgens de VVS kunnen de meeste studenten vandaag nog hulp krijgen, maar als "het aantal hulpvragen echter aan dit tempo blijft stijgen, zal dat niet lang meer een garantie blijven".

Om het hoger onderwijs toegankelijk te houden voor iedereen, stelt de VVS een pakket van veertig maatregelen voor die een oplossing kunnen bieden. Een van de maatregelen is om de kostprijs van al het nodige studiemateriaal, zoals handboeken, een laptop en softwarelicenties, verplicht op te nemen in de opleidingsfiche van elke opleiding. De VVS moedigt ook aan dat professoren stilstaan bij de noodzakelijkheid van studiemateriaal.

De VVS wil ook de maxima bedragen die iemand mag verdienen om zich te registreren als beurs- en bijna-beursstudent verhogen. "Het kan niet zijn dat een student minder uren jobstudentenarbeid moet doen om zich nog te kunnen registreren als beursstudent, terwijl die dit geld nodig heeft om de stijgende rekeningen te kunnen blijven betalen. Het aantal verhalen dat ons zo bereikt is te groot om op te noemen", zegt De Wit.

Ook moeten de studentenvoorzieningen, zoals mobiliteit en studentenrestaurants, blijven bestaan aan een toegankelijke prijs, vindt de VVS.

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) volgt de oproep van de VVS alvast niet. "Als er meer studenten in de problemen komen, dan komt dat door alle prijsstijgingen in de hele samenleving", zegt hij. "We moeten de vraag stellen of we de onderwijsmiddelen moeten gebruiken om al die prijsstijgingen op te vangen, en of onderwijs alle maatschappelijke problemen in de rest van de samenleving kan oplossen."

Ook benadrukt Weyts dat de Vlaamse regering "nog nooit zoveel studiesteun" heeft gegeven aan studenten. "Sinds het begin van de regeerperiode is dat al 25 miljoen extra op jaarbasis", klinkt het. "De belastingsbetalers dragen het leeuwendeel van de totale studiekosten: het inschrijvingsgeld is maar zo'n 10 procent van het echte prijskaartje, al de rest wordt bijgepast met belastinggeld", aldus Weyts.