‘Als ze in 2024 klappen krijgen, hebben de regeringspartijen dat aan zichzelf te danken’

Het gekrakeel tussen groen en rood gaat maar niet liggen. Dat is begrijpelijk, maar als de partijen ook de vooruitgang op dossiers blokkeren, riskeren ze hun eigen graf te delven.

Opvallende quotes in het BRUZZ-­interview met staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet (one.brussels-Vooruit), vorige week. “Dat is het verschil met Groen. Zij communiceren, wij, socialisten, leveren resultaat af. We deliver, in plaats van verhaaltjes te vertellen.” Even verderop: “Good Living is slachtoffer van Good Move omdat Groen Good Move fout heeft aangepakt.” Nog eentje om het af te leren? “We mogen niet in dogma’s blijven hangen. De groenen hebben er ons decennia mee geterroriseerd en kijk waar we nu staan.”

Wie de animositeit tussen Smet en Groen wil begrijpen moet terug naar de verkiezingen van 2009. Smet en Bruno De Lille (Groen), toenmalig lijsttrekker, hadden een voorakkoord, om samen de gewestregering in te duiken. Maar de Open VLD, die het meeste zetels haalde, speelde het slim en weekte Groen los van de socialisten. Dat tot razernij van Pascal Smet. Volgens de legende stond die laatste ‘s nachts aan de deur van De Lille te bellen, schreeuwend: “We hadden een voorakkoord!” Iets wat De Lille naderhand ontkende.

Sindsdien is het nooit meer goed gekomen. En al helemaal niet sinds Elke Van den Brandt (Groen) minister van Mobiliteit werd, een post die Smet daarvoor met veel bravoure en goesting invulde. Het leidde tot vreemde taferelen, zoals de aanval op de door de groenen geplande versmalling van de A12, een voorstel dat zo uit de koker van Smet had kunnen komen.

Groen doet daarbij wat het altijd doet: incasseren. En als er al eens een sneertje wordt uitgedeeld, is dat eerder naar de PS. Zo verweet Van den Brandt in het BRUZZ-magazine begin maart de PS dat die partij aan ‘immosocialisme’ doet, waarbij het te dicht bij de bouwsector staat. Tussen Ecolo en de PS klettert het wel geregeld. Nawal Ben Hamou (PS) verweet Alain Maron (Ecolo) een paar grazende schapen voorrang te geven op flatgebouwen voor sociale huurders. Omgekeerd hekelt Maron het feit dat de PS Good Move te weinig steunt. “Een deel van de Brusselse PS, niet binnen de Brusselse regering, is deloyaal. Er is een soort van Bouchez­isering,” aldus de Ecolo-minister. “Dat betekent de regering waar je zelf inzit van buitenaf aanvallen. Dat is wat PS-voorzitter Ahmed Laaouej bijna continu doet in Brussel.”

Je zou bijna vergeten dat groenen en socialisten in dezelfde regering zitten én – zeker aan Nederlandstalige kant – ideologisch sterk verwant zijn. Meer zelfs, Pascal Smet gaat er geregeld prat op groener te zijn dan de groenen. Dan is het bijzonder dat hij net die partij aanvalt waar hij zo goed op lijkt. Volgens de Nederlandse historicus Rutger Bregman is dat omdat niet de grote, maar de kleine verschillen kwaadheid opwekken. “Grote verschillen bevestigen onze identiteit, kleine verschillen bedreigen haar.” Hij citeert daarbij Sigmund Freud, die spreekt over “het narcisme van het kleine verschil”.

Wat natuurlijk ook meespeelt is het feit dat politiek een zero-sum game is: jouw winst is mijn verlies, en vice versa. Dat Groen en one.brussels-Vooruit voor een stuk communicerende vaten zijn, hoeft geen betoog. Toch kun je ook te ver gaan met die aanvallen. “In een café waar ruzie is, komen de mensen niet,” zei Guy Vanhengel (Open VLD) daarover, ook alweer in een interview met BRUZZ. Het gekrakeel straalt af op álle betrokken partijen en leidt tot minachting bij de kiezer. Als die partijen dan nog eens elkaars dossiers beginnen te blokkeren, is het hek helemaal van de dam. Welke resultaten zullen zij volgend jaar voor de verkiezingen kunnen voorleggen? Het lijstje is kort. Er wordt al eens neerbuigend gedaan over de politieke koehandel, maar misschien moet dat nog een kans krijgen. De een krijgt zijn Good Move, de ander zijn Josaphat, nog een ander Good Living. Zo gaat het tenminste, jawel, vooruit.

Intussen kijken de oppositiepartijen geamuseerd toe. Ze moeten niet eens de handen vuilmaken en zijn de spreekwoordelijke lachende derde. Waarom hen geen kans geven, met deze ploeg lukt het toch niet. Kortom: als de regeringspartijen in juni volgend jaar klappen krijgen, zullen ze dat vooral aan zichzelf te danken hebben.