Buurt over Ninoofsepoort: ‘Geef ons een park van minstens vier hectare’

Ze werden niet betrokken bij de plannen voor de herinrichting van de Ninoofsepoort, en daarom richtte een groep buurtbewoners het Comité Porte de Ninove/Ninoofsepoort op. Zij ijveren vooral voor meer groen: in de drukbevolkte kanaalwijk heeft een inwoner gemiddeld een halve vierkante meter groene ruimte ter beschikking, liefst honderd keer minder dan het Brusselse gemiddelde.

Al eens langs het kanaal gefietst? Heerlijke manier om de stad te ontvluchten. Het fietspad langs het kanaal is in korte tijd uitgegroeid tot een drukke verkeersas voor tweewielende Brusselaars. Jammer van dat ene problematische punt op je weg: de Ninoofsepoort.

Die Ninoofsepoort is een groot stuk niemandsland op anderhalve kilometer van de Grote Markt. Drie gemeenten raken er elkaar: Sint-Jans-Molenbeek, Brussel en Anderlecht. Het gebied was historisch een centraal punt van de Zennevallei in Brussel. Een kruispunt van waters, ook, tussen Zenne en het kanaal naar Charleroi. De enige zichtbare link met water nu is een carwash. De Ninoofsepoort is een grote blinde vlek in het kanaaldistrict tussen het Saincteletteplein en het slachthuis van Anderlecht...

Maar er is hoop, want er komt een park aan de Ninoofsepoort! Dit is belangrijk. De kanaalzone wordt, alle dynamiek ten spijt, steeds meer een versteend, drukbevolkt en drukbereden, ongezond stuk Brussel. Er zijn geen grote parken of rustplekken langs het kanaal, zoals in andere delen van de stad. De enige grote zone waar nog ruimte is voor een groen rustpunt, is rond de Ninoofsepoort. Die groene pool zou dan de vierde worden in de schakel van de Kleine Ring in Brussel, naast de Hallepoort, het Warandepark en de Kruidtuin.

Mooi natuurlijk, ware het niet dat het plan dat voor de Ninoofsepoort op tafel ligt, niet veel fraais te bieden heeft. Het park moet daarin namelijk de ruimte delen met twee grote vastgoedprojecten, een autoweg op een druk verkeerspunt en een tramweg die in een aparte bedding dwars door het park zal rijden. Het 'park' wordt zo nog maximaal één hectare groot. In vakliteratuur spreekt men pas over een park als er minstens vijf hectare natuurlijk groen is, niet doormidden gesneden door barrières zoals een tram.

Kortzichtig
In september 2011 vond een openbare overlegcommissie plaats in het gemeentehuis van Sint-Jans-Molenbeek om het uitgekozen plan nader te bekijken. Hier kwam veel reactie op van omwonenden en actiegroepen, en die reacties waren zeker niet de positiefste!

Bij het ontwerpproces zijn de omwonenden niet betrokken, iets wat dit belangrijke project zeer zeker nodig heeft. Uit frustratie is het Comité Porte de Ninove/Ninoofsepoort opgericht.

Ons comité vertrekt van enkele basisprincipes voor de aanleg van het terrein, waarbij het belangrijkste dat van de gezondheid is. In de wijken rond de Ninoofsepoort is er gemiddeld 0,5 vierkante meter groene ruimte per inwoner, terwijl dit voor het Brusselse gewest in zijn geheel 50 vierkante meter groene ruimte per inwoner is! Groene ruimte is geen luxe, zeker niet in deze wijken, waar de bevolking snakt naar frisse lucht en groen.

In het plan dat op tafel ligt, zijn twee woonblokken gepland. De komende tien jaar komen er naar schatting maar liefst 180.000 nieuwe inwoners bij in Brussel. Kwaliteitsvolle woningen zijn acuut nodig en zijn een volkomen terechte prioriteit in ons gewest. Maar is dat ook een reden om ieder gaatje Brussel vol te bouwen met nieuwe woningen?

Net naast de Ninoofsepoort ligt de Heyvaertwijk, waar nog een gigantisch potentieel is voor een mengvorm van bewoning, handel en stadsvoorzieningen. In de Heyvaert­wijk worden jaarlijks tienduizenden auto's verhandeld voor export. Zo'n volume wagens per truck door Brussel-centrum naar de haven van Antwerpen vervoeren is absurd in een stad met een haven die zich economisch verder wil ontwikkelen. Autohandel van zo'n omvang heeft zijn plaats in de rand van de stad (in de industriezones aan het kanaal in noord-Brussel bijvoorbeeld), niet in een straat met een wijk- en kleinhandelspotentieel die de verbinding legt tussen Molenbeek/Brussel en het slachthuis in Anderlecht.

Als die autohandel zich effectief verplaatst, weg van de Heyvaertwijk, komt daar een magnifieke wijk vrij waar woningen, handel en kantoren zich optimaal kunnen ontwikkelen. De enige plek van die omvang in de Brusselse kanaalzone volbouwen, zonder rekening te houden met het potentieel van de Heyvaertwijk, is politiek kortzichtig.

Het comité vindt dat er een groene plek van minstens vier hectare ingetekend moet worden. Maar het vraagt bovenal beleidsbeslissingen met een visie. Ontwikkel in deze wijken, op een uitgekozen plek aan onze enige waterloop van betekenis, plaatsen met visie waarop Brussel trots kan zijn. Zie participatie als een verrijking en niet als een gevaar voor de uitvoering van de eigen agenda. Betrek je inwoners erbij, zorg dat ze fier kunnen zijn op hun buurt. Betrek hen echt en volwaardig, zodat ze zich medeverantwoordelijk voelen voor de publieke ruimte. Maak van de Ninoofsepoort een plek waar kinderen op hun gemak kunnen spelen, mensen kunnen samenkomen, waar men graag komt fietsen, zich neervlijen en van groen en water kan genieten.

door: Comité Porte de Ninove/Ninoofsepoort

----------------------------------------------
Facebook: 'Porte de Ninove / Ninoofsepoort :: Un GRAND parc ! Een GROOT park ! A GREAT parc !', www.bruxel.org/porteninpoort/plan_NL.html.
Reacties welkom bij david.leyssens@gmail.com, kobuzjee@gmail.com, therese.hanquet@skynet.be, lieven.soete@bruxel.org, gvanderhulst@skynet.be