'Deze regeringscrisis is meer dan wat spierballengerol'

De Brusselse regering zit met een knoert van een crisis. Défi dreigt ermee om de meerderheid op te blazen, als de MIVB niet in beroep gaat tegen het hoofddoekenvonnis.

Dat is meer dan wat spierballengerol. Zelfs al wil Défi-voorzitter François De Smet een compromis, het is niet uitgesloten dat Défi de stekker eruit trekt. Défi heeft tegelijk een ijzersterke onderhandelingspositie, want een andere meerderheid in het Brussels parlement is haast niet mogelijk.

De regeringscrisis komt boven op de hooglopende spanningen die er al een tijd zijn tussen Ecolo en PS. De regering kon lang de schijn hooghouden dat de sfeer opperbest is, maar dat is vandaag nog moeilijk houdbaar.

Een compromis om eruit te raken, ligt niet meteen in het vizier. En dat maakt dat de regeringscrisis weleens lang zou kunnen duren. Dit tegen een achtergrond van een rampzalige financiële situatie bij het Brussels Gewest, met een oplopende schuld.

Er wás nochtans een compromis. En dat lag binnen de MIVB zelf.

Dat de MIVB, als bedrijf veroordeeld voor discriminatie, in beroep wil gaan, begrijpt ieder redelijk mens. Het is een zware veroordeling en de MIVB wil haar rechten vrijwaren. Zeker in een zaak die nog niet helemaal maatschappelijk uitgeklaard is. Dus waren de meeste partijen het er aanvankelijk wel over eens dat een beroep moest kunnen. Misschien zou de MIVB in beroep ongelijk halen, maar een nieuwe uitspraak zou een versteviging zijn van de jurisprudentie over neutraliteit en inclusie bij de overheid.

De MIVB was, zo horen we, tegelijk bereid om intussen intern een proces te beginnen over die neutraliteit, en die los te zien van hoe mensen zich vanuit hun religieuze overtuiging kleden. Die oefening was trouwens al bezig.

In beroep gaan, en tegelijk een opening maken naar meer inclusiviteit was een perfect compromis waarmee de MIVB en de meerderheidspartijen, met wat masseerwerk misschien, makkelijk zouden kunnen leven.

Maar dat compromis is door Ecolo op een brutale manier doorkruist. Door vorige week een stemming in het Beheerscomité te eisen, waarbij de groenen goed wisten dat ze die zouden winnen, hebben ze de Brusselse meerderheid voor een voldongen feit geplaatst: geen beroep, én de hoofddoek en andere symbolische tekens van religieuze overtuiging moeten voortaan toegelaten worden.

Wat een begin van een compromis was, is een psychodrama geworden. Vandaag hebben de politieke partijen zo sterk stelling ingenomen dat ze moeilijk terug kunnen zonder gezichtsverlies te lijden.

De politieke achtergrond van deze stellingenoorlog is makkelijker te begrijpen. PS en Ecolo strijden in Brussel al enkele jaren om het politieke marktleiderschap, en vriend en vijand zullen toegeven dat de groenen daar vandaag de mooiste kaarten kunnen voorleggen. Ze kunnen zelfs doen vergeten hoe belabberd minister van Gezondheid Alain Maron (Ecolo) het er tijdens de Covidcrisis vanaf heeft gebracht.

Wat Ecolo en Groen al hebben binnengehaald oogt indrukwekkend: de coronafietspaden, Smartmove, Good Move, de zone 30, nieuwe parken, het burgerparlement … Dat kan electoraal lonen. Ze kunnen er zeker een deel van de middenklassenachterban mee tevreden stellen. En met de verdediging van de hoofddoek in het openbaar ambt kunnen ze moslimkiezers achter zich krijgen. Bien joué.

De PS blijft intussen verbleekt achter. Zeker, minister-president Rudi Vervoort speelt achter de schermen wel zijn politiek spel – hij beheerst dat als de beste en slaagde er tegelijk ook in om de ploeg bij elkaar te houden, maar het is vandaag voor de Brusselse kiezer niet duidelijk waar de PS voor staat. En dat is een probleem.

Erger nog. PS-voorzitter Paul Magnette moest afgelopen weekend in L’Echo gewoon toegeven dat ze het inzake neutraliteit en inclusiviteit niet zo goed weten. Pas na het weekend kwam er een statement dat de PS tegen de inclusieve neutraliteit is. Overheidspersoneel dat in contact staat met het publiek en beslissingen neemt of gezag uitoefent, mag geen hoofddoek dragen. Maar welk personeel dat dan is, moet nog verder worden uitgeklaard.

Hoe moet dit nu verder met de Brusselse regering? Geen kat die het weet. Overgaan tot de orde van de dag is geen optie. De zaak naar het parlement brengen, zal de Brusselse meerderheid nog meer verdelen. En daar kunnen oppositiepartijen MR en PTB alleen maar garen bij spinnen.

Tijd brengt misschien raad, maar die tijd is de Brusselse meerderheid niet echt gegeven, want eind juni verloopt de beroepstermijn. Het is nu aan de minister-president om met een oplossing te komen. Alleen dan kan de regering de komende jaren zonder al te veel kleerscheuren verder.