‘Ook dit jaar komt de beste 11 juli-speech van een Franstalige’

Net als altijd zijn er ook dit jaar weer heel wat toespraken ter ere van de Vlaamse feestdag. Die van burgemeester Philippe Close (PS) steekt er telkens met kop en schouders bovenuit. Vlaamse politici kunnen van hem nog iets leren.

Een prettige feestdag. Dat is wat we elkaar doorgaans wensen bij feestelijkheden. Die pret is soms ver te zoeken als de Vlaamse feestdag eraan komt. Zo zijn er Vlaams-Brusselse parlementsleden die net dan nog eens aanstippen dat “veel” Vlaams-Brusselse instellingen weigeren om het Vlaamse logo te gebruiken. “Vlaanderen is wel goed om te financieren, maar een logo blijkt vervolgens gevoelig te liggen? Onbegrijpelijk,” klonk het zondag. Dat het slechts om 11 procent van de instellingen gaat die het logo niet wil gebruiken, laten we even buiten beschouwing. Het is vooral de toon van de communicatie die opvalt: niet feestelijk, maar negatief.

Ook negatief, intimiderend zelfs, was de reactie van Koen Daniëls (N-VA), op een tweet van een Gentse professor. Zij noemde de Vlaamse strijdvlaggen en nationalistische preek in een kerk in Melle akelig. “En hoe akelig vindt u de onderwijs- en onderzoeksmiddelen van Vlaanderen voor uw Vlaams onderzoek aan een Vlaamse instelling, afkomstig van Vlamingen die op 11 juli hun Vlaamse Feestdag vieren?” schreef hij dreigend.

De speeches van voorzitters en minister-presidenten zijn nauwelijks positiever. Tom Van Grieken (Vlaams Belang) gebruikte zijn tijd zaterdag in Aalbeke om tegen de N-VA-leiders uit te varen, die hij laf en bang noemde, de broek afstekend voor de Franstaligen, en met die op de enkels hangende broek “al voor de verkiezingen plat op de buik te gaan”. De verkiezingen van juni volgend jaar worden minstens zo spectaculair als 11 juli 1302, zei hij: “Alleen zijn goedendags uit de mode, dus doen we het via het stempotlood.”

Vorig jaar kreeg Vlaams Parlementsvoorzitter Liesbeth Homans (N-VA) dan weer de lachers op de hand, per ongeluk wel, toen ze na te hebben uitgeweid over corona, Oekraïne, Catalonië en ons rampzalige staatsbestel, de verschrikkingen van het parlementaire ambt opsomde en eindigde met: “Met deze hoopvolle boodschap wil ik afronden.”

Jan Jambon (N-VA) deed tenminste nog een poging tot optimisme. Zowel vorig jaar als deze maandag beklemtoonde hij dat Vlamingen best wat fierder mogen zijn. “We spelen in veel domeinen Champions League maar beseffen dat niet altijd. We zijn als flandriens op ons best als de wind tegenzit, de berg op. Die houding is prima, maar het mag ons niet beletten enthousiast in het leven te staan.”

Maar dat enthousiasme belichamen, doet hij niet, eerder is het een smeekbede. “Ook ik snak naar meer positivisme en geloof in vooruitgang.”

Enter Philippe Close (PS), burgemeester van de Stad Brussel, nog altijd de hoofdstad van Vlaanderen. Zijn speeches zijn als een licht briesje op een drukkend hete dag. Het geheim? Humor, om mee te beginnen – iets wat bij alle voorgaande sprekers ontbreekt. Zo grapte Close de afgelopen jaren over de fusie van de 19 Brusselse gemeenten, feliciteerde hij de Vlaamse overheid met de Rolling Stones op de affiche van Brussel Danst, noemde hij Brussel spottend een deel van de ‘parking’ en lachte hij met zichzelf als Waalse PS’er, of met de verloren halve WK-finale tegen de Fransen.

Bij Close krijg je ook het gevoel dat het ergens wel de goede kant op gaat. Met Brussel, met de Vlamingen in Brussel. Hij beklemtoont de vooruitgang: het ‘je ne parle pas le néerlandais’ wordt schaarser. De wil om het Nederlands te leren, was nog nooit zo groot. De Nederlandstalige cultuurhuizen zijn top. De ‘Flamands’ zijn de sterke mannen en vrouwen op de toekomstige arbeidsmarkt. Enzovoort.

Tegenstanders zullen opwerpen dat hij zijn kop in het zand steekt, maar dat is niet zo. Zijn uitspraken zijn gebaseerd op feiten, op studies. Dat er desondanks nog veel werk op de plank ligt, beklemtoont hij elk jaar opnieuw. Maar hij lijkt de Vlamingen in Brussel oprecht graag te zien en hen veel plaats te geven.

Kortom, na zijn speeches ben je goedgezind, en heb je zin om tezamen een pintje te drinken op het binnenplein van het Stadhuis. Om even alle bekommernissen te vergeten en de Vlaamse feestdag effectief te ... vieren. Ook dat samenbrengen is een taak van politici, en die kunst verstaat Close het best van allemaal.