3 vragen over Brusselse regeringscrisis: 'CDH kan in oppositie belanden'

Nadat CDH een bommetje heeft gelegd onder de Brusselse (en Waalse) regering, is het onduidelijkheid troef. Kan de Brusselse regering nog besturen of niet? CDH-minister Céline Fremault moet donderdag duidelijkheid scheppen over haar positie op de Brusselse ministerraad. Steven Van Garsse (hoofdredacteur BRUZZ magazine) beantwoordt de belangrijkste vragen.

CDH heeft maandag laten weten niet meer met PS te willen samenwerken. Wat zijn tot nu toe de gevolgen voor de Brusselse regering?

Dit is een volledig nieuwe situatie. Op papier is er niets veranderd, want de CDH is (nog) niet opgestapt uit de regering. Maar de regering heeft geen meerderheid meer in het parlement (zo was CDH woensdag niet aanwezig bij de stemming van een ordonnantievoorstel van de meerderheid). Dat heeft al meteen in het parlement voor een aantal problemen gezorgd, in die mate dat voorzitter Charles Picqué (PS) aan de regering heeft gevraagd om duidelijkheid te scheppen: ‘Hoe zit het nu eigenlijk met die regering?’

Maar ook binnen de regering zijn er vraagtekens. Iedereen wil weten wat CDH nu gaat doen. Op de ministerraad zal CDH-minister van Leefmilieu Fremault klare wijn moeten schenken: ofwel gaat alles op de schop, ofwel gaat de regering verder in lopende zaken (met CDH erbij). Als CDH er echt uitstapt, kan er nog moeilijk voortgewerkt worden.

Het lijkt alleszins duidelijk dat veel dossiers in de koelkast zullen verdwijnen. Normaal gezien is de periode voor het zomerreces het moment om nog wat hete hangijzers af te handelen. Dat zal er nu zeker niet meer inzitten. Nochtans zijn er een aantal dringende dossiers: het nieuwe Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening, de besprekingen rond de lage-emissiezone die ingevoerd wordt, het taxiplan van Pascal Smet,…

Is er intussen al meer zicht op een nieuwe coalitie?

Er was al een hele sterke as PS – Défi, en het ziet er voorlopig naar uit dat die band behouden blijft. Minister-president Rudi Vervoort (PS) en Défi-voorzitter Olivier Maingain hebben al langer een goede band, en ook nu lijken ze zich aan elkaar vast te klinken. Dat kun je tussen de lijnen door lezen in het eisenpakket over beter bestuur dat Maingain op tafel gooide: hij was harder naar CDH en MR toe dan naar PS. Zo eiste hij letterlijk het ontslag van Joëlle Milquet van CDH.

Het lijkt erop dat Benoît Lutgen, de partijvoorzitter van CDH, zich een beetje vergist heeft. Hij heeft teveel geredeneerd vanuit de Waalse situatie, en hij had te weinig oog voor de Brusselse context. CDH en MR hebben immers een meerderheid in Wallonië, maar in Brussel is er nog een derde partij nodig. Défi leek de uitverkorene, maar zowel Maingain als Défi-minister Didier Gosuin keerden zich al tegen het manoeuvre van Lutgen.

CDH zou dus wel eens in de oppositie kunnen belanden, dankzij de stunt van Lutgen. De meest waarschijnlijke coalitie is nu PS – Défi – Ecolo. Ecolo heeft al aangegeven dat met PS en Défi al de meeste vorderingen zijn geboekt als het om politieke vernieuwing gaat. Dat wijst erop dat ze de deur niet volledig sluiten.

Aan Vlaamse zijde blijft het oorverdovend stil: geen enkele Nederlandstalige excellentie in de regering heeft al willen reageren op het nieuws. Hoe komt dat?

Dat komt vooral omdat ze er niets mee te maken hebben. Het is een crisis die zich puur in de Franstalige politieke wereld afspeelt. De Vlaamse partijen willen zich liever niet positioneren en zich vooral niet moeien met de twisten tussen hun coalitiepartners onderling.

Op papier zijn er ook geen gevolgen voor de Vlaamse partijen: de meerderheden in Brussel worden immers apart gevormd. Een crisis aan Franstalige zijde heeft dus op zich geen invloed op de Nederlandstalige regeringspartijen. Toch kan dat nog volgen: stel dat Ecolo erbij zou komen, is het niet uitgesloten dat die partij ook Groen aan boord zal willen. Al wijst niets daar voorlopig op, omdat Ecolo tot nu toe individueel, dus zonder Groen, gecommuniceerd heeft over de crisis. En het is nog al eens gebeurd dat Ecolo in de meerderheid en Groen in de oppositie zat.

De Vlaamse partijen, en zeker minister Guy Vanhengel (Open VLD), zijn als de dood voor chaos en instabiliteit. Vanhengel zal zeker geen zin hebben om één van zijn coalitiepartners (SP.A of CD&V) op te offeren om Groen erbij te vragen. Los daarvan zou Vanhengel maar al te graag zijn Franstalige zusterpartij MR mee in de regering hebben. Hij moet immers oppassen dat de nationale partijleiding hem niet verwijt zo lang, nauw en graag samen te werken met de door schandalen besmeurde PS.