Analyse Sint-Pieters-Woluwe: Draps krijgt de wind van voren

V oormalig Brussels staatssecretaris Willem Draps (MR) droomde al lang van het burgemeesterschap in zijn gemeente, waar hij al sinds de jaren 1980 politiek actief is. In 2007 kreeg hij zijn kans. Uittredend burgemeester Jacques Vandenhaute werd toen uit het ambt ontheven: hij had de verkiezingsuitgaven overschreden. Draps kon onverwachts zijn plaats innemen.

Draps weet hoe een gemeente gerund wordt. Hij was, als nummer twee van de MR en compagnon de route van Vandenhaute, de eigenlijke bestuurder van Sint-Pieters-Woluwe. Tegelijk kon de immens populaire Vandenhaute zich volop met de public relations bezighouden.

Toch is Draps niet helemaal ongeschonden uit de jongste bestuursperiode gekomen. Zo raakte hij verzeild in een persoonlijke ruzie met een gemeenteambtenaar, die verantwoordelijk was voor het gemeentelijk informatieblad en die door Draps op staande voet werd ontslagen. De man begon met een eigen blad. Sindsdien vechten de twee een open oorlog uit, inclusief een heus afluisterschandaal. De Franstalige pers smulde ervan.

Draps komt stijfjes over en slaagde er niet in om de nodige schwung in zijn burgemeesterschap te steken. Hij maakte binnen zijn eigen coalitie meer vijanden dan vrienden. Daarom worden deze verkiezingen ook een echte populariteitspoll. De burgemeesterslijst haalde in 2006 maar liefst twee derde van alle zetels binnen. De grote vraag van deze verkiezingen is of Draps een even mooie score kan neerzetten. Slaagt hij daarin, dan zit hij nog zes jaar gebeiteld. Daarna houdt hij ermee op, zo heeft hij al aangekondigd.

Een deel van de zetels van 2006 is Draps vandaag kwijt door de breuk met het FDF. Die partij heeft nu vier zetels. Serge de Patoul, die binnen het FDF tot het kamp van de communautaire hardliners behoort, trekt de lijst en is kandidaat-burgemeester.

Maar de grote uitdager van Draps moet elders gezocht worden. Benoît Cerexhe (CDH) is de lijsttrekker van Woluwe+, waarop CDH, CD&V en tal van verruimers staan. Cerexhe is Brussels minister van Werk en Economie sinds 2004 en kan zo genieten van een grote mediabekendheid. De gemeenteraadsverkiezingen van 2012 zijn voor Cerexhe hét moment om die bekendheid te verzilveren in zijn gemeente. Cerexhe speelt het spel hoog: hij heeft aangekondigd de Brusselse regering te verlaten als hij burgemeester in zijn gemeente kan worden. CDH heeft nu acht zetels. Daar kunnen er nog wat bij komen.
Een andere belangrijke partner in het anti-Draps-offensief is Gestion Communale, de lijst van OCMW-voorzitter Dominique Harmel (ex-MR). Hij neemt een schepen en twee gemeenteraadsleden van Draps' lijst mee en - vooral - Jacques Vandenhaute, de vorige burgemeester. Harmel mikt op vier zetels. Vraag is of hij met zijn Gestion Communale niet wat laat in de campagne komt. Hij was op het allerlaatste moment nog druk doende kandidaten te rekruteren.

Kleinere spelers die het verschil kunnen maken, zijn Ecolo-Groen (met lijsttrekker Pascal Lefèvre) en PS (met Emmanuel Degrez). Beide oppositiepartijen hebben zich al bereid verklaard om Cerexhe aan een alternatieve meerderheid te helpen. Numeriek is zo'n meerderheid zeker niet ondenkbaar.

(Lees verder onder het kader)

Gebrek aan grond
Wat zijn de uitdagingen voor de komende zes jaar? In Sint-Pieters-Woluwe zijn de inkomens bij de hoogste van het land. Tegelijk is de fiscaliteit er een van de laagste. Zelfs al betalen heel wat inwoners geen belastingen, omdat het expats zijn, toch zijn er niet meteen grote problemen te verwachten met de gemeentekas. Dat is een erg comfortabele situatie, zelfs al zei Draps hierover dat de bevolking ook extreem veeleisend is.

Onder burgemeester Vandenhaute werd de schuldenberg van de jaren 1980 afgebouwd. Vandaag is de gemeente financieel gezond. De gemeente heeft, deels om de schulden te kunnen terugbetalen, heel wat grondreserve verkocht aan de privésector.

Doordat er nauwelijks nog grond in publieke handen is, kan de gemeente de woningmarkt moeilijk bijsturen. De prijzen swingen de pan uit. In BDW zei Draps hierover zelf dat zijn eigen kinderen niet in staat zijn om in Sint-Pieters-Woluwe eigendom te verwerven. Hij aanvaardt dat als het lot: 'Veel is er niet aan te doen.' Zolang kan Sint-Pieters-Woluwe terre d'accueil worden voor de goed verdienende eurocraten. Dat is een visie die bij andere partijen op weinig goedkeuring kan rekenen. CDH, Ecolo en PS vinden dat er wél gewerkt moet worden aan betaalbare woningen, bijvoorbeeld door fiscale voordelen te geven aan gezinnen tijdens de eerste vijf jaar van de hypotheekperiode.

Een ander nijpend probleem dat de gemeente nog muizenissen kan bezorgen, zijn de overstromingen. De gemeente heeft al vele miljoenen geïnvesteerd in de bouw van stormbekkens om het overtollige water te bufferen, maar in de zomermaanden is het risico op overstromingen in het Woluwedal nog altijd aanzienlijk. Nieuwe stormbekkens zouden soelaas moeten brengen.

Te rijk voor Villo
Sint-Pieters-Woluwe blijft nog redelijk gespaard van de stijgende autodruk waarmee heel Brussel kampt. Parkeergelegenheid valt in de meeste straten wel mee. Sluipverkeer is er wel, en het lijkt niet meteen een prioriteit van de gemeente om daar wat aan te doen. Sint-Pieters-Woluwe is de enige gemeente die geweigerd heeft om op vraag van het Gewest een gemeentelijk mobiliteitsplan op te stellen. Zachte mobiliteit is niet de grootste zorg van het gemeentebestuur. Over het huurfietsensysteem Villo, dat maar op enkele plekken aanwezig is in de gemeente, zou Draps laconiek gezegd hebben: "Waarom zouden we? In Woluwe heeft iedereen geld genoeg om een eigen fiets te kopen." Aan de andere kant is Draps een fervent tramliefhebber en betreurt hij dat er van de plannen voor een tramlijn langs de Woluwelaan niets in huis komt.

Aan de openbare ruimte worden hoogstens cosmetische aanpassingen gedaan. Visionaire plannen om bijvoorbeeld het troosteloze Dumon- of het Meiersplein opnieuw aan te leggen, lijken er niet te zijn. Cultuur, ten slotte, floreert dan weer wel. In het cultureel centrum is altijd wel wat te beleven, voor Frans- en voor Nederlandstaligen.