Brussel heeft eigen gezondheidsplan

Met het Brusselse gezondheidsplan willen Guy Vanhengel (Open VLD) en Didier Gosuin (Défi), de Brusselse ministers bevoegd voor het gezondheidsbeleid, het zorgaanbod beter afstemmen op de noden van de Brusselse patiënt.

Door de zesde staatshervorming heeft Brussel, met name de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC), er een pak bevoegdheden inzake gezondheid bijgekregen. Na een voorbereiding van drie jaar presenteerden Vanhengel en Gosuin zopas het eerste globale gezondheidsplan voor Brussel. Dat het zo lang heeft geduurd, heeft volgens de ministers te maken met het uitgebreide overleg vooraf: 81 verenigingen werden geraadpleegd.

Het plan - met drie grote pijlers - is een soort ambitieus werkdocument dat de lijnen uitzet voor de komende zevende jaar. Bedoeling is dat het deze herfst gestemd wordt in het parlement, zodat het begin 2019 in werking kan treden. Dat het in mei al regionale verkiezingen zijn, vinden de ministers geen probleem. De volgende regering kan alleen maar haar voordeel doen met een kant-en-klaar plan voor gezondheidszorg.

Kenmerken bevolking

Uitgangspunt zijn de specifieke kenmerken van de Brusselse bevolking: snel stijgend, jong, maar bij de bejaarden ook opvallend veel heel oude mensen. Het hoge geboortecijfer is vooral te danken aan de Brusselaars van buitenlandse origine. De helft van de vrouwen die in Brussel bevallen, heeft immers niet de Belgische nationaliteit.

Verontrustend is dat een flink percentage van de Brusselaars de medische zorg uitstelt om financiële redenen, 22,5 procent tegen 8,4 procent voor heel België. Bij eenoudergezinnen gaat het zelfs om meer dan een derde.

Het is dan ook logisch dat de eerste pijler van het plan het terugdringen van de ongelijkheden op het vlak van gezondheidszorg is. Zo komt er een ‘lijn 0,5’, een soort basiszorg voor de meest kwetsbaren die nu uitgesloten zijn of de weg niet vinden. Speciaal voor die kwetsbare doelgroep wordt er ook een perinataliteitsplan ontwikkeld. De bedoeling is dat elke Brusselse vrouw tijdens het eerste trimester van haar zwangerschap een prenataal onderzoek krijgt.

Voorts bepaalt het gezondheidsplan dat de regering bij elke nieuwe politieke maatregel, of het nu gaat om luchtkwaliteit of huisvesting, eerst kijkt wat het effect is op de gezondheid van de bevolking, een gezondheidsimpacttest dus.

Einde aan de chaos?

De maatregelen van de tweede pijler zijn erop gericht een toegankelijk en samenhangend zorgtraject te garanderen voor alle Brusselaars. Brussel telt heel veel zorgverstrekkers, die nu vaak te veel in hokjes denken, zo klinkt het. Het preventiebeleid is bijvoorbeeld hypergefragmenteerd. Daarom richt de GGC een centraal punt op, Brupreventie, zodat de preventie ook beter aangepast wordt aan de noden van de hoofdstad. Een eerste concreet project wordt een Brussels screenings­programma voor dikkedarmkanker.

Verder krijgen de huisartsen een betere ondersteuning en zullen de ziekenhuizen verplicht worden om met hen en andere zorgverstrekkers samen te werken, zodat de patiënt niet aan zijn lot wordt overgelaten nadat hij het ziekenhuis heeft verlaten.

De zesde staatshervorming heeft er weliswaar voor gezorgd dat de GGC meer bevoegdheden kreeg, maar de versnippering is er niet kleiner op geworden. In Brussel hebben ook de federale overheid, de Vlaamse en Franse Gemeenschap, de VGC en de Cocof op de een of andere manier met gezondheid te maken. De GGC wil het overleg tussen al die overheden beter organiseren. Dat is meteen de derde pijler van het plan.

Annick Dermine, directeur van het Huis van Gezondheid, juicht het voornemen om alle bevoegde overheden op één lijn te krijgen toe. “Het is superbelangrijk voor Brussel, nu is het soms echt een chaos.”