Brusselse regering wil transparantie 'light'

Twee voorstellen over transparantie worden deze dinsdag in het parlement besproken: een van de regering en een van het parlement. Het regeringsvoorstel kortwiekt de macht van de commissie voor de toegang tot documenten. Het parlement wil voor meer transparantie gaan en wordt daarbij gesteund door meerderheidspartijen CDH en Défi.

Een bijzondere vergadering in het parlement deze dinsdagmiddag, waar een commissie zich buigt over verschillende voorstellen om het Brusselse bestuur transparanter te maken. Een eerste voorstel komt van de regering. Maar daarnaast dienden ook een reeks oppositiepartijen (MR, Ecolo, Groen, N-VA en PTB) een eigen voorstel in, en dat wordt ook gesteund door meerderheidspartijen CDH én Défi.

Het voorstel van de regering bepaalt onder meer dat volgende documenten automatisch gepubliceerd moeten worden door de verschillende overheden en administraties: een gedetailleerde lijst van subsidies, stedenbouwkundige en milieuvergunningen, lijsten met kabinetsleden en lijsten met salarisbarema’s bij de overheid.

Sanctie

Het voorstel van het parlement gaat een stuk verder en baseert zich op voorzetten van actiegroepen Transparencia en Cumuleo. Het focust vooral op de gevallen waarbij burgers zelf documenten opvragen via de gewestelijke commissie voor de toegang tot bestuursdocumenten. Het parlementsvoorstel bepaalt bijvoorbeeld dat die commissie ook een sanctie kan opleggen als een overheid niet ingaat op een beslissing van de commissie.

Dat scenario is niet vergezocht. Toen N-VA vroeg om het fietspadenplan van Pascal Smet (SP.A) in te zien, vond de commissie dat legitiem, maar de regering legde het advies naast zich neer. Rond het Eurostadion ving Groen dan weer bot bij Guy Vanhengel (Open VLD). "De regering en de administraties leggen de adviezen nu al vaak naast zich neer, zelfs als ze verplicht zijn om documenten vrij te geven, zoals bij milieuzaken," zegt Christophe Van Gheluwe van Cumuleo aan onze redactie.

De actiegroepen wijzen erop dat het regeringsvoorstel de macht van de commissie ook nog op een tweede manier beknot. “De voogdij over de commissie blijft er bij de regering, terwijl het andere voorstel die naar het parlement verschuift,” vertelt Van Gheluwe. “Bovendien wordt de commissie vooral samengesteld uit mensen die werken in de administratie waarover de discussies gaan. Zo krijg je natuurlijk geen zelfstandige werking.”

Caroline Désir, fractieleidster van de PS in het parlement, benadrukt in Le Soir dan weer dat de commissie in het regeringsvoorstel wel degelijk stappen kan ondernemen om documenten op te vragen.

Identificatie

Nog een punt van frictie: het voorstel van de regering bepaalt dat een aanvrager van documenten zich eerst moet identificeren voor hij antwoord krijgt. Dat kan bijvoorbeeld door een kopie van de identititeitskaart op te sturen per e-mail. Transparencia en Cumuleo vinden dat de regering zo meteen een rem zet op de aangekondigde openheid. “Bovendien is er al heel wat rechtspraak over zo’n identificatie,” zegt Van Gheluwe. “Onder meer de Raad van State heeft geoordeeld dat die niet nodig is.”

De commissie zal nu proberen om de twee voorstellen, van parlement en regering, te verzoenen.