Burgemeester Joël Riguelle: 'Groot voorstander van inburgering'

Joël Riguelle (CDH) blijkt de burgemeester die wonderwel bij Sint-Agatha-Berchem past. Even bescheiden als rustig. Net als zijn gemeente. “Grote problemen kennen we hier niet.”

J oël Riguelle is burgemeester van het kleine Sint-Agatha-Berchem sinds 2003, maar daaraan gaat een lange carrière in de Berchemse en Brusselse politiek vooraf.

In volle Mei '68 kwam hij in aanraking met de bewegingen rond internationale solidariteit. Het was de tijd van de Angola- en Namibiëcomités. Dat, en zijn engagement bij de scouts, was ook de lokale politici in Berchem niet ontgaan. "De PSC is me in 1976 komen vragen om op de lijst te staan - ik was toen 22. Ik zag dat niet zitten. De PSC was toen de partij van Paul Vanden Boeynants, van Cepic, een uitgesproken rechtse partij. Nadien heeft de Mouvement Ouvrier Chrétien, de MOC, de linkervleugel van de PSC, mij gevraagd. Ik ben toen op een christendemocratische dissidente lijst in Berchem gaan staan. Ze boden me de 23ste plaats, ik vroeg de derde, kreeg de vijfde en bij de verkiezingen haalde onze lijst nul zetels! Maar ik ben sindsdien niet met politiek gestopt."

Toen hij schepen werd in 1995, bracht Riguelle, die ervaring had op verschillende PSC-kabinetten, een zekere professionalisering in het gemeentebestuur. Hij was schepen van Ruimtelijke Ordening en zorgde voor een Gemeentelijk Ontwikkelingsplan. Nooit gezien in het dorpse Berchem. Het was de eerste keer dat er echt in termen van stedenbouw over de gemeente werd nagedacht. "En we gebruiken dat plan nog altijd," glundert Riguelle.

Daarnaast heeft Riguelle al van bij het begin aangedrongen op het aanwerven van bekwaam gemeentepersoneel. "Een goed humanresourcesbeleid is de sleutel tot een succesvol gemeentebestuur," zegt de burgervader.

Tais-toi
Van communautaire dwaasheden kun je het Berchemse bestuur moeilijk verdenken. Lang zwaaiden de Nederlandstalige christendemocraten hier de plak. Met twee Vlaamse schepenen houdt het schepencollege nog steeds de kerk in het midden. Riguelle spreekt trouwens uitstekend Nederlands. "Niet door mijn opvoeding, hoor, hoewel ik familie had in Opwijk. Ik hoorde wel Vlaams Brussels spreken thuis, maar het is dankzij tv en radio dat ik me het Algemeen Nederlands eigen heb gemaakt."

Het Nederlands, en bij uitbreiding de Vlamingen, zijn geliefkoosde thema's in de jaarlijkse politieke cabaretproductie Sois belge et tais-toi waaraan Joël Riguelle al enkele jaren deelneemt. Riguelle is een onvermoed goed komiek, of het nu om Jansen en Janssen gaat, een leraar Nederlands of Guy Verhofstadt. Zijn humor is bijtend, en wel eens confronterend voor Vlamingen, maar altijd grappig.

Riguelle haalt er veel voldoening uit. "In feite is het eenvoudig. In de politiek kun je keihard werken, en er toch geen applaus voor krijgen. Wie zich geeft op de bühne, krijgt er ook iets voor terug van het publiek. Dat is, moet ik zeggen, erg prettig."

Middenmoot
Toch kan die humor niet verhullen dat Riguelle het jammer vindt dat Vlamingen en Franstaligen elkaar in de haren zitten. De shows zijn een uitlaatklep. "Sinds de Tweede Wereldoorlog heeft België hard gewerkt om een maatschappijmodel uit te bouwen. We hebben een van de beste systemen van gezondheidszorg, we hebben goed onderwijs. Het is triestig dat het zo moeilijk is om een uitweg te vinden uit het communautaire gehakketak." Riguelle hoopt dat het land nu een tijd van communautaire rust krijgt.

De gemeente Berchem is een middenmoter. Niet rijk, maar ook niet arm. Dat wil ook zeggen dat de gemeente niet kan genieten van de talrijke gewestelijke potjes, zoals de wijkcontracten. Riguelle vindt dat niet erg: "Wijkcontracten hebben wij niet nodig, grote problemen als in Anderlecht en Molenbeek hebben we niet. De criminaliteit is laag." De gemeente hengelt wel naar subsidies waar mogelijk. Zo heeft Riguelle een compensatie in de wacht kunnen slepen voor de dotatie uit het Gemeentefonds omdat de inkomsten uit de onroerende voorheffing in Berchem lager liggen dan elders in Brussel. Dat komt dan weer omdat de kadastrale inkomens nooit zijn aangepast.

Riguelle speelt zijn rol als gewestelijk député dus uit in het voordeel van zijn gemeente. "Zeer zeker (lacht). Zo werkt politiek nu eenmaal." Hij geeft zelf het voorbeeld van het Schweitzerplein, dat eindelijk gerenoveerd wordt en dat voor twee derde door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt betaald.

Liever met achttien
Zouden de Brusselse structuren niet simpeler kunnen? Een stad, één bestuur? Riguelle is niet enthousiast. "Niet voor mijn post als burgemeester: ik kan iets anders doen in mijn leven. Ik geef toe dat er veel versnippering is. Maar één OCMW? Neen, daar geloof ik niet in. Heb je al gezien hoe het OCMW van de Stad Brussel werkt? Er is geen probleem met de negentien gemeenten, wel met één ervan. En dat is de Stad Brussel, die te zwaar weegt binnen het geheel. Waren we met achttien, het zou veel makkelijker lopen."

Sint-Agatha-Berchem mag dan al een rustige gemeente zijn, de grote stad lonkt wel om de hoek. Voor Riguelle is veiligheid dan ook prioriteit nummer één voor de komende legislatuur. "We moeten constant op het terrein aanwezig zijn. We leven, ook in Berchem, steeds meer met verschillende culturen samen, en dat vergt een inspanning. Daarom ben ik een groot voorstander van inburgering. Elke nieuwkomer moet Frans of Nederlands leren. Anders kan een samenleving niet functioneren. Vlaanderen heeft dat al langer begrepen. Trouwens, ook het idee van de 'brede school' is uitstekend. School, bibliotheek en vrije tijd met elkaar verbinden. Dat moeten we verder uitbouwen, ook aan Franstalige kant."