Corona en inflatie duwen Schaarbeekse begroting in het rood

In tegenstelling tot de voorbije jaren stelt de gemeente Schaarbeek voor 2022 geen begroting in evenwicht voor. Het gemeentebestuur verwijst daarvoor onder meer naar de coronacrisis. In 2023 moet er weer een evenwicht zijn. Daarvoor wordt bespaard op de uitgaven en wordt de onroerende voorheffing verhoogd.

Er is voor 2022 een tekort van 1,36 miljoen euro voorzien op een totaal van 292,8 miljoen euro aan uitgaven.

In 2021 stelde de gemeente Schaarbeek nog op tijd een begroting voor, die bovendien in evenwicht was, door een beroep te doen op het reservefonds voor bijna 4,7 miljoen euro. In 2022 lukte dat niet.

De budgetoefening was erg moeilijk, zeggen burgemeester Cécile Jodogne (Défi), schepen van Financiën Michel De Herde (Défi) en schepen van Openbare Werken en Klimaat Vincent Vanhalewyn (Ecolo) dinsdag bij de voorstelling van hun driejarenplan 2022-24 aan BRUZZ. Hoewel de begroting normaal in december moet worden ingediend, lukt dat nu pas in februari. De gemeenteraad stemt volgende week over het voorstel.

Inflatie, klimaatcrisis en extra taken

Het college verwijst naar de impact van de coronacrisis op het gemeentebudget, maar ook naar de inflatie die vele uitgaven 5 procent hoger maakt. Taken die het federale en gewestelijke niveau op de gemeenten afwentelen worden niet vergezeld van extra middelen, zegt Schaarbeek. Bovendien wegen de loonindexeringen en pensioenlast. Daarnaast moet ook geïnvesteerd worden in administratieve vereenvoudiging en digitalisering, en in klimaatmaatregelen.

Maar het tekort is van korte duur, verzekert burgemeester Jodogne. Ze voorziet in 2023 alweer een begroting met een overschot van 1,34 miljoen euro.

“Daarbij wilden we niet snijden in het politiebudget, gezien het federale niveau aan het Noordstation bijvoorbeeld zijn rol duidelijk niet opneemt,” zegt schepen van Financiën Michel De Herde. “Ook aan de dotatie voor het OCMW, met de impact van corona en de hoge energieprijzen, wordt niet geraakt.” De gemeente verhoogt de middelen voor politie en OCMW in 2022 zelfs met respectievelijk 3 en 8,5 procent, zodat ze kunnen beantwoorden aan de stijgende vraag.

Ook de gemeentelijke vzw’s behouden hun budgetten, en krijgen soms een flinke verhoging. De vzw Crèches de Schaerbeek bijvoorbeeld, omdat nieuwe kinderdagverblijven openen, en de vzw Neptunium voor de heropening van het zwembad dat nog dit jaar voorzien is.

Maar dus moet het nodige geld voor een begroting in evenwicht vanaf 2023 elders vandaan komen. "De gemeente voorziet daarom om de komende jaren maar 1 op 4 gemeenteambtenaren (buiten OCMW en politie) die op pensioen gaan of weggaan te vervangen," zegt De Herde. Qua werkingskosten wordt 10 procent bespaard: 25,3 miljoen euro in 2022 tegenover 27,9 miljoen euro in 2021.

Het jaarlijkse lichtfeest en Schaarbeeks carnaval Scharnaval zullen elkaar voortaan afwisselen, laat de burgemeester weten. Daarnaast wordt de kost van sommige gemeentediensten, zoals parkeren, verhoogd.

Steun voor eigenaar-bewoners

Dat volstaat echter niet om aan de begroting terug in evenwicht te brengen. Dus verhoogt de gemeente in 2023 de opcentiemen op de onroerende voorheffing, de belasting voor eigenaars op hun woning, een recept waar het eerder al naar teruggreep. De opcentiemen stijgen van 3.810 naar 4.191 in 2023, wat tot een stijging van de onroerende voorheffing met 7,78 procent leidt.

Eigenaars die hun woning zelf bewonen kunnen nog altijd de vrij onbekende ‘sociale begeleidingspremie’ aanvragen, naargelang hun inkomen. Die moet de verhoging enigszins compenseren. Het jaarlijkse budget voor de ‘sociale begeleidingspremie’ wordt daarom met 250.000 euro verhoogd. Diezelfde groep eigenaars krijgt ook een automatische verhoging van het gemeentelijke deel van de gewestelijke Be-Homepremie, van 70 naar 100 euro.

De belasting op inkomen – bekend als de personenbelasting – wordt opnieuw verlaagd, en zal vanaf 2023 4,6 procent bedragen in plaats van 4,9 procent. Het is de 5de verlaging in acht jaar tijd.

Investeringen in openbare ruimte

De gemeente investeert de komende drie jaar 17 miljoen euro per jaar, investeringen die de gemeente blijvend aangenaam moeten houden om er te komen wonen. Daarvan is 37 procent voorzien voor stadsvernieuwing en huisvesting, en 22 procent voor openbare ruimte en het onderhoud daarvan. 17 procent gaat naar het Tetris-plan, dat het aantal gebouwen voor gemeentelijke diensten van vijf naar drie moet terugbrengen.

Verder investeert de gemeente in het onderhoud van haar gebouwenpark (5 procent), de renovatie van scholen en kinderdagverblijven (10 procent), in sport (4,1 procent), e-government (3,4 procent) en cultuur (1 procent).

Binnen de investeringen in de openbare ruimte is 5,4 miljoen euro voorzien voor de heraanleg van de Louis Bertrandlaan, 2,5 miljoen voor de werken binnen het duurzame wijkcontract Pogge, 1,4 miljoen voor een trottoirplan, 600.000 euro voor wegmarkeringen rond kruispunten, rond de zone 30 en rond toegankelijkheid voor mensen met een beperkte mobiliteit. Nog eens 270.000 euro is voorzien voor fietspadmarkeringen.