David Leisterh (MR): ‘Rellen, steekpartijen? Vervoort staat erbij en kijkt ernaar’

Nu Alexia Bertrand naar de Open VLD is vertrokken, ligt de weg open voor David Leisterh om zich als kandidaat-minister-president in Brussel te presenteren voor de MR in 2024. “Na twintig jaar is het tijd voor een ander beleid.”

Het ging razendsnel. Amper drie dagen na het vertrek van Alexia Bertrand uit de MR-fractie nam David Leisterh al haar plaats in als fractieleider in de commissie Algemene Zaken en Financiën, waar de begrotingsbesprekingen plaatsvinden. En hij nam ook het kantoor van Bertrand in. Dat is opmerkelijk kaal. Leisterh: “Alexia heeft alles meegenomen, ik heb snel een tapijt gekocht en wat verlichting, nu komen hier nog kunstwerken aan de muur. Ik ben een groot liefhebber van fotografie.”

Maar Leisterh kan ook niet ontkennen dat haar vertrek van Bertrand een stevige klap is voor de Brusselse MR. Die is al meer dan een jaar in campagnemodus, en dat betekent van deur tot deur gaan om het electoraat dat zijn partij in 2019 verloor aan Ecolo in het zuiden van Brussel terug te winnen, en een nieuw electoraat aan te boren van kleine zelfstandigen en handelaars in de kanaalzone. “Vergeet niet dat Koekelberg, Molenbeek en Anderlecht liberale gemeenten waren. Dat is nog niet zo lang geleden. De bevolking is er misschien veranderd, ik geloof zeker dat onze liberale boodschap nog kan aanslaan.”

Het is een beetje een paradox dat veel handelaars in die wijken wellicht liberaal in gedachten zijn, maar voor de PS stemmen.
David Leisterh: Dat valt inderdaad moeilijk te begrijpen. We zien dat ook tijdens de verkiezingen. Er hangen dan overal rode affiches. Het betekent dat we onze boodschap niet voldoende hebben overgebracht. Vandaag gaan we bijvoorbeeld naar de Brabantstraat. Elk weekend zijn we op de markten of gaan we van deur tot deur.

Nu moet u die campagne, met het vertrek van Alexia Bertrand, met een sterkhouder minder voeren. Hoe vervelend is dat minder dan twee jaar voor de verkiezingen?
Leisterh: (Draait om de hete brij heen) Het is een goeie zaak voor België, ze zit nu in de federale regering. Ze heeft daar de talenten voor.

Is dat belangrijker dan het verlies voor de MR?
Leisterh: In zekere zin wel. We verliezen een sleutelfiguur, maar er is een dynamiek in gang gezet, met lokale mensen die heel aanwezig zijn in de wijken.

U had het vertrek van Bertrand niet zien aankomen.
Leisterh: Nee. En het moment waarop ik vernam dat Alexia minister zou worden, was wel bijzonder. Ik was, heel toevallig, op dat moment in vergadering met twee mensen: Sven Gatz, én Alain Vander Elst (die nu als opvolger in het parlement zit, red.). Plots rinkelden alle gsm's. Dat is iets voor mijn memoires later (lacht).

Achteraf gezien bleek Bertrand zich niet goed te voelen in een partij die geleid wordt door Georges-Louis Bouchez. Kan u uw voorzitter niet verwijten dat dit is misgelopen?
Leisterh: Er waren inderdaad spanningen, maar – eerlijk – die waren grotendeels achter de rug. En wat Bouchez betreft, voor Alexia is er sowieso een mooie toekomst weggelegd, of dat nu bij Open VLD of de MR is.

Heeft ze dan nog een toekomst bij de MR?
Leisterh: Dat moet je haar vragen. Ze zit nu in het partijbureau van Open VLD.

Men zegt dat u dicht bij Bouchez staat.
Leisterh: We zijn al vijftien jaar vrienden. Onze carrière verliep grotendeels gelijk. Ik ken hem van zijn intimistische kant. Hij kan heel scherp uit de hoek komen, maar hij is er ook voor je als het nodig is, weg van de camera's en de politiek. Daar kan ik zelf van meespreken. Eigenlijk is hij heel toegewijd.

Hij is de laatste tijd kop van jut in de pers en bij andere politieke partijen, inclusief Défi en Open VLD. Is dat onterecht?
Leisterh: Ach, alle MR-voorzitters zijn in het verleden 'pispaal' (zegt dit in het Nederlands) geweest. Ik kan alleen maar hopen dat het nu weer over de inhoud kan gaan: de arbeidsmarkt, de kernuitstap … Bouchez kan hard uithalen, maar wat doet hij? Hij luistert naar de mensen. Hij hoort de woede van kleine zelfstandigen over hun energiefactuur, over werklozen. En dat is wat hij in de politieke arena vertolkt, misschien in een stijl die niet iedereen bekoort, maar zo zit hij nu eenmaal in elkaar.

Laten we het over u hebben …
Leisterh: Dat is vriendelijk (schaterlacht). Het gaat in bijna elk interview over Georges-­Louis of Alexia de laatste tijd.

Hoe bent u in de politiek beland?
Leisterh: Ik kom uit een socialistisch nest. Mijn vader nam me mee naar PS-congressen in Wallonië. Tijdens mijn studies in Brussel begreep ik snel dat ik meer liberaal was.

Waarom?
Leisterh: Ik heb hard moeten knokken voor mijn studies. Ik begreep twee dingen: het onderwijs in Wallonië heeft me onvoldoende klaargestoomd, maar tegelijk begreep ik dat wie hard werkt er wel degelijk kan komen. Die meritocratie is wat ik ook in het liberaal gedachtegoed terugvind.

Wat vonden uw ouders daarvan?
Leisterh: Ik heb met mijn vader al jaren geen contact meer. Daar zit mijn keuze voor de MR deels tussen.

De Brusselse regering van Rudi Vervoort (PS) neemt de laatste horde voor de verkiezingen. Hoe vindt u dat die het ervan af heeft gebracht, los van de coronacrisis die voor elke regering moeilijk is geweest?
Leisterh: Drie punten vallen me op: de werkgelegenheidsgraad is in Brussel nog altijd een van de laagste van Europa, de begroting is er catastrofaal op achteruitgegaan, met een explosie van de schuld en, drie, heel de klimaat- en mobiliteitsuitdaging is volledig mislukt.

Met Renolution is er toch een strategie om woningen te isoleren?
Leisterh: Dat klopt, maar het is te weinig. We hebben zelf een heel plan waarbij de woningen massaal geïsoleerd kunnen worden. Snel, zonder administratieve overlast. Het moet simpel en goedkoop zijn.

U verwijt de regering dat ze schulden maakt, maar hier pleit u zelf voor massale investeringen. Dat is een beetje makkelijk.
Leisterh: We houden in Brussel te weinig rekening met de privésector. Neem nu de metro, in andere steden wordt die, binnen een strikt kader, door de privésector gebouwd, die die dan ook uitbaat. Dat moet hier ook kunnen, los van de MIVB.
In Brussel heerst de stilstand. Er wordt vaak gezegd dat er wel een uitbreiding is van het aanbod, maar welke metrolijn is er bijgekomen de laatste vijf jaar, hoeveel kilometer tram is er bijgekomen? Daar moet het over gaan.

Daartegenover staat dat we een mammoetadministratie hebben gecreëerd in Brussel, met talloze agentschappen, die Brussel op kosten jaagt. Tot 2017 waren de uitgaven in Brussel gedekt door de inkomsten, maar sindsdien klopt het plaatje niet meer. We geven te veel uit, en dat komt deels door de administraties.
Tot slot moet we ook over de werkgelegenheidsgraad durven te spreken. Die moet omhoog. Mechelen bewijst dat dat mogelijk is. Daar is heel diep in de wijken gewerkt. Eerste voorwaarde is veiligheid in de wijken. Dat is de basis. Daarnaast moet er een heel emanciperend ecosysteem worden gebouwd rond de school, met de crèche, jobhuizen ... En dan is er stadsrenovatie: mooi maken wat vandaag lelijk is. Met dat soort wijkplan voor de tien moeilijkste buurten in Brussel willen we in de volgende regering stappen.

U klinkt voluntaristisch. Maken de rellen na de voetbalmatchen u niet moedeloos?
Leisterh: Wat me moedeloos maakt, is het antwoord van het beleid. De minister-president heeft de coördinatie van de veiligheid in handen. Maar hebben we Rudi Vervoort gezien tijdens de rellen? Il était au balcon. Hij stond erbij en keek ernaar.

We hebben een agentschap Brussel Preventie en Veiligheid, maar wat heeft dat al verwezenlijkt? Vervoort zal antwoorden dat de veiligheid veel verbeterd is in Brussel sinds de jaren 1990, maar we hebben toch al vier à vijf schietpartijen gehad dit jaar, steekpartijen met messen, er is de drugsoverlast. Ik wil niet in een law-and-orderdiscours vervallen, maar hoe kan je een socio-economisch beleid voeren als de veiligheid in de wijken niet meer gegarandeerd is?

Even terug naar de verstandhouding tussen MR en Open VLD. U heeft een tijd geleden een Open MR-lijst voorgesteld in Jette, met Sven Gatz van Open VLD als lijsttrekker. Dat is een primeur. Houdt die afspraak stand?
Leisterh: Zeker. Sven is een sterke persoonlijkheid met wie ik goed kan opschieten. We hebben nog twee ministers: Valérie Glatigny (in de Franse Gemeenschapsregering, red.) in Oudergem en Hadja Lahbib (in de federale regering, red.) in Schaarbeek. Ze zullen zeker een rol spelen in de verkiezingen.

Het is moeilijk te geloven dat het allemaal koek en ei is tussen MR en Open VLD.
Leisterh: Er zijn spanningen, mais on assume ça. Eén zaak overstijgt dit alles: de wetenschap dat we als wij – MR en Open VLD – niet samen aan hetzelfde zeel trekken in 2024 onmogelijk het beleid hier kunnen doen kantelen. Dat is nochtans hard nodig.

Zal Bertrand op de MR-Kamerlijst staan?
Leisterh:Dat maakt deel uit van de discussies die we zullen starten. Met als eerste vraag of we voor de federale verkiezingen een MR/Open VLD-lijst maken. Niets is beslist, maar zo'n gemeenschappelijke lijst voor de Kamer in Brussel is minder evident dan het lijkt, ook al deed Ecolo-Groen het ons voor.