Ans Persoons legt piste voor extra staatssecretaris opnieuw op tafel

De vorming van een Brusselse regering zit opnieuw helemaal in het slop. Staatssecretaris Ans Persoons (Vooruit) vindt dat het daarom tijd is voor een bemiddelaar. Ze opent ook opnieuw de piste voor een extra staatssecretaris aan Nederlandstalige kant. Daarmee zou Benjamin Dalle (CD&V) aan boord kunnen worden gehesen.

Formateur David Leisterh (MR) probeert sinds begin december een alternatieve Franstalige meerderheid te vormen met Défi en Ecolo, nadat PS de onderhandelingstafel heeft verlaten.

Maar die piste lijkt nu helemaal van de baan. Ecolo-voorzitter Marie Lecocq heeft vandaag in Le Soir nog eens herhaald dat haar partij kiest voor de oppositie, zoals net na de verkiezingen al werd aangekondigd.

Leisterh zal dus opnieuw met PS-voorzitter Ahmed Laaouej moeten gaan praten. Er zijn sinds eind november geen gesprekken meer geweest tussen MR/Les Engagés en PS.

Laaouej houdt echter voet bij stuk: PS gaat niet met N-VA aan tafel. N-VA maakt sinds 28 november deel uit van de Nederlandstalige meerderheid, met verder Groen, Open VLD en Vooruit.

Daarmee zit de formatie weer helemaal muurvast.

Bemiddelaar

Vooruit-onderhandelaar en ontslagnemend staatssecretaris Ans Persoons stelt nu in De Morgen voor om een tijdelijk een bemiddelaar aan te stellen in de plaats van formateur David Leisterh. Het moet iemand zijn, zo zegt ze, die wat verder van de partijen staat en alle gevoeligheden kan begrijpen.

Ze schuift zelf geen naam naar voor en benadrukt verder dat het uiteindelijk David Leisterh is die de zaak in handen moet nemen. “Hij moet kapitein van het schip worden.”

De bemiddelaar zou dan kunnen proberen om MR en PS terug samen aan tafel te krijgen. Beide partijen hebben al weken niet met elkaar gepraat. PS weigert ook om met N-VA te praten. Ook dat probleem zou de bemiddelaar kunnen aanpakken.

Extra staatssecretaris

Ans Persoons opent ook opnieuw de piste voor een extra staatssecretaris aan Nederlandstalige kant. Dat is volgens Persoons te verkiezen boven een extra post als regeringscommissaris, waar Open VLD mee akkoord is gegaan.

“Je kan dan een ordonnantie stemmen waarin duidelijk staat dat die aanstelling tijdelijk is,” zegt ze aan De Morgen. “En dat de meerkost elders gecompenseerd wordt, zodat het niet meer kost aan de belastingbetaler. Het is transparanter. Een staatssecretaris moet verantwoording afleggen aan het parlement, een regeringscommissaris niet.”

Wat Persoons niet zegt, maar wat wel belangrijk is, is dat op deze manier de CD&V terug in beeld komt als coalitiepartner, iets waar PS-voorzitter Ahmed Laaouej al enkele weken op aanstuurt.

Ter herinnering: ontslagnemend minister Elke Van den Brandt (Groen) heeft maanden geprobeerd om CD&V te overtuigen om de Groen, Open VLD, Vooruit-meerderheid te versterken. Dat is, onder meer, mislukt omdat Benjamin Dalle, de enige CD&V-verkozene en voormalig Vlaams minister, erop staat dat hij ook echt deel uitmaakt van de regering. Het is volgens hem de enige manier om te wegen op het beleid, zo klonk het toen meermaals. Er zijn echter maar drie regeringsposten voor de Nederlandstaligen.

Met een vierde staatssecretaris kan CD&V wel in de regering komen. Bijvoorbeeld om een Arizona+ te maken met Groen, N-VA, Vooruit, CD&V of, waar de PS voorstander van is, een Groen-Open-VLD-Vooruit-CD&V meerderheid.

In dat laatste geval zouden Open VLD en CD&V de N-VA uit de huidige Vlaamse meerderheid moeten duwen. Het is nog maar de vraag of dit snel zal gebeuren. Zeker als het gebeurt op aansturen van de PS.

Obstakels

Voor de piste van een vierde staatssecretaris zijn nog enkele andere obstakels: het zorgt voor een onevenwicht in de Brusselse regering, omdat de Nederlandstaligen een extra regeringslid krijgen. Verder heeft formateur David Leisterh zich in het verleden altijd verzet tegen een extra ministerpost, omdat dit moeilijk te verkopen is aan de bevolking op een moment dat er zwaar bespaard zal moeten worden.

Voor een extra staatssecretaris is tot slot ook een tweederde meerderheid nodig en een meerderheid in elke taalgroep. Dat betekent dat bijvoorbeeld Ecolo en de PTB hiermee moeten instemmen. Wat voor MR en Les Engagés dan weer moeilijk ligt.