De Stem: 'Milieu heeft een stadstol nodig'

De Brusselse regering gooide de afgelopen legislatuur hoge ogen met haar energiepolitiek, maar liet andere werven als de afvalverwerking liggen. Om nog maar te zwijgen over mobiliteit en luchtkwaliteit, vindt Piet Van Meerbeek van Bral.

In de aanloop naar de verkiezingen laten we een reeks stemmen uit het brede middenveld aan het woord. Wat ging goed en wat moet beter in de sector die zij kennen als hun broekzak? Voor Leefmilieu gingen we te rade bij de Brusselse Raad voor het Leefmilieu (Bral)

Wat waren de top en de flop van de voorbije legislatuur?
Piet Van Meerbeek (Bral): “Het paradepaardje was ongetwijfeld de energiepolitiek, daar is een indrukwekkend arsenaal van middelen naartoe gegaan. Veel van de aandacht ging naar de passiefnorm, energiepremies en duurzame gebouwen. Daardoor is ook de CO2-uitstoot gezakt, tot onder het peil van 2004. Gezien de bevolkingsstijging is dat echt wel goed. De energiepolitiek van Milieuminister Evelyne Huytebroeck (Ecolo) was voorbeeldig.”

“Ook goed was de link die Huytebroeck legde tussen haar bevoegdheden Milieu en Stadsvernieuwing. Tot deze legislatuur was het nog niet gebeurd dat die twee met elkaar verbonden werden. Zo kon de factor duurzaamheid meegenomen worden binnen de projectoproepen.”

“Een heikel punt blijft echter het laagdrempelig maken van de energiepolitiek. Het Mattheuseffect blijft daar spelen, waardoor dit vooral ten goede komt van meer gegoede burgers. De instrumenten zijn er nochtans, zoals renovatie-advies of een renteloze lening om te renoveren."

“De Huizen van de Energie zijn in dat opzicht een gemiste kans. Er was al een netwerk van verenigingen dat zich bezig hield met die taken. Het was beter geweest dat netwerk te verstevigen in plaats van een nieuwe structuur uit de grond te stampen.”

“Een gemediatiseerd dossier als de heisa rond het waterzuiveringsstation is moeilijk te beoordelen. Je kan Huytebroeck daarin verwijten dat ze onhandig communiceerde, maar de oorsprong van het probleem ligt bij haar voorgangers, die de beheersovereenkomst van het station afsloten.”

“De flop is ontegensprekelijk de luchtkwaliteit. Die is in tegenstelling tot wat velen denken niet verslechterd, maar ze is er ook niet noemenswaardig op vooruitgegaan. Daar is de volgende legislatuur nog zeer veel werk aan de winkel.”

Wat zijn dan de belangrijkste uitdagingen voor de komende vijf jaar?
Van Meerbeek: ‘De afvalpolitiek zit vast en is weinig geëvolueerd. Het Gewest verbrandt nog steeds te veel afval. Na de sorteerverplichting was er heel even vooruitgang wat betreft het sorteren bij de Brusselaars, maar die is ondertussen alweer weggesmolten. Als we het EU-doel van 50 procent recyclage willen halen moet er wat gebeuren. Het Gewest moet de overgang maken naar een kringloopeconomie, waar afval wordt gezien als een grondstof.

“De vergroening van het stadscentrum moet een ander speerpunt zijn. Er moet ruimte komen voor groendaken- en gevels, maar ook voor bomen op de middenbermen. Door auto’s uit het stadsbeeld te laten verdwijnen komt er ook ruimte vrij.”

Als u morgen minister-president werd, welke maatregel zou u meteen nemen?
Van Meerbeek: “Onze prioriteit ligt bij een stadstol. Het wordt tijd dat de automobilisten de externe kosten van hun rijgedrag op zich nemen. Een vorm van rekeningrijden is een absolute must. Ook een kilometerheffing is mogelijk, maar die is door recente EU-regelgeving moeilijker in te voeren. Er moet dan wel gewerkt worden met een forfaitair minimum per verplaatsing.”

“Niet alleen het autogebruik, maar ook het autobezit moet naar beneden. Auto’s staan 90 procent van de tijd stil, meestal geparkeerd op de openbare weg. Als mensen hun wagen van de hand doen, komt er dus ook openbare ruimte vrij.”