Decumul in Brussel op lange baan geschoven

Minister Guy Vanhengel stelt voor om de discussie over de decumul over de verkiezingen van 2019 te tillen. Hij reageert zo op een voorstel van parlementsvoorzitter Charles Picqué om die gefaseerd in te voeren: in 2019 voor de Franstaligen, en vanaf 2024 voor de Nederlandstalige politici. Niet alleen de Vlaamse tegenstanders van de decumul schieten Picqués compromis af, ook zijn coalitiepartners SP.A en Défi doen dat. Daarmee lijkt de decumul verder af dan ooit.

Met zijn voorstel wil Picqué (PS) het decumuldossier deblokkeren. Het dossier zit momenteel muurvast omdat er aan Nederlandstalige kant geen meerderheid te vinden is voor het voorstel: CD&V, Open VLD en oppositiepartij N-VA zijn tegen, SP.A en oppositiepartij Groen zijn voor.

Picqué wil de Nederlandstalige partijen meer tijd geven, en als tegenwicht vragen om een vermindering van het aantal volksvertegenwoordigers in het parlement te overwegen.

'Niet realistisch'

Vanhengel (Open VLD) juicht toe dat Picqué het debat wil opentrekken, maar wil dat pas na de verkiezingen in 2019 doen. "Het is volgens mij niet realistisch om het debat nu open te trekken, in aanloop na de gemeenteraads- en gewestverkiezingen," zegt hij.

Dan zou ook een eventueel cumulverbod pas voor in 2024 zijn, omdat het niet mogelijk is dat tijdens een lopende legislatuur in te voeren. “Nu wordt het dossier gelinkt aan affaires, zoals het Samusocial-schandaal. Daardoor komt er een ondoordacht politiek opbod. Dat is niet gezond,” klinkt het. Bovendien zou de gesplitste invoering, zoals Picqué voorstelt, volgens hem juridisch niet standhouden.

Ook CD&V en N-VA, de twee andere tegenstanders van een cumulverbod reageren lauwtjes op het voorstel van Picqué. Ze stellen dat hun fundamentele standpunt niet zal wijzigen, of het nu dit jaar dan wel pas in 2019 besproken wordt.

'Betreurenswaardig'

Voor SP.A, de enige Nederlandstalige meerderheidspartij die wel voor een cumulverbod te vinden is, schuift Vanhengel met zijn voorstel het dossier op de lange baan. “Dit is een betreurenswaardige manier om aan politiek te doen, want uiteindelijk wil Open VLD daarmee gewoon hun eigen postjes op de verschillende niveaus vrijwaren,” aldus Jef Van Damme (SP.A).

Ook aan Franstalige kant staat men niet te springen om de bespreking uit te stellen. "De debatten hebben al plaatsgevonden, het voorstel is dan ook al goedgekeurd in de commissie (maar nog niet in het parlement, red.)," zegt fractieleider Emmanuel De Bock (Défi).

Politieke patstelling

Met de politieke patstelling en een algemeen gebrek aan enthousiasme voor Picqués compromis lijkt de kans klein dat de decumul er deze legislatuur nog komt. Een advies dat de Vlaamse tegenstanders vroegen aan de Raad van State volgt op 17 mei. Maar dat dat advies hen van mening zou doen veranderen, lijkt onwaarschijnlijk.

Een andere piste om het voorstel er door te krijgen, ligt moeilijk. Daarbij zou het parlement beroep kunnen doen op een bijzondere procedure die jaren geleden in het leven werd geroepen om te beletten dat het toenmalige Vlaams Blok de Brusselse instellingen zou blokkeren. Via die procedure zouden parlementariërs na een ‘afkoelingsperiode’ van 30 dagen een tweede keer kunnen stemmen en het voorstel goedkeuren met slechts een derde van de stemmen per taalgroep. Dan zouden zes Vlaamse stemmen volstaan

Oppositiepartij Groen sluit een gebruik van de procedure alvast niet uit. Maar de Nederlandstalige socialisten laten voorlopig niet in hun kaarten kijken. Nochtans is de steun van de SP.A essentieel. Zij zijn er zich ongetwijfeld van bewust dat zo'n stemronde tot een regeringscrisis kan leiden. “Men doet de eigen taalgroep de duvel niet aan”, waarschuwde Vanhengel eerder al.