Europees Parlement keurt CETA goed

Het Europees Parlement heeft woensdag het Europees-Canadese vrijhandelsverdrag CETA goedgekeurd met een meerderheid van 408 tegen 254 stemmen bij 33 onthoudingen. Daardoor kan het grootste deel van het veelbesproken verdrag vanaf april in werking treden.

Het vrijhandelsakkoord werd meteen goedgekeurd door Vlaanderen. Wallonië en Brussel keurden het verdrag pas goed nadat enkele garanties werden verkregen.

Terwijl actievoerders buiten het parlementsgebouw hun ongenoegen uitschreeuwden, zette een meerderheid van christendemocraten, conservatieven, liberalen en een deel van de sociaaldemocraten het licht op groen voor het verdrag waarover de Europese Unie en Canada zes jaar onderhandeld hebben. Daardoor verdwijnen vanaf april zowat alle douanetarieven tussen Europa en Canada en krijgen Europese bedrijven toegang tot de dienstenmarkt en openbare aanbestedingen in Canada en vice versa.

Voorstanders beklemtoonden dat CETA een vooruitstrevend verdrag is met een partner die dezelfde waarden deelt. De tekst bevat volgens hen voldoende garanties voor het recht op regulering en Europese normen op het vlak van gezondheid, milieu en sociale rechten. CETA stuurt bovendien een belangrijk signaal nu de Amerikaanse president Donald Trump een protectionistische koers wil varen. "Vrijhandelsverdragen geven toegang tot jobs, dat kan je niet zeggen van protectionisme", stelde Hilde Vautmans (Open Vld).

Marie Arena (PS) houdt dan weer vol dat CETA op maat van multinationals en grote investeerders is gemaakt. "In plaats van als een kip zonder kop tegen het protectionisme van Trump in te gaan, moet Europa zich positioneren als een Europa van sociale waarden dat handel drijft op basis van de noden van burgers, van degelijke jobs en van het welzijn van de bevolking", stelt Arena. Met haar verzet kon de Waalse PS-CDH-regering vorig najaar een aantal verbeteringen aanbrengen, aldus Arena, maar het resultaat blijft onbevredigend.

Zo moet België aan het Europese Hof van Justitie vragen of het nieuwe systeem voor de beslechting van geschillen tussen investeerders en overheden verenigbaar is met het Europese recht.

Dat veelbesproken 'Investment Court System' wordt nog niet ingevoerd. Daarvoor moeten ook nationale en regionale parlementen in de lidstaten het verdrag ratificeren, een proces dat nog jaren in beslag zal nemen. Intussen lijkt het protest niet te verstommen. Zo blokkeerden betogers woensdagochtend de ingang van het parlementsgebouw, waardoor het debat met wat vertraging van start moest gaan.

Donderdag spreekt de Canadese premier Justin Trudeau het parlement toe.

Negatieve reacties
Niet iedereen is blij met de goedkeuring van het vrijhandelsverdrag. “CETA blijft een handelsverdrag ‘oude stijl’ dat vooral op maat is geschreven van multinationals en te weinig rekening houdt met werknemersrechten en milieubepalingen”, zegt Europees parlementslid Kathleen Van Brempt. “Zo heeft CETA weliswaar een ambitieus duurzaamheidshoofdstuk maar dit is niet afdwingbaar, zodat het dode letter dreigt te blijven. Bovendien levert het geen extra jobs op.”

Ook op federaal niveau wordt er gereageerd op de beslissing van het Europees Parlement. “Akkoorden als CETA zetten de prioriteiten op hun kop”, zegt parlementslid Dirk Van der Maelen (SP.A). “Het weghalen van handelsbarrières mag immers geen doel op zich zijn maar wél moeten die akkoorden een instrument zijn om ons sociaal en ecologisch model uit te dragen. Nooit mogen ze een bedreiging zijn voor onze welvaartsstaat ten voordele van de multinationals.”