Geert Bourgeois: ‘Laat je de nieuwkomers hier aan hun lot over?’

Bij een kop groene thee gaat Geert Bourgeois (N-VA), viceminister-president in de Vlaamse regering en ook bevoegd voor Toerisme en Inburgering, voluit voor Brussel “dat de hoofdstad van Vlaanderen moet blijven.” Zou het kunnen dat Brussel de vernieuwingssnelheden uit Vlaanderen wat afhoudt? De nieuwbouw van jeugdherberg Bruegel, de verplichte inburgering, de plotse inbedding van N-VA in het Gewest – Bourgeois wil er alleszins mee vooruit.

Toerisme Vlaanderen leek in 2010 het jongerentoerisme de hand te reiken met een renovatie- en uitbreidingsproject voor Jeugdherberg Bruegel, de enige Vlaamse sinds 1981. Maar de bouwvergunning moddert aan. Voor uitbreiding bleek extra grond nodig. Een private eigenaar wou tot vijfmaal de gangbare overnameprijs. De Stad Brussel bracht een negatief advies op het bouwdossier uit. Het Gewest viste naar een andere gevel.

Vertrouwt u het geschipper van de Stad en het Gewest nog?
Geert Bourgeois:"Diverse oorzaken hebben het dossier bemoeilijkt. Eén daarvan was de grondverwerving, waarvoor we moesten onteigenen. Finaal is daar via de vrederechter een uitspraak over gebeurd. Uiteindelijk hebben we voor de onteigening minder betaald dan de verkoper vroeg. Alle procedures zijn nu afgerond. Blijft de bouwvergunning. Ik heb minister-president Rudi Vervoort (PS) hierover in juli ontmoet. Hij deelt mijn stelling dat een jeugdherberg die floreert en jonge toeristen aantrekt een goede zaak voor Brussel is, de stad bruisend maakt en internationaal op de kaart zet."

Het blijft nog spannend rond de bouwvergunning.
Bourgeois:"In Brussel geldt de verordening dat hotels in een woongebied op twintig jaar tijd maximaal met twintig procent mogen uitbreiden. Wij hadden voor Bruegel na dertig jaar uitbreiding voorzien (van 135 bedden naar 187, red.). Voor ons is een jeugdherberg een zaak van algemeen nut, en vallen we niet onder die regel voor private hotels. Trouwens, ook de onteigening is gebeurd 'voor het algemeen nut'. Het Brusselse Gewest bekijkt nu op een constructieve manier de bouwvergunning. We zijn op alle redelijke opmerkingen ingegaan: andere gevelmaterialen, de betere integratie in de Keizerslaan, de verbinding met de publieke ruimte en een reeks technische verbeteringen. De aanbesteding is in stand gehouden, dus kan er relatief snel gestart worden - zo mogelijk in de eerste helft van 2014 - als we dit jaar over alles uitsluitsel krijgen. Ik ga me niet uitspreken over de snelheid van de procedure, maar er liepen nu eenmaal verschillende zaken tegelijkertijd. Ik weet uit ervaring dat alles wat Vlaanderen doet in Brussel, vaak heel veel tijd en overleg vergt."

Kijk u vanuit Vlaanderen mee of de hoofdstad in eigen land op de meest wenselijke manier gepromoot wordt?
Bourgeois:"Dat is de bevoegdheid van Toerisme Vlaanderen niet. Voor Antwerpen en Gent zeggen we evenmin welke klemtonen ze op promotie moeten leggen. Ik zal dus over Brussel geen oordeel vormen, want ik heb er geen zicht op. De steden doen dat autonoom en actief genoeg. Trouwens, het verblijfstoerisme in kunststeden is in overgrote mate gevoed door buitenlanders, en daar zorgen wij in het buitenland wel voor. Recent heb ik twee belangrijke congressen voor Brussel binnengehaald; we zetten met succes met een hele ploeg in op 'Brussel Congresstad'."

U subsidieert Impulsprogramma's voor de kunststeden. Wat krijgt Brussel?
Bourgeois:"Een hele tijd lang is op ons aanbod niet ingetekend door Brussel, enkel door andere steden en groene regio's. In 2012 is voor het eerst 60.600 euro toegekend voor de promotie van Brussel via televisiekanalen in hotelkamers die aangesloten zijn bij Brussels Hotels Association (85 procent van alle hotels, red.). Het eerste tv-kanaal dat de toerist in zijn kamer standaard te zien krijgt is Brussel TV. Daar komen promotiefilms over Brussel op. Verder gaven we VisitBrussels 127.800 euro voor Plan your Trip, de plattegrondverdeelautomaten op cruciale punten in de stad. En tot slot was er de app Landing in Brussels (82.000 euro), te zien op schermen in Brussels Airport en waarop ook een culturele Agenda staat."

Wat heeft u nog meer in de aanbieding?
Bourgeois:"Vlaanderen is in alle bescheidenheid wereldkoploper inzake vakantieparticipatie voor mensen in armoede. Vorig jaar (het project loopt sinds 2003, en bereikte toen 750 mensen, red.) waren er ongeveer honderdduizend mensen die met een unieke formule, gratis of via een sociaal tarief, in Vlaanderen vakantie konden nemen. De publiek-private samenwerking (PPS) via OCMW's, gemeenten, verenigingen en de private sector groeit jaar na jaar. Ik krijg wel de vraag 'en hoe zit het met Brussel?'. Ik kan niet anders dan antwoorden dat ik de OCMW's in de Brusselse gemeenten niet kan verplichten hiervan gebruik te maken voor de minst bedeelde Brusselaars. Als men niet inspeelt op de hand die Vlaanderen hen reikt, dan kan ik dit alleen maar jammer vinden. Er heeft zich nu één OCMW aangemeld."

Iets anders. Brussel is niet echt te vinden voor één Extern Zelfstandig Agentschap (EVA) voor de sectoren inburgering en integratie.
Bourgeois:"Ik heb daar met Brussels minister Brigitte Grouwels (CD&V) al enkele gesprekken over gehad. Ze is er wel voor te vinden; of ze er al volledig mee akkoord gaat heb je mij niet horen zeggen. Vooralsnog hebben we opgenomen dat de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) de regierol zal hebben voor de insteek en het beleid. Nadien zien we wel of de materie binnen het EVA blijft voor Brussel of onder iets anders valt. Het is belangrijk dat wij in een moeilijk gebied als Brussel in de eerste fase mee het beleid kunnen voeren. Uiteraard moet het beleid gezamenlijk uitgetekend worden in overleg met de Franse Gemeenschapscommissie (Cocof) en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie. Een overlegcommissie (aan Vervoort al voorgesteld in juli, red.) waarin iedereen zetelt, gaat daar eerstdaags de koppen over bijeen steken."

Vlaanderen heeft al jaren een inburgeringsbeleid, waar Brussel niet van leert.
Bourgeois:"In alle grote steden zijn de problemen van en met de nieuwkomers dezelfde. Laat je die mensen hier aan hun lot over? Jarenlang is in Franstalig België en Brussel geen beleid daarover gevoerd. Amper twee jaar terug liet de MR plots andere geluiden horen, in die zin dat er iets moest gebeuren zoals Vlaanderen het deed. Voor Brussel heeft minister-president Vervoort pas dit jaar gesteld dat hij een inburgeringsbeleid wil voeren. Dat klinkt aangenaam in de oren."

Is de situatie in Brussel niet wat complexer?
Bourgeois:"Inderdaad. Om het onthaal van nieuwkomers en het handhavingsbeleid te organiseren moet er een akkoord zijn binnen de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie. Noch de VGC of de Cocof kan hierover alleen beslissen. Dat we in Vlaanderen en met de VGC een ander beleid voor ogen hebben, is op zich niet fout. Wat belangrijk is, is dat we over de sokkel die we gemeenschappelijk aanpakken een eenduidig akkoord bereiken. Anders kan in Brussel geen verplichte inburgering ingevoerd worden."

Vlaanderen is inmiddels al actief in Brussel op dit terrein.
Bourgeois:"Op dit moment werken wij in Brussel louter op vrijwillige basis, desondanks bereiken we 20.000 mensen die Nederlands leren. Maar als we een stap verder willen in de hoofdstad, dan moet eerst de gemeenschappelijke doelgroep worden bepaald. In Vlaanderen is dat in principe de nieuwkomer uit een niet EU-land die hier minder dan één jaar is. Ik heb begrepen dat Brussel een andere doelgroep voor ogen heeft, en het bovendien enkel over taalinburgering (Frans en/of Nederlands) wil hebben. Wij geven ook maatschappelijke begeleiding en loopbaanoriëntatie naast lessen Nederlands. Over het gemeenschappelijk onthaal en het handhavingsbeleid moet de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie het sowieso eerst eens zijn. En zonder controlemechanisme, zoals wij dit met een succesvol boetestelsel hanteren, heeft de verplichting naar onze ervaring geen zin."

Iedereen wil weten wat de NV-A in Brussel wil bereiken met de gewestverkiezingen eind mei 2014?
Bourgeois:"Voor ons blijft Brussel de hoofdstad van Vlaanderen. Een theoretisch model uittekenen voor een gemeenschappelijke hoofdstad met de Franstaligen, zal afhangen van ons finaliserende congres. We hebben de fameuze Brusselnorm, en moeten blijven investeren in de afspraken met de Franstaligen. Het blijft een ontmoetingsplaats voor de twee. We gaan trouwens ook bij de Franstaligen proberen zoveel mogelijk stemmen te halen. Er is een werkgroep keihard aan het werken aan een aparte inhoud voor Brussel. Dat overstijgt het communautaire en de participatie van beide bevolkingsgroepen. We zullen een sterk beleid voor Brussel communiceren, zowel inzake mobiliteit, stedenbouwkunde, onderwijs, veiligheid, leefmilieu als huisvesting. Er zijn heel grote problemen in Brussel, die vaak door de bestuurlijke versnippering in Brussel onvoldoende worden aangepakt. Om maar één voorbeeld te nemen: waar staat Brussel als fietsstad in vergelijking met vele hoofdsteden? Onze partij is jong in de hoofdstad. Ik denk dat iedereen een stevig antwoord zal krijgen op alle vragen over Brussel, iets dat hopelijk ook zal appelleren aan Franstaligen, die nogal wat kritiek uitten op het beleid. Als ik hier op restaurant ga, hoor ik Franstaligen zeggen: 'Ah, monsieur Bourgeois, on va voter pour votre parti; c'est un tel parti qu'il nous faut.'"