Hoe gepronk op Facebook Emir Kir de kop kostte

De populairste burgemeester van het gewest word je niet zomaar. Emir Kir (PS) is zeer aanwezig online, maar het is diezelfde alomtegenwoordigheid op sociale media die hem uiteindelijk de das omdeed.

“Emir Kir is samen met Emir Kir en Emir Kir.” Het is een zinnetje dat te lezen valt boven zowat elk bericht dat de burgemeester van Sint-Joost post. Kir (51) heeft niet alleen een officiële Facebookpagina, maar ook drie persoonlijke profielen, omdat je maximaal vijfduizend vrienden kunt hebben op het netwerk.

De populairste burgemeester van het gewest word je niet zomaar. Op de profielen is een resem foto’s te vinden van Kir die lintjes knipt of gewillig poseert, en bovenal media-artikels over hemzelf. “Hij is een meester in de communicatie,” erkent oppositiegemeenteraadslid Frédéric Roekens (Groen). “En hij staat constant in campagnemodus.”

Sinds Kir afgelopen weekend uitgesloten werd uit de PS, postte hij op alle kanalen een tekst over zijn “geruste geweten”, en teleurstelling over “de partij”. De Tennodenaar beschreef hoe hij zichzelf het liefst ziet: “Een man van links, een man met een overtuiging en een man van actie.”

De zoon van een Turkse gastarbeider begon zijn carrière als sociaal werker. Na vijf jaar ging hij de politiek in en schopte het meteen tot schepen. Later werd hij staatssecretaris in de regeringen Picqué-III en -IV, het eerste regeringslid van niet-westerse afkomst. In 2012 claimde hij na de gemeenteraadsverkiezingen de troon van zijn burgemeester, Jean Demannez, die hij met gemak vanaf de derde plaats had verslagen. Zo werd Kir ook de allereerste burgemeester van niet-westerse afkomst in België.

Zwembadheisa

Sint-Joost werd 46 jaar lang door de legendarische PS-‘burgervader’ Guy Cudell zowat in zijn eentje bestuurd, en Kir lijkt dat kunstje te hebben afgekeken. Hij trok van bij het begin bijna alle belangrijke bevoegdheden naar zich toe, van Veiligheid, Personeel en Ruimtelijke Ordening, tot Begroting en Mobiliteit toe. Toen de oppositie vlak voor de jongste gemeenteraadsverkiezingen lastige vragen wilde stellen over het vertrek van eerste schepen Mohamed Azzouzi, schorste hij de gemeenteraad. En lang voor Donald Trump communiceerde Kir liever zelf op sociale media, kwestie van de boodschap in eigen hand te houden.

De heropening van het zwembad, dat ruim tien jaar lang dicht was voor renovatiewerken, is daar een goed voorbeeld van. Die werd in mei vorig jaar aangekondigd, maar ging geruisloos niet door. Wekenlang probeerde BRUZZ te weten te komen wanneer het zwembad zou heropenen, en tot drie keer toe werd de aangekondigde opening uitgesteld. Tot Kir zelf met de pluimen ging lopen in een video op zijn Facebookpagina.

Achteloos kiekje

Maar het is diezelfde alomtegenwoordigheid op de sociale media die de eigengereide Kir, binnen de PS althans, uiteindelijk de das omdeed. Op zijn Facebookpagina’s plaatste hij op 4 december bijna achteloos een kiekje van een visite van Turkse burgemeesters. Zeker twee van hen waren lid van de MHP, een rechts-nationalistische partij die gelinkt wordt aan de extreemrechtse Grijze Wolven.

De groene oppositie sprak van het doorbreken van het cordon sanitaire, en na een klacht van een militant bleek de PS-tuchtraad daar oren naar te hebben. Kir wordt uit de partij gezet, ondanks zijn status van stemmenkanon. Vriend en vijand waren verrast door de beslissing, die mogelijk is ingegeven door de wens van de PS-partijtop om voortaan recht in de leer te zijn.

Want de burgemeester van Sint-Joost zocht al vaker de grenzen op. In 2015 bleef hij weg op een herdenking van de Armeense genocide in de Kamer, die hij tegen de partijlijn in niet erkent. In de zomers van 2015 tot 2018 trok hij naar Emirdag, een stad in het oosten van Turkije vanwaar een flink deel van de inwoners van Sint-Joost en Schaarbeek afkomstig zijn. Telkens werd hij officieel onthaald door Ugur Serdar Kargin, de toenmalige MHP-burgemeester.

Die bezoekjes – in een ver buitenland, hartje zomer – leken moeiteloos te passeren. Maar een foto in Brussel, midden in de federale formatiegesprekken, blijkt nu de druppel. Voorlopig zit de populaire burgemeester als onafhankelijke in de Kamer. Roekens: “Hij trekt nu volop de kaart dat zijn ontslag uit de PS ingegeven is door racisme. En veel mensen gaan daarin mee.”