Interview Emir Kir: 'Veel plannen en dus veel bevoegdheden'

24 uur na de komst van de Sint legde Emir Kir (PS) de eed af als burgemeester van Sint-Joost. Daarmee komt ook een definitief einde aan het jarenlange bewind van zijn partijgenoot en aartsrivaal Jean Demannez. Kir trotseerde diezelfde vrijdag ook de kou om bloemen te leggen op het graf van zijn grote voorbeeld Guy Cudell, die de gemeente van 1953 tot 1999 met fluwelen hand bestierde.

E mir Kir is de eerste burgemeester in België van niet-Europese origine. Ziet hij zichzelf als een voorbeeld voor andere politici van vreemde origine? "Niet echt, neen. Mijn vader was een uit Anatolië ingeweken arbeider en mijnwerker in de streek van Charleroi. Ik ben in België geboren. Maar mijn aanstelling als burgemeester heeft wel een sterke symboolwaarde: iedereen kan een belangrijke functie bekleden, los van zijn afkomst. Kijk maar naar onze premier, Elio Di Rupo."
U hebt de dubbele nationaliteit. Gaat uw loyauteit vooral naar Turkije of naar België uit?
Emir Kir: "Ik ben fier een Belg te zijn. Ik ben loyaal ten aanzien van mijn land, België. Ik ben diegenen die me de kans gegeven hebben om me hier te ontplooien, zeer erkentelijk."

In Sint-Joost zijn er al incidenten geweest waarbij Turken het op Koerden hadden gemunt. Zult u de nodige neutraliteit aan de dag kunnen leggen in dit soort conflicten?
Kir: "Absoluut. Na de incidenten heb ik onmiddellijk dit soort van wangedrag ten strengste veroordeeld. Als burgemeester zal ik erover waken dat externe conflicten niet ons land worden binnengesmokkeld. De sociale samenhorigheid is een van mijn prioriteiten. Ik heb trouwens het volste vertrouwen in de Nederlandstalige schepen Béatrice Meulemans (SP.A), die ook bevoegd is voor de sociale cohesie. Ze levert prima werk."

Tijdens de campagne was u ook aanwezig in de moskeeën. Bent u gelovig?
Kir: "Vragen over mijn geloof behoren tot mijn privéleven. Je ne suis pas un homme de cultes, ik ben een politicus. Dat zijn twee gescheiden werelden. Maar laat mij duidelijk zijn: ik sta borg voor de scheiding van kerk en staat op lokaal niveau."

De PS is in Sint-Joost onafgebroken aan de macht sinds de Tweede Wereldoorlog. Is democratie niet gebaat bij een regelmatige wissel van de wacht?
Kir: "Het is in Sint-Joost een traditie dat de bevolking de PS het vertrouwen schenkt. Maar ik heb ondanks onze absolute meerderheid ook het CDH aan boord gehesen. Ik wens het principe van good governance toe te passen. Zo wil ik de raden van bestuur van gemeentelijke instellingen meer openstellen voor de oppositie."

Er circuleren al langer geruchten over corruptie bij de Regie voor Stadsrenovatie. Het gerecht hield er onlangs een huiszoeking. Gaat u daar orde op zaken stellen?
Kir: "Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening behoren tot mijn bevoegdhedenpakket. Ik heb uiteraard geen informatie over het lopende gerechtelijk onderzoek. Ik ga een en ander verifiëren, maar wens daarbij heel voorzichtig te werk te gaan."

Geen tabula rasa dus?
Kir: "Een maand geleden al heb ik vertegenwoordigers van de drie grote vakbonden ontmoet. In de loop van 2013 wil ik op regelmatige basis met de bonden overleggen. De verhouding schepencollege/administratie moet gebaseerd zijn op wederzijds respect."

Het rijtje bevoegdheden dat u heeft, is indrukwekkend: Veiligheid, Mobiliteit, Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening, Gemeente-eigendommen, Gesubsidieerde Projecten, Burgerlijke Stand, Grote Evenementen. Voor de oppositie wijst dat op een gebrek aan vertrouwen in de andere schepenen.
Kir: "Ik had gehoopt op een elegantere houding van de oppositie, maar ik stel vast dat die nog altijd in verkiezingsmodus zit. Ik heb veel bevoegdheden omdat ik veel plannen heb voor Sint-Joost. De uitdagingen in Sint-Joost zijn groot: hier is een burgemeester nodig die zijn truitje nat maakt. En trouwens, er zijn burgemeesters met meer bevoegdheden. Kijk naar Etterbeek met Vincent De Wolf (MR): die heeft er achttien! Ik wil beoordeeld worden op mijn beleid, niet op de epitheta. Ik sta trouwens in de loop van de legislatuur mogelijk een deel van mijn bevoegdheden aan collega's af."

U bent dus kandidaat-minister bij de gewestverkiezingen van 2014?
Kir: "2014 is een cruciaal jaar: het overleven van België staat op het spel. De toekomst van Brussel vormt de kern van het politieke debat. Ik ben de dienaar van mijn partij. Ik ga inderdaad deelnemen aan de belangrijke gewestverkiezingen."

Als u in de Brusselse regering stapt, wordt u dan toch titelvoerend burgemeester, iets wat u nu niet is gegund door uw partij?
Kir: "Ik zal te gepasten tijde mijn verantwoordelijkheid opnemen. Laten we eerst de uitslag van die verkiezingen afwachten."

Uw partijgenoot Charles Picqué is al jaar en dag minister-president én titelvoerend burgemeester van Sint-Gillis. U moest kiezen: staatssecretaris of volwaardig burgemeester. Twee maten, twee gewichten?
Kir: "Ach, ik heb begrip voor de moeilijke keuze die mijn partij heeft gemaakt. Ik was niet eerder burgemeester, Picqué bijvoorbeeld wel. Ik heb een duidelijk mandaat van de bevolking gekregen. Het zou allicht een verkeerd signaal geweest zijn om niet meteen burgemeester te worden. Ik kan daarmee leven."

Wat wordt de kern van uw beleid?
Kir: "Er is werk aan de winkel. Een derde van de inwoners is jonger dan 26. Tegelijkertijd heeft Sint-Joost de armste bevolking van het land. De kernwoorden waar heel ons beleid om moet draaien, zijn solidariteit, nabijheid en overleg. Stadsvernieuwing is een van mijn prioriteiten. Zo komt er een nieuw wijkcontract voor de Leuvensesteenweg. Veel aandacht gaat ook naar de Noordwijk, met de heraanleg van het Sint-Lazarusplein en de aanpak van de prostitutieproblematiek naar het voorbeeld van het Schipperskwartier in Antwerpen. En er moet opnieuw een constructief klimaat komen tussen gemeentebestuur en ambtenaren enerzijds en de bewoners anderzijds."

Was dat dan in de vorige legislatuur niet het geval?
Kir: "Er zijn dingen gebeurd die niet door de beugel kunnen. De gemeente moet in alles het goede voorbeeld geven. Dat was in de vorige legislatuur niet altijd zo. De gemeente heeft bijvoorbeeld de hoek van de Sint-Franciscusstraat en de Groenstraat zonder vergunning heraangelegd."

Blijft u zich verzetten tegen de definitieve aanleg van (een deel van) de Leuvensesteenweg als semi-voetgangerszone?
Kir: "De manier waarop het dossier van de heraanleg van Madouplein, Leuvensesteenweg en Scailquinstraat tot nu toe is behandeld, is ONAANVAARDBAAR (zegt Kir in het Nederlands, EVC). Een kleine minderheid die voorstander is van een autovrije voetgangerszone, wil haar wil opleggen aan een meerderheid van bewoners en handelaars die dat allicht niet wil. Er komt in elk geval geen test met een semi-voetgangerszone (met stapvoets rijdende bussen, EVC) zonder dat er eerst overlegd is met de buurtbewoners en de handelaars. Bovendien moet er nieuw gemeentelijk mobiliteitsplan komen in de hele gemeente. Er schort nu iets wezenlijks aan de doorstroming van het verkeer."

Gaat u uw bevoegdheden gebruiken om de heraanleg zoals die gepland is door minister Brigitte Grouwels (CD&V), tegen te houden?
Kir: "Pas na het overleg zal ik mijn houding bepalen. Als het Gewest geen rekening houdt met dat overleg, dan is dat de verantwoordelijkheid van minister Grouwels."

U lag ook in de Brusselse regering dwars over het Gewestelijk Parkeerplan. Moet de auto dan koning blijven?
Kir: "Het ontwerp van dat parkeerbeleidsplan houdt geen rekening met de demografische evolutie en is bovendien antisociaal. Het plan stelt voor om zestien procent van de parkeerplaatsen lineair te schrappen. Dat komt niet overeen met doelstellingen van het Iris 2-plan voor de mobiliteit. Het plan houdt geen rekening met de toename van de bevolking van 22.000 naar 28.000 man. Bovendien kan het niet dat, als gevolg van de centrale ligging van de gemeente, men meer moet betalen voor een parkeerplaats in Sint-Joost dan in Ukkel. Nee, in Sint-Joost moeten net parkeerplaatsen bij komen. Onder- of bovengronds, dat moet een studie uitwijzen."

Wat mogen de Nederlands­talige Sint-Joostenaars verwachten?
Kir: "Ze gaan de plaats krijgen die ze verdienen. Mijn voorganger Jean Demannez toonde weinig interesse voor de Nederlandstalige aangelegenheden. Er komt wel degelijk een uitbreiding van de lagere school Sint-Joost-aan-Zee in de Grensstraat. Ik ga bovendien aan tafel zitten met de Nederlandstalige cultuurraad. Aan Franstalige kant zijn er dringend nieuwe crèches nodig, en ook aan Nederlandstalige kant moet er iets gebeuren. Voorts vind ik meertaligheid heel belangrijk. Ik wil dat één dag per jaar de leerlingen van de Franstalige scholen in de Nederlandstalige schoolbanken plaatsnemen en omgekeerd."

Wie is Emir Kir?

• Geboren in 1968 in Charleroi.
• Zoon van Turkse ouders, vader was mijnwerker.
• Gehuwd met een Siciliaanse, vader van drie kinderen.
• Kandidaat in de Politieke Wetenschappen aan de ULB (1987-1989).
• Maatschappelijk werker in Sint-Joost (1995-2000).
• Schepen van Werk, Sociale Zaken, Lager Onderwijs en Derde Leeftijd (2001-2004).
• Brussels staatssecretaris voor Openbare Netheid en Monumenten & Landschappen (2004-2009) en voor Openbare Netheid en Stedenbouw (2009-6 december 2012, opgevolgd door Rachid Madrane).
• Diverse bevoegdheden binnen de Franse Gemeenschapscommissie (2004-6 december 2012).