'Minder macht voor gemeenten in ruil voor metropolitane gemeenschap'

Een drastische inperking van de macht van de 19 gemeenten in ruil voor de oprichting van een echte metropolitane gemeenschap. Dat is volgens VUB-politoloog een "intelligent compromis" voor Brussel. "Helaas blijven zowel Vlaamse als Franstalige partijen vastgeroest in hun eigen dwanggedachten."

Een metropolitane gemeenschap moet de samenwerking tussen Brussel en zijn hinterland verbeteren. Het principe duikt op in het Gewestelijk Ontwikkelingsplan van Brussels minister-president Charles Picqué (PS) en is ook ingescheven in het akkoord voor de zesde staatshervorming. Concreet zou een overlegstructuur tussen de drie gewesten onder meer het beleid inzake mobiliteit en werkgelegenheid beter op elkaar moeten afstemmen.

Het plan komt echter niet van de grond omwille van koudwatervrees aan Vlaamse kant. Vooral N-VA wil er niet van weten omdat een dergelijk samenwerkingsverband volgens hen de deur openzet naar een eenzijdige gebiedsuitbreiding van het hoofdstedelijk gewest (met de verdere verfransing die daar inherent aan zou zijn).

Volgens Dave Sinardet, politoloog aan de Vrije Universiteit Brussel en de Université Saint-Louis, zijn metropolitane regio's echter een noodzaak.

"Of men dat nu leuk vindt of niet, de uitbreiding van steden tot grotere metropolitane regio's is een realiteit. Dat geldt voor heel België - men zou dan ook beter de provincies vervangen door stads- en streekregio's - maar in Brussel is het probleem nog een pak prangender", schrijft Sinardet in De Morgen.

"Binnen de Brusselse metropolitaanse regio zijn drie gewesten bevoegd die helaas niet altijd verder kijken dan hun deeltje. Zo zijn er drie regionale vervoermaatschappijen waarvan het aanbod niet bepaald goed op elkaar afgestemd is. Tussen de drie arbeidsbemiddelingsdiensten is de samenwerking verbeterd, maar het is nog niet zo lang geleden dat een Brusselse werkloze enkel werd gewezen op vacatures binnen de 19 gemeenten en niet vlak over de grens in Vlaams- of Waals-Brabant."

Taboes uitwisselen
Volgens Sinardet moeten de Vlaamse partijen hun taboe rond de metropolitane gemeenschap opgeven in ruil voor een gelijkaardig taboe aan Franstalige kant: de afschaffing of verzwakking van de negentien gemeenten ten voordele van het Gewest.

"Het klopt dat vooral de Franstalige partijen dit afremmen, omdat een aantal kopstukken een sterke machtsbasis heeft in de gemeenten. Daar komt bij dat het gewestniveau een aantal 'grendels' heeft die Vlaamse partijen blokkeringsmogelijkheden geven. Het vooruitzicht dat de N-VA in 2014 in het Brussels gewest een dominante positie zou kunnen veroveren, motiveert niet bepaald om dat niveau te versterken."

"Het uitwisselen van de Brusselse taboes van Vlamingen en Franstaligen had tot een intelligent compromis kunnen leiden, in het belang van Brussel en het hele land: een drastische inperking van de macht van de 19 gemeenten in ruil voor de oprichting van een echte metropolitaanse gemeenschap. Helaas bleven zowel Vlaamse als Franstalige partijen ook in dit dossier vastgeroest in hun eigen dwanggedachten en partijbelangen."