Nota VdL: Brussel, gordiaanse knoop

De toekomst van Brussel is en blijft het belangrijkste strijdpunt tussen de Vlaamse en Franstalige onderhandelaars. "Terwijl de Brusselaars zelf veel kunnen beslissen in plaats van te wachten op het wit konijn van de federale onderhandelaars," zegt politoloog Jo Buelens. Rik Van Cauwelaert wijst op de financiële kant van de N-VA/CD&V-positie.

De Brusselse politici, die van de onderhandelende partijen vooral bij de PS en CDH zwaar doorwegen, vinden een herfinanciering van het hoofdstedelijk gewest ter waarde van om en bij de 370 miljoen per jaar onvoldoende, ook al zou dat bedrag oplopen in de loop der jaren. De nota-Vande Lanotte was extra moeilijk verteerbaar omdat in de voorafgaande onderhandelingen sneller meer geld beloofd was.

"Iedereen is het er gelukkig over eens dat Brussel meer geld moet krijgen," zegt politoloog Jo Buelens (VUB) in de studio van tvbrussel. "De vraag is hoeveel en met welke stok achter de deur. Ik denk wel dat ook meer en meer Franstaligen beseffen dat het bestuur beter moet en dat Brussel geen blanco cheque moet krijgen. De noodzakelijke hervormingen, zoals de rol van de gemeenten, zouden echter op Brussels niveau besproken kunnen worden. Het is een beetje vreemd dat men verwacht dat de federale onderhandelaars in deze een wit konijn uit hun hoed gaan toveren."

Aan Vlaamse kant is N-VA niet te spreken over de mogelijkheid om tweetalige lijsten in te dienen in Brussel. CD&V ziet er dan weer tegenop dat de nota heel vaag is over de taalwetten op gemeentelijk niveau én dat Brussel in de consensusnota op kousevoeten uitgroeit tot een volwaardig derde gewest. Gooiks burgemeester Michel Doomst verwoordde het zo: "We vinden dat Brussel iets te veel wordt losgehaakt van Vlaanderen en te nadrukkelijk als apart gewest naar voor wordt geschoven."

"Brussel is altijd een probleem bij de onderhandelingen," aldus Buelens. "Het is een gewest met twee gemeenschappen en dat zorgt altijd voor moeilijk puzzelwerk. Bepaalde bevoegdheden overdragen heeft in Brussel verregaande consequenties. Als je het Gewest bevoegd maakt, hebben de Franstaligen het voor het zeggen omdat de Vlamingen een steeds kleinere minderheid zijn. Maak je de gemeenschappen bevoegd, dan stelt zich het probleem van de subnationaliteit."

'Nota kost Vlaanderen 3 miljard euro per jaar'
Politiek analyst Rik Van Cauwelaert ziet vooral financiële motieven in de terughoudendheid van CD&V en N-VA. "Het verbaast mij dat daar zo weinig over geschreven wordt maar het gaat CD&V en N-VA uiteindelijk om het geld. De nieuwe tekst van Vande Lanotte kost Vlaanderen meer dan 3 miljard euro per jaar. Dat geld zou vooral naar het federale niveau en Brussel gaan. Iemand als Kris Peeters zal dat nooit aanvaarden."

Volgens de editorialist van Knack zijn nieuwe verkiezingen nu echt onafwendbaar. "Ik was er langer van overtuigd dat de oefening van Vande Lanotte compleet zinloos was en dat is nu ook gebleken. Ik heb als een van de eerste gezegd dat nieuwe verkiezingen onafwendbaar zijn en ik vrees dat ik gelijk zal krijgen."