Politici en Rekenhof blijven worstelen met mandatenlijsten

Steeds meer politici dienen hun verplichte mandaten- en inkomensaangifte in. Toch bleken de lijsten die maandag gepubliceerd werden opnieuw verre van perfect. Bij sommige Brusselse ministers kloppen de bedragen niet. En de lijst met niet-indieners van de vermogensaangifte kleurt opvallend Vlaams. “De verantwoordelijkheid ligt nu eenmaal bij de indieners.”

Eerst het goede nieuws: steeds meer politici, ambtenaren en bestuurders geven aan welke mandaten ze hebben uitgeoefend. Het aantal mandatarisssen dat geen (verplichte) aangifte deed, maakte een duik, van 163 (1,6 procent) naar 55 (0,5 procent). Dat blijkt uit cijfers over de mandaten van 2019 die het Rekenhof maandag publiceerde.

Het aantal mandatarissen dat verzuimde om de verplichte vermogensaangifte in te vullen stagneerde dan weer. Dit jaar waren dat er 45, twee meer dan in 2020.

In de twee net genoemde lijsten bevinden zich negen Brusselse namen, met die van Vlaams parlementslid Els Ampe (Open VLD) als enige Brusselse beroepspoliticus. Ampe is bovendien de enige Brusselaar in de lijst die noch de mandatenlijst, noch de in haar geval verplichte vermogensaangifte indiende. We probeerden de liberale politica maandag verschillende keren te bereiken voor een reactie, zonder succes.

55.000 mandaten

Het aangifteverzuim mag dan afnemen, de lijsten zijn nog verre van perfect. Dat leert een blik op de bedragen die de Brusselse excellenties aangaven. Zo prijkt bij Rudi Vervoort (PS) een bedrag van 120.000 euro voor het halve jaar dat hij de vorige Brusselse regering leidde in verkiezingsjaar 2019. Voor de tweede helft van het jaar, toen Vervoort aan het hoofd stond van de nieuwe ploeg verschijnt het bedrag van 228.997 euro, bijna het dubbel dus.

Het kabinet van de minister-president laat dinsdag weten dat het om een fout bij het invullen van de lijst moet gaan. Het bedrag van 228.997 is immers de wedde voor een volledig jaar.

Bij voormalig staatssecretaris Cécile Jodogne (Défi) ontbreekt dan weer haar loon als regeringslid. “Bedankt om het te signaleren, wellicht is dat een technische fout van het Rekenhof,” laat de huidige waarnemend burgemeester van Schaarbeek ons weten. “Wellicht een ingavefout van mevrouw Jodogne,” klinkt het dan weer bij de woordvoerder van het Rekenhof. “We passen dat aan.”

Het Rekenhof wijst erop dat de ingave van de juiste gegevens uiteindelijk de verantwoordelijkheid blijft van de mandatarissen zelf. “Wij herinneren iedereen eraan dat ze de informatie moeten doorspelen en sturen iedereen ook een herinnering, maar we kunnen niet alle bedragen en mandaten gaan controleren,” zegt Hendrickx. “Het gaat tenslotte om 55.000 mandaten.”

Vlaams verzuim

Wie de lijsten van het Rekenhof raadpleegt, merkt nog meer bizars. Zo valt het op dat de lijst met personen die hun verplichte vermogensaangifte niet indienden wel erg Vlaams kleurt. Van de 45 namen op de lijst is er maar een Brusselaar (Els Ampe), alle andere mandatarissen wonen in Vlaanderen. Toeval?

“Een mogelijke verklaring is dat de gemeentebesturen in Wallonië en Brussel de macht na de verkiezingen van 2018 hetzelfde jaar nog hebben overgedragen, terwijl dat in Vlaanderen pas begin januari was,” zegt Hendrickx. “Daardoor waren Vlaamse lokale mandatarissen verplicht om nog een aangifte te doen voor een drietal werkdagen in 2019. Het is duidelijk dat niet iedereen dat heeft gedaan.”

Nog een vaststelling: net zoals vorige jaren worden voor heel wat functies geen precieze bedragen genoemd, maar erg brede vorken of grove afrondingen. Zo bedraagt het burgemeestersloon van Elsens burgemeester Christos Doulkeridis “100.000 euro afgerond”, terwijl dat van zijn collega Philippe Close in Brussel-Stad “200.000 euro afgerond” is. Bij hun collega Olivier Deleuze uit Watermaal-Bosvoorde is dat dan weer een vork tussen 50.000 en 100.000 euro.

Moeten die bedragen niet preciezer? “Misschien wel,” zegt professor Herwig Reynaert (Ugent). “Maar de eerste bedoeling van die lijst was nooit om exact te weten hoeveel wie precies verdient. De lijst moet gefoefel tegengaan en helpt daarbij wel degelijk. En verder leven we natuurlijk in België. Weinig mensen lopen hier graag te koop met hun exacte loon.”

Te laat

Ook de late publicatiedatum doet tenslotte wenkbrauwen fronsen. “Het kan niet dat we pas in 2021 de mandaten van 2019 kennen,” vindt Christophe Van Gheluwe, de man achter transparantiedatabank Cumuleo. “Ik zie er een politiek maneuver in om de impact van die mandatenlijst te verkleinen.”