In de rechtszaak van vijf Brusselse burgers en advocatenkantoor Client Earth tegen het Gewest heeft de rechter beslist om het Europees Hof van Justitie om advies te vragen. Hij noemde het Lucht-, Klimaat-, en Energieplan van het Brussels gewest ook onvoldoende om als een luchtkwaliteitsplan te worden aanzien dat voldoet aan de Europese vereisten.
Volgens de rechtbank bevat het huidige plan geen gepaste maatregelen om ervoor te zorgen dat overschrijdingen van de grenswaarden wat luchtvervuiling betreft zo kort mogelijk worden gehouden.
Sommige maatregelen uit het Brusselse LKE-plan hebben slechts een doelstelling binnen vijf jaar, en kunnen volgens de rechter dus zeker niet beschouwd worden als maatregelen die adequaat zo snel mogelijk de luchtkwaliteit verbeteren.
Twee vragen voor EU-Hof
De rechter van de Nederlandstalige rechtbank van eerste aanleg stelt twee zogenoemde ‘prejudiciële vragen’ aan het EU-Hof. Ten eerste wil hij weten of hij als nationale rechter kan oordelen of meetpunten rond luchtvervuiling zodanig gekozen en ingericht zijn dat ze de realiteit vertekenen, en of hij kan bevelen tot plaatsing op plekken met de hoogste concentraties luchtvervuiling.
ClientEarth en de vijf Brusselaars stellen immers dat Brussel meetpunten op de meest vervuilde plekken van de stad, zoals de Wet- en Belliardstraat, bewust vermijdt om de meetresultaten kunstmatig op te vijzelen.
Ten tweede wil de rechter graag het oordeel van het EU-Hof of te hoge luchtvervuiling in één enkel meetstation al een overschrijding van de wettelijke grenswaarden inhoudt, of dat men zich daarvoor moet baseren op het gemiddelde van alle meetstations op het grondgebied.
“Het Gewest zou moeten luisteren naar deze duidelijke waarschuwing van de rechter en actie ondernemen om een echt luchtkwaliteitsplan aan te nemen, dat voldoet aan de vereisten van de EU", zegt advocaat Ugo Taddei van ClientEarth. "Hoe langer de gewestregering wacht, hoe groter de schade die wordt toegebracht aan iedereen die woont en werkt in Brussel.”
Tot anderhalf jaar wachten
Minister van Leefmilieu Céline Fremault (CDH) liet vorige week weten dat de rechter "in grote lijnen de advocaten van het Gewest heeft gevolgd". Die zienswijze valt niet terug te vinden in het vonnis. Ze verwijst in haar reactie verder naar de maatregelen die ze al heeft ingesteld om de luchtkwaliteit te verbeteren, zoals de invoering van de lage-emissiezone vanaf 1 januari 2018, mobiliteitsplannen voor bedrijven of energiepremies.
Het Gewest voerde onder meer nog aan dat ClientEarth niet voldoet aan de Belgische vzw- wetgeving, dat een bepaalde wetsbepaling niet gebruikt was, en dat de eisers voor het algemene in plaats van hun persoonlijke belang de rechtszaak hadden aangespannen, maar die argumenten werden allemaal door de rechtbank verworpen.
Op een antwoord van het Europese Hof voor Justitie is het meestal een jaar à anderhalf jaar wachten. Daarna zal Brusselse rechtbank van eerste aanleg een definitieve beslissing nemen over het gewestelijke beleid rond luchtvervuiling.
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.