Schepenen over hun vuurdoop: 'Schrikken van de administratie'

Komt het schepenambt overeen met wat jullie er vooraf van hadden verwacht?
Bart Dhondt: Ik schrik wel van de administratie. Er zijn heel veel regels. Die zijn nodig voor een correct verloop, maar zo duurt zelfs een kleine realisatie veel langer dan je denkt. Daarom ben ik heel voorzichtig met wat ik beloof, en plak ik er geen timing op. Ik ben overigens heel blij met mijn administratie, waar heel veel goodwill is. De mensen hebben een hart voor hun stad.
Lydia Desloover: Al is het voor hen niet altijd makkelijk: om de zes jaar een andere schepen, met andere wensen.
Dhondt: (monkelt) Bij mij was er veel enthousiasme. Blijkbaar was de vorige periode (onder Els Ampe, red.) niet altijd even makkelijk.
Khadija Zamouri: Ook ik ben geschrokken van de administratie. Toen ik begon, wilde ik iedereen ontmoeten. Maar het gaat over zoveel mensen! Ik voelde mij plots de baas van een multinational (lacht). Honderden mensen op Netheid, op Jeugd en Sociale Cohesie. En dan nog Nederlands­talige Aangelegenheden: de bib, de crèches …
Helmut De Vos: De scholen …
Zamouri: Jef (Van Damme, red.) doet de scholen. We wilden allebei iets Nederlandstalig. Daarom hebben we dat, zoals de Frans­taligen, opgesplitst.

Had u zelf ook onderwijs gewild?
Zamouri: (lacht) Euh … ja. Ik heb een grote affiniteit met dat thema. Ik ben zelf leerkracht van opleiding en heb in de parlementen altijd de commissie onderwijs gevolgd. Ik ken die materie door en door en had al ideeën over hoe ik dat zou linken met het Franstalige onderwijs. Maar Jef wilde ook die bevoegdheid.

En toen?
Zamouri: Hebben we kop of munt gedaan. (Algemene hilariteit)
Desloover: Echt?
Zamouri: Echt.

Een college vindt plaats achter gesloten deuren. Kunnen jullie die deur even op een kier zetten, en vertellen hoe het eraan toegaat?
Zamouri: Dat is een vergadering met – bij ons toch - zo’n 200 tot 250 punten.

En iedereen mag zelf zijn punten aanbrengen?
De Vos: Dat gaat automatisch, via het Back Office Secretariaat (BOS), een informaticasysteem waarbij een ambtenaar aan de basis zijn ontwerpbeslissing maakt, bijvoorbeeld een aankoop. Dat gaat dan via de dienstchef naar de schepen, die zijn goedkeuring moet geven. De gemeentesecretaris zet het op de agenda van het college. Bij Khadija in totaal dus 250 punten, bij ons zijn dat er zo’n 120 tot 140.

Dat laat weinig tijd voor kletterende discussies.
Dhondt: Op een college komen doorgaans geen punten die nog au fond bediscussieerd moeten worden.
Zamouri:: En de grote punten van je beleid heb je al besproken tijdens de coalitiegesprekken. Die staan in het bestuursakkoord.

Hoe beslissen jullie? In consensus?
Dhondt: Ja.
Desloover: Ik heb mij eens onthouden. Ze hebben toen goed gelachen.

Jullie stemmen dus nooit over dossiers? In Grimbergen is dat toch al gebeurd in het Eurostadion-­dossier.
De Vos: De gemeentewet laat toe dat er gestemd wordt, maar de politieke afspraak is dat er collegiaal wordt beslist.

Dan is het fout als de media schrijven dat bijvoorbeeld de schepen van Stedenbouw deze of gene beslissing heeft genomen.
De Vos: Inderdaad. Het is het college dat beslist. Maar ook bij de mensen leeft dat idee. ‘Jij bent schepen, wat ga jij doen?’ zeggen ze dan. Terwijl ik dat alleen met het college kan bespreken, dat dan beslist.
Dhondt: Al is het wel jouw taak om initiatief te nemen.

Bij de Stad Brussel was er heel snel een coalitie, waar dan later nog Défi is bijgekomen. Is die deal dan al inhoudelijk, of is het eerder zo dat de overeenkomsten later gevonden worden?
Dhondt: Over de grote lijnen hebben wij de avond van de verkiezingen al een akkoord gevonden.

Hoe werkt dat? Denk je: we zijn aan de winnende hand, snel even Philippe Close (PS) bellen?
Dhondt: Daar komt het op neer. Lijsttrekker Benoit Hellings van Ecolo heeft de contacten gelegd, en gemerkt dat er aan de andere kant van de lijn een wil was om samen te zitten. We zijn diezelfde avond beginnen te onderhandelen en een basistekst overeengekomen. Dan volgde ’s nachts nog een ledenvergadering met Ecolo-Groen, om het basisakkoord te valideren. Close heeft toen verschillende berichtjes gestuurd om te weten hoe het liep (lacht). Daarna hebben we een maand lang in detail gediscussieerd over het meerderheidsakkoord.

En staat Alain Courtois dan al die tijd in de gang?
(Gelach) Dhondt: Toen wij naar het stadhuis liepen, passeerde een groepje MR-collega’s, die van hun verkiezingsbijeenkomst kwamen. Dat was … ongemakkelijk (grinnikt).

Jullie erven soms dossiers van jullie voorgangers waar jullie niet achter staan. Het bekendste voorbeeld is Neo, waar Groen nooit een grote voorstander van is geweest. Hoe ga je daarmee om?
Dhondt: We hebben daar lang over gesproken tijdens de onderhandelingen. Philippe Close heeft altijd … het is zijn project (lacht). Onze insteek was: hoe kan dat project zo goed mogelijk tegemoetkomen aan de kritieken die we er in het verleden op hadden? En dat hebben we in concrete afspraken gegoten.

Het omgekeerde gebeurt net zo goed. Dossiers die bijna af zijn, maar die mijn voorgangster (Els Ampe, red.) heeft geblokkeerd. Het dossier van de Kantersteen bijvoorbeeld. Daar was de administratie al een hele tijd mee bezig. Het Gewest gaf een advies op de vergunning – over de plaats voor voetgangers, fietsers en auto’s – maar de Stad ging niet akkoord, waarna er nooit een compromis gevonden is. Dat advies vind ik politiek wél terecht. Met enkele aanpassingen kunnen die werken relatief snel uitgevoerd worden.

Khadija Zamouri, uw telefoon rinkelde niet die avond, want de PS keek eerst naar de PVDA en Ecolo.
Zamouri: Ze zijn inderdaad eerst bij de wat linksere partijen gaan kijken, ook wel om hun eigen achterban niet tegen de borst te stuiten. Het zou bizar geweest zijn voor hun eigen mensen als ze eerst naar ons waren gekomen.

Waren jullie na de late switch richting liberalen meteen enthousiast?
Zamouri: De eerste reactie was: waarom komen jullie nu pas? Aan de andere kant: als je zeventig, tachtig procent van je programma gedaan kunt krijgen, dan moet je dat doen.

Nog geen spijt? Met de onlusten op oudejaar waren jullie meteen kop van Jut.
Zamouri: Ikzelf was nog maar pas aangesteld en toch was het meteen: wat heeft de schepen van Jeugd gedaan om dat tegen te houden? Wat heeft burgemeester Moureaux gedaan om dat tegen te houden? Dat hoort erbij. Je moet antwoorden.

En het voorstel om een feest te organiseren, kwam dat dan van u?
Zamouri: (lacht) Neen, absoluut niet. Dat was de communicatie van de burgemeester. Ze wou in dat interview haar best doen om Nederlands te spreken. Wat haar siert, maar ze had dat beter niet gedaan. De Nederlandstalige media waren trouwens veel harder en agressiever dan de Franstalige.

Moet u haar vaak verdedigen?
Zamouri: Ja. Mensen van buiten de PS vragen me altijd of ze op haar vader of op haar moeder lijkt (lacht). Haar moeder (ex-staatssecretaris Françoise Dupuis, red.) heeft blijkbaar ook, net als haar vader, het imago zeer autoritair te zijn.

En?
Zamouri: Ik heb haar ouders niet persoonlijk gekend. Ze lijkt er fysiek wel goed op: lang en mager. Maar ik vind dat ze iets zachts heeft.

Lydia Desloover en Helmut De Vos, moeten jullie vaak je burgemeester verdedigen?
Desloover: Oh ja. De mensen zeggen eender wat, zonder dat te funderen. Maar the proof of the pudding is in the eating. Tot nu toe ben ik alleen maar positief. Ik zie in elk geval een man met een groot hart voor zijn gemeente.
De Vos: Ik moet vaak uitleggen dat er een verschil is tussen de CDH-fractieleider Benoît Cerexhe en de burgemeester Benoît Cerexhe.
Wat is het verschil?

De Vos: In het parlement speelt hij zijn rol als Franstalige politicus. Terwijl hij in de gemeente de burgemeester is van iedereen. In die functie is hij veel minder polemiserend. Maar zijn Kanal-uitspraken hebben bijvoorbeeld geen deugd gedaan.
Desloover: Zijn wat?
De Vos: Hij heeft zich over het nieuwe museum in de Citroëngarage eens laten ontvallen dat hij die naam te Vlaams vindt.
Desloover: (verwonderd) Jouw burgemeester?
De Vos: Dat zijn dingen die hij in de gemeente nooit zou doen.

Even over jullie privéleven. Welke invloed heeft dit werk daarop?
Desloover: Ik doe dit werk parttime, maar ik denk dat ik hier makkelijk 36 uur per week – op onze administratie is dat een fulltime – zit. Nog zonder de recepties of de openingen gerekend.
Dhondt: Ik heb een dochtertje van 3,5 jaar. Ik probeer ’s morgens een moment met ons gezin te hebben, maar daarvoor ben ik al aan het mailen. En ’s avonds haal ik haar meestal van de opvang. Om dan nog tot een uur of tien, elf door te werken.
Zamouri: Mijn dagen zijn … niet kort. Ik ben daar niet trots op. Ik doe mijn kinderen misschien wel tekort. Ik heb twee oudere zoons en twee jongere dochters van 12 en bijna 14. Die zijn dat gewoon, maar eigenlijk is dat geen excuus.
Desloover: Je kunt honderd uur per week werken als je wil, maar op een bepaald moment moet je de deur achter je dichttrekken. Het is ook belangrijk dat je andere dingen blijft doen om energie te hebben. Het is hier zo klein … En ik moet ook denken aan mijn familie, ik heb een nogal drukke man (lacht).

Jullie hebben nu een lokaal mandaat. Kriebelt het ook voor de Gewestverkiezingen? Willen jullie een verkiesbare plaats?
De Vos: Ik heb nooit gewestelijke of federale ambities gehad.
Desloover: Ik ook niet. Ik ben eerder toevallig in de politiek gerold.
Dhondt: Als ik op de lijst sta, is dat puur om die te steunen. Ik ga de komende zes jaar honderd procent voor de stad Brussel.
Zamouri: Ik ben nog Brussels parlementslid. En bij de Open VLD-lijst stellen parlementsleden zich sowieso weer kandidaat. Wat ik daarna ga doen, weet ik nog niet. Het is alle twee interessant, en het Vlaams Parlement is dat ook. Maar op dit ogenblik ligt mijn prioriteit bij de gemeente. We zien later wel.

Tot slot: ze zeggen dat macht erotiseert. Al iets van gemerkt?
Zamouri: (lacht) Nog niet.
Dhondt: Nu is het vooral organiseren en alles gestroomlijnd krijgen.
De Vos: En goed met iedereen goed kunnen opschieten en samenwerken.
Desloover: Ik heb er nu geen tijd voor (lacht). Trouwens: ik denk niet dat dat op lokaal niveau speelt.