Uitgelicht: PS maakt grote ‘asielbocht’

Eerst was er PS-voorzitter Elio Di Rupo, toen Brussels OCMW-voorzitter en volksvertegen-woordiger Yvan Mayeur (PS), die zei: “Ons land heeft geen asiel- en migratiebeleid die naam waardig.” Nu nog CDH-voorzitster Joëlle Milquet over de streep trekken.

De steeds terugkerende beelden van haveloze mensen die door de ijskoude straten van de hoofdstad dolen, hebben niet alleen bij doodgewone mensen emotionele reacties opgewekt. Bij de PS, tot nader order de grootste Franstalige partij van het land, heeft de opvangcrisis ook voor een grondig gewijzigde houding tegenover asiel en migratie gezorgd.

Het was voorzitter Elio Di Rupo zelf die vorige week woensdag in De Standaard de voorzet gaf: "We moeten de filières uitschakelen en werk maken van snellere procedures. Als asielzoekers een negatief advies krijgen, dan moeten we hen terugsturen naar hun landen van herkomst." En: "Het grote probleem is de permanente instroom. We hebben regels nodig om die terug te dringen."

De punten die Di Rupo hier naar voren schuift, waren tot nog toe taboe. Was het niet onder druk van PS (en CDH) dat premier Herman Van Rompuy destijds zijn regering herschikte en Annemie Turtelboom (Open VLD) - de enige die in die tijd van daadkracht getuigde - het asieldossier ontnam, om het twee Franstalige staatssecretarissen, Philippe Courard (PS) en Melchior Wathelet (CDH), in handen te geven?

Niet uit de lucht
Dat ook Yvan Mayeur nu onverbloemd zegt dat België "geen asiel- en migratiebeleid die naam waardig" heeft, is opmerkelijk, maar het komt niet helemaal uit de lucht vallen.

Enerzijds is de uitspraak opmerkelijk, omdat de PS toch al meer dan twee decennia federaal aan de macht is - en dus medeverantwoordelijk voor het gebrekkige asiel- en migratiebeleid. En tegelijk komt ze niet uit de lucht vallen, omdat er ook bij de achterban van de PS mensen zijn die zich vragen stellen, en niemand kan ontkennen dat Brussel (en in tweede orde Antwerpen) de volle laag krijgt.

Toch vond Philippe Moureaux het bij zijn afscheid als Brussels PS-voorzitter twee weken geleden nog nodig om de Vlamingen hooghartig met de vinger te wijzen: "Veel Vlaamse politieke leiders hebben geen benul van de problemen waarmee wij kampen, zij kennen ons sociaal weefsel niet." Er mag dan een grond van waarheid in die woorden schuilen, toch klinken ze hol voor iemand als Moureaux, een man die decennialang zwaar gewogen heeft op het federale en het Brusselse niveau.

De 'bocht' van Di Rupo en Mayeur betekent nog niet dat de PS mea culpa slaat over vroegere keuzes. Mayeur geeft toe dat zijn partij tot drie jaar geleden niet te vinden was voor een strenger terugkeerbeleid, maar, zo houdt hij vol: "Toen hadden we de aantallen onder controle; we konden de opvang aan. Op dit moment is de grote instroom wel een probleem. Daarom zijn we bereid om over een strengere, maar humane terugkeer te praten."

Toen BDW in augustus 2009 Yvan Mayeur voor de voeten wierp dat een tweede regularisatie een aanzuigeffect zou hebben, antwoordde hij: "Ik ben overtuigd van het tegenovergestelde. Omdat er geen regels zijn, komen de mensen hierheen. Ze denken: 'Op een dag moet er een beslissing vallen' en ze hopen dat die beslissing in hun voordeel is."

Toen al had Mayeur een niet al te hoge pet op van het regeringsbeleid inzake asiel en migratie. In hetzelfde interview met BDW (anderhalf jaar geleden) zei hij al: "Een stevig rechts discours is te verkiezen boven het non-beleid dat nu gevoerd wordt."

Dat Yvan Mayeur, die tot de 'Moureaux-gezinde' vleugel van de PS behoort, met deze forse uitspraken uitpakt, is niet zonder belang. Mayeur kent als OCMW-voorzitter van de Stad Brussel het terrein zeer goed. Hij is ook voorzitter van Samu Social, de organisatie die instaat voor de noodopvang van daklozen. En ook niet onbelangrijk is dat de jonge garde zich in Brussel opmaakt voor de opvolging van Moureaux.

Laat de discussie over asiel en migratie niet stilvallen als de dooi intreedt. En laat het Brussels parlement eindelijk ook eens een grondig debat wijden aan een stad die in snel tempo wijzigt.