700 vrouwelijke artiesten protesteren tegen 'patriarchaat' bij Theater Les Tanneurs

Honderden vrouwen in de cultuursector reageren in een open brief verbijsterd op de aanstelling van een man als directeur voor het theater Les Tanneurs. De vorige artistiek directeur van het theatergezelschap moest in 2017 opstappen vanwege ongewenste intimiteiten. “Opnieuw worden vrouwen niet vertegenwoordigd, en blijft een systeem overeind dat al eeuwen de blanke westerse man in machtsposities houdt.”

Opnieuw geen vrouw dus aan het hoofd van het Franstalige theater in Brussel-Stad. Een coalitie van 700 vrouwen, die zich F(s) noemt, reageert op dat nieuws met een vlammende open brief. Die verscheen maandag in Le Soir. “Dit maakt deel uit van een systeem dat gepaard gaat met de verloochening van minderheden, en van vrouwen, die nochtans in de meerderheid zijn (in de cultuursector, red.).”

De vroegere artistieke directeur van het theater, David Strosberg, werd in december vorig jaar ontslagen nadat meldingen over jarenlange ongewenste seksuele intimiteiten de bevoegde subsidiërende minister bereikten. Zij hield de subsidies voor het theater tijdelijk in. Daarna ontsloeg de raad van bestuur, die zich jaren doof zou gehouden hebben voor klachten, de man toch.

Tweeëntwintig kandidaten reageerden op de vacature voor de positie van Strosberg. Dertien van hen waren vrouwen, negen man. Na een eerste selectieronde bleven drie vrouwen en één man over. Het was de man, Alexandre Caputo, die het uiteindelijk haalde.

Afleidingsmanoeuvre

“Na de affaire-Weinstein, #MeToo en de bevrijding (sic, red.) van de Tanneurs voelden wij een nieuwe wind waaien en koesterden we hoop”, zeggen de initiatiefneemsters. “Maar nu hangen we weer in de touwen: de beloftes van gelijkheid en vooruitgang blijken slechts een afleidingsmanoeuvre geweest te zijn. De symbolische macht die een vrouwelijke directeur zou uitgedrukt hebben, komt er dus niet.”

“Allereerst willen we onze woede en afschuw uitdrukken, maar ook ons verlangen naar rechtvaardigheid, gelijkheid en het openbreken van de oude kaders. Het proces dat tot deze keuze geleid heeft, moet in vraag gesteld worden.”

Zes leden van de raad van bestuur hakten uiteindelijk, samen met vier externe ‘experts’ de knoop door bij de keuze van de nieuwe directeur. F(s) vraagt zich af waarom de raad van bestuur, die volgens haar het seksueel grensoverschrijdende gedrag van de voormalige directeur met de mantel der liefde bedekte, nog mee kan beslissen over de toekomst van een theater “waar het zelf de reputatie van heeft bezoedeld”.

Daarnaast vragen de initiatiefneemsters zich af waar de resultaten blijven van een onderzoek dat de Franstalige minister van Cultuur Alda Greoli (CDH) had beloofd toen de affaire-Tanneurs losbarstte. Ze vragen transparante en heldere regels voor alle aanwervings- en selectieprocessen.

“Het geval-Les Tanneurs legt de toestand van onze culturele sector sinds decennia bloot”, betreuren de vrouwelijke artiesten en cultuurmedewerkers. “Een archaïsch en dominant patriarchaal systeem reproduceert zichzelf voortdurend. Vrouwen hebben er genoeg van. We staan op en zeggen dat we dit niet meer willen. Niets gaat ons nog tegenhouden.”

'Veel meer vrouwelijke studenten in kunstscholen'

“Moeten we er echt aan herinneren dat er veel meer vrouwen in de cultuursector werken en dat aan kunstscholen elk jaar veel meer vrouwen dan mannen afstuderen, in alle disciplines?” Tegelijk constateert F(s) dat slechts 20 procent van de subsidies in 2018 naar theaters en toneelgezelschappen gaat waar een vrouw aan het roer staat.

“Dat we binnen de paar uur met zovelen waren om te reageren, toont de dringendheid van onze zaak. Wij willen onze vastberadenheid laten zien om deze onhoudbare situatie te veranderen, net zolang tot de strijd gestreden is.”