Afrika-kenners ijveren voor terugsturen van Afrikaanse kunst

In een open brief zeggen 36 Afrika-specialisten dat België de voorwerpen moet teruggeven die het tijdens de koloniale periode uit Afrika haalde. Vaak zijn die werken verworven door diefstal of plundering. In het AfricaMuseum zouden naar schatting zo'n 120.000 kunstwerken tentoongesteld worden.

Dat schrijven de kranten van Mediahuis donderdag.

Volgens de ondertekenaars bevinden negen op de tien Afrikaanse klassieke kunstwerken zich buiten Afrika. Ze schitteren onder meer in het AfricaMuseum in Tervuren. Aangenomen wordt dat er zich 500.000 stukken van Afrikaanse origine in Europa bevinden, waarvan 120.000 in Tervuren.

De briefschrijvers scharen zich achter de inspanningen van de ngo Cran (Conseil représentatif des associations noires). Die kreeg recent gehoor in een aantal landen: Duitsland gaf menselijke resten terug aan Namibië. Vlak na zijn aanstelling beloofde de Franse president Emmanuel Macron om vijfduizend voorwerpen terug te geven aan Benin.

België mag niet achterblijven op het gebied van restitutie, stellen de Afrika-kenners. Ze grijpen de heropening van het Africa­Museum aan om de kwestie op de agenda te zetten. Ze eisen de teruggave van objecten, herstelbetalingen en een moratorium op de heropening van het museum.

'Afrikaanse betrokkenheid'

Het AfricaMuseum in het park van Tervuren opent na een renovatie van vijf jaar in december opnieuw de deuren. Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) vindt de opening van het museum een belangrijk moment voor het Afrikaans erfgoed.

"De opening staat in het teken van uitwisseling en Afrikaanse betrokkenheid. Het gaat om meer dan alleen eigendom, het is belangrijk dat de Afrikanen toegang tot dit erfgoed hebben. Fysieke teruggave is maar één vorm van restitutie. Het proces moet met open blik gebeuren."

Federale werkgroep

Als Staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid draagt Zuhal Demir (N-VA) de voogdij over het AfricaMuseum Museum voor Natuurwetenschappen, waar zich zo'n 300 Congolese schedels bevinden. Om de Afrikaanse stukken vrij te maken, is evenwel een tussenkomst van het Parlement nodig.

Demir zegt de emotie over de herkomst van sommige objecten te begrijpen. 'Het is een belangrijk debat dat wetenschappelijk onderbouwd moet worden. Daarom heb ik een federale werkgroep opgericht, die moet bekijken of teruggave wenselijk is en of daar wetgevende stappen voor nodig zijn.'