Ambtenaren burgerlijke stand kunnen aan alarmbel trekken over gedwongen huwelijken

Voortaan kunnen ambtenaren van de burgerlijke stand die een gedwongen huwelijk vermoeden, gebruik maken van een specifieke meldcode die de samenwerking met politie, justitie en hulpverlening moet versterken. De code is een initiatief van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen (IGVM), dat de afgelopen jaren een toename van het aantal meldingen van gedwongen huwelijken bij terreinorganisaties ziet.

In 2019 werden in heel België 20 klachten wegens gedwongen huwelijken geregistreerd door de politie. Bij de organisaties die hulp verlenen aan slachtoffers wordt echter ieder jaar een stijgend aantal gevallen gemeld.

Zo ziet Réseau Mariages et Migration, een organisatie die vanuit Sint-Joost strijdt tegen gedwongen huwelijken, het aantal meldingen de laatste drie jaren stijgen, tot een 50- à 60-tal per jaar. In januari 2021 alleen al werden opnieuw een tiental gevallen gemeld, zegt coördinatrice Amandine Michez aan BRUZZ.

Toch betekent dat volgens haar niet noodzakelijk dat het aantal gevallen toeneemt. “Het kan ook zijn dat slachtoffers zich intussen meer bewust geworden zijn van hun rechten en daarom vaker aankloppen”, zegt Michez. “Wij doen heel veel aan sensibilisering, op scholen bijvoorbeeld.”

Uitgehuwelijkt

Want volgens de vzw Violences et Mariages Forcés zijn 80 procent van de slachtoffers jonge vrouwen tussen 18 en 30. “Meestal zijn deze vrouwen bij de geboorte al aan iemand beloofd, en worden ze door hun ouders zonder hun toestemming uitgehuwelijkt eenmaal ze meerderjarig zijn”, laat de vzw maandag in La Dernière Heure weten.

“Slachtoffers doen zelden aangifte, om vele redenen, waaronder angst en loyaliteit tegenover de familie”, zegt Liesbet Stevens, adjunct-directeur van Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. “Actoren op het terrein blijken ook vaak te worstelen met de aanpak van het probleem.”

Het IVGM voorziet ook een checklist voor ambtenaren met twijfels, waarover BRUZZ al eerder berichtte. Door gedwongen huwelijken op te sporen en te voorkomen, kunnen ambtenaren van de burgerlijke stand actief bijdragen aan de bestrijding ervan. Het IGVM stelde vast dat zij vaak niet opgeleid zijn voor zulke situaties en niet weten welke stappen ze best ondernemen.

Daarom publiceerde het Instituut nu ook een voor hen bestemde meldcode. Het instrument is bedoeld om de opsporing en de aanpak van gedwongen huwelijken door ambtenaren van de burgerlijke stand te verbeteren, maar ook om de samenwerking tussen gemeenten, politie, justitie en hulpverlening te versterken.