Amerikaanse expats in Brussel: 'Beschaamd dat Trump überhaupt kans maakt'

Dinsdag wordt de nieuwe president van de VS gekozen. Haalt de gedoodverfde favoriet Hillary Clinton het, of zorgt 'the Donald' voor de verrassing? Niet alleen in Amerika wordt gestemd, ook expats in Brussel doen dat. Wij spraken met twee Amerikanen in Brussel, en zij delen het algemene gevoel van pessimisme dat rond deze smerige verkiezingsstrijd hangt. "Er zijn maar zeer weinig trots op de kandidaat waarop ze zullen stemmen."

De American Club of Brussels (ACB) is een organisatie die de Amerikanen in België en Brussel moet verenigen, al is dat volgens voorzitter Brian Dunhill geen eenvoudige opdracht: "De groep is te groot om echt aan elkaar te kleven. Er wonen en werken 11.300 Amerikanen in heel België." De ACB heeft 210 vaste leden, maar heeft via haar mailinglijst wel een bereik van zo'n 5.000 Amerikanen in Brussel en België.

Voor de verkiezingen organiseert de groep een grote "Election Night" in het Marriott Hotel aan de Grote Markt. Dat evenement is helemaal uitverkocht: zo'n 1.500 mensen zullen er de verkiezingen kunnen volgen op grote schermen, en er zijn ook debatten. Voor Dunhill is dat het bewijs dat de verkiezingen leven: "Sinds ik hier woon is dit de verkiezing die het meeste interesse losweekt bij de expats. Mensen die normaal niet stemmen volgen het nu met veel interesse en laten hun stem horen."

Handel
Volgens Dunhill komt dat omdat de belangen voor de expatgemeenschap dit keer veel groter zijn. De isolerende politiek die Donald Trump propageert, met onder meer een grote weerstand tegen internationale handelsakkoorden, spelen daar volgens hem een grote rol in: "Het typische expatpubliek is grotendeels fel tegen de houding van Trump over migratie en handel gekant. De meesten onder ons hebben de kans om hier in Brussel te wonen en te werken omdat Europa en de VS veel samenwerken op vlak van handel. Nogal wat expats vrezen dat die band zou verzwakken bij een zege van Trump."

De discussies in België rond CETA spelen daar uiteraard een rol in: "En dan moeten we TTIP nog onderhandelen, waar nog over geen enkele van de 18 hoofdstukken een akkoord tussen Europa en de VS bestaat. Voor vele expats zijn dat belangrijke discussies."

Deze verkiezingen werken enorm polariserend, maar volgens Brian Dunhill is dat niet zozeer het geval in de Brusselse expatgemeenschap: "Het is zoals in de VS: de meeste staten zijn ofwel rood, ofwel blauw. Dat is in België ook zo. Dit is toch vooral democratisch gebied, en de Republikeinen die er zijn, zijn veel minder open over hun keuze dan dat ze in een Republikeinse staat in de VS zouden zijn."

Sarah Streicker is een Amerikaanse die nog maar één jaar in Brussel woont. Ze werkt voor de HR-dienst van een Amerikaans bedrijf in Brussel, maar is oorspronkelijk afkomstig uit Richmond, Virginia. Ze werkte zeven jaar lang in Washington D.C., voor een bedrijf dat politieke enquêtes uitvoert. Ook zij laat er geen twijfel over bestaan welke kandidaat de voorkeur geniet: "Expats staan doorgaans nogal open voor andere culturen. Onze visie botst wel eens met die van Trump. De overgrote meerderheid van mijn vrienden is voor Clinton."

'Eenzame Amerikaan'
Ze is zelf ook rotsvast overtuigd van haar keuze: "Ik ben beschaamd dat Trump überhaupt een kans maakt om president te worden. Ik voel me hier soms als de "eenzame Amerikaan", die zich moet verdedigen voor toestanden als deze. Onder Barack Obama is onze reputatie in de wereld verbeterd, maar met Trump zouden we terugkeren naar de tijden van George W. Bush. Trumps internationaal beleid richt zich op het bouwen van muren, mensen buiten houden en andere landen bedreigen. Ik wil niet dat mijn land zich isoleert, het is belangrijk om een rol te spelen in de internationale gemeenschap", aldus Streicker.

Brian Dunhill kijkt met weinig enthousiasme naar de verkiezingscarrousel: "Zeer weinig mensen zijn trots op de kandidaat waarop ze zullen stemmen. Mensen kiezen vooral voor diegene die volgens hen het minste kwaad kan. De meeste Trumpfans zijn vooral tegen Clinton in plaats van voor Trump, en omgekeerd." Streicker beaamt dat: "Ik heb nog nooit zo'n negatieve toon meegemaakt in de presidentsverkiezingen. Ik vraag me af hoe we ooit terug eenheid kunnen krijgen na een campagne die zoveel verdeeldheid zaait."

Eigenlijk liep het al mis in de voorverkiezingen: "Normaal zorgen de primaries ervoor dat je de twee beste kandidaten krijgt. Ik denk dat iedereen het er wel mee eens is dat we dit jaar beter hadden kunnen doen", zegt Dunhill.

Palin en de Tea Party
Niet alleen deze verkiezingen zijn gepolariseerd, dat is de Amerikaanse samenleving evenzeer, vertelt Streicker: "De ongelijkheid in onze samenleving is enorm toegenomen. We zagen al een eerste voorbode van deze verkiezingen toen John McCain de omstreden Sarah Palin opnam als running mate (uiteindelijk verloor McCain in 2008 van Obama, red.). Daarna kwam de Tea Party in opmars, een veel extremere versie van de Republikeinse Partij."

Ze voorspelt weinig goeds voor de toekomst van de Republikeinse partij: "Zeker als Trump verliest is de kans groot dat die partij uit elkaar valt. Bovendien is het problematisch dat veel Republikeinen een kandidaat steunen die zoveel afkeer opwekt bij de rest van de bevolking. Er zijn zelden verkiezingen geweest die zoveel conflicten tussen vrienden en buren creëren."

Wat vindt de voorzitter van een Brussels-Amerikaanse expatgroep van een presidentskandidaten die Brussel een hellhole noemt? Elke Amerikaan aan wie we de vraag stellen schiet er spontaan bij in de lach, en dat is bij Dunhill niet anders: "Ach, hij heeft al ergere dingen gezegd en zal nog ergere dingen zeggen. Hij probeerde controverse op te wekken, maar de uitspraak hield geen steek. Elke Amerikaan die hier woont beseft de pracht en de complexiteit van Brussel. Als je vergelijkt met de situatie tien jaar geleden, dan zie je dat Brussel echt is uitgegroeid tot een volwaardige Europese hoofdstad."