Amper één op vijf valideert vervoerbewijs in tram

Slechts een vijfde van de tramreizigers valideert zijn vervoerbewijs. In de metro is dat 9 op de 10. De MIVB wil daarom het aantal controles opvoeren en activeert vanaf eind dit jaar de poortjes bij de uitgang van de (pre)metrostations.

De cijfers komen uit een MIVB-enquête over zwartrijden.

Op de 'korte' bussen valideert 60 procent van de reizigers zijn vervoerbewijs. 40 procent van de busreizigers slaagt er dus in om z'n vervoerbewijs niet te valideren, hoewel vooraan instappen verplicht is en er in principe controle is door de chauffeur.

Op de gelede bussen, ook wel accordeonbussen genoemd, is vooraan instappen slechts verplicht vanaf 20 uur en is de valideringsgraad bijgevolg maar 30 procent. Bij trams is de situatie nog erger met amper 20 procent.

Bij de metro zijn de cijfers logischerwijze veel beter, omdat in 35 (pre)metrostations al het systeem van poortjes bestaat. De valideringsgraad bedraagt er 90 procent.

"De cijfers komen uit een enquête over zwartrijden die we in januari 2011 uitvoerden bij 11.000 klanten. De enquêteurs stelden face-to-face vragen over hun valideringsgedrag bij de uitgang van de metrostations," legt MIVB-woordvoerster An Van hamme uit aan brusselnieuws.be. "Je kan niet besluiten dat 10 procent van de klanten poortjesglippers is. Want theoretisch is het mogelijk dat klanten in een station zijn gestapt waar er nog geen poortjes staan."

Toch wil de MIVB de poortjes sneller laten dichtgaan, om fraude en zwartrijden te voorkomen. "We moeten eerst uitvoerige tests doen met een verkorte openingstijd, want we willen natuurlijk vermijden dat mensen de deurtjes op hun neus krijgen," legt MIVB-woordvoerster Françoise Ledune uit.

Wie niet valideert is daarom nog geen diehard zwartrijder, want sommige abonnees vergeten hun Mobibkaart te valideren. Volgens directeur-generaal Alain Flausch bedraagt de gemiddelde echte fraude op de metro 14 procent.

Tariefdifferentiatie
Om de valideringsgraad op te trekken wil Flausch een sensibiliseringscampagne voeren. "De reiziger moet beseffen dat die validering hem ten goede komt. Elke validering bezorgt ons informatie over de verplaatsingen van onze klanten, waardoor we het aanbod beter kunnen afstemmen op de vraag." Voorts pleit hij voor meer controles via een toename van het aantal controleurs.

Flausch speelt ook met het idee om een tariefdifferentiatie in te voeren: hoe meer ritten je als klant binnen een bepaalde periode valideert, hoe minder je uiteindelijk zou betalen. Daardoor zou de regelmatige gebruiker net iets meer betalen dan de abonnee, maar minder dan de occasionele gebruiker. "Nog een manier om het aantal valideringen omhoog te krijgen." Concrete plannen voor de invoering van dit systeem zijn er nog niet.

Ander middel om zowel fraude als niet-validering tegen te gaan is het activeren van de van de poortjes bij de uitgang van metrostations, in het MIVB-jargon check outs. Dat moet verhinderen dat wie bovengronds zonder te betalen de tram neemt ondergronds uitstapt zonder betalen. Tegen 2013 zullen alle stations toegangspoortjes hebben waarbij de klant zijn vervoersbewijs moet valideren bij de check in en de check out.