Arau: 'Terug tram op centrale lanen'

Het nieuwe stadsbestuur moet zo snel mogelijk starten met de vernieuwing van de centrale lanen. Dat zegt het Atelier de Recherche et d'Action Urbaines (Arau). De stadsvereniging pleit daarbij voor de aanleg van een bovengrondse tram. Die zou parallel met de premetro rijden. De tram verdween uit het straatbeeld in de jaren 1970.

"Het is tijd dat de Stad in actie schiet en een vergunningsaanvraag indient", stelt Arau in een persbericht. "Het nieuwe college treedt straks aan en alle partijen hebben zich uitgesproken voor een autovrij Beursplein. Het college kan zich baseren op de plannen die in 2003 gemaakt zijn door de Groep Planning (ondertussen omgedoopt tot SUM)."

"Bovendien is de heraanleg van de westelijke Kleine Ring bijna voltooid", redeneert de stadsvereniging. De vernieuwing van de lanen langs het kanaal tussen Ninoofsepoort en Sainctelette was voor het vorige stadsbestuur het doorslaggevende argument om de centrale lanen ongemoeid te laten.

De Maurice Lemonnierlaan, Jules Anspachlaan en Adolphe Maxlaan zijn sinds de jaren 1970 nauwelijks van uitzicht veranderd. Toen werd de tram ondergronds gestopt en die "historische vergissing" wil Arau ongedaan maken.

"Het verdwijnen van de tram heeft geleid tot een marginalisering van het centrum, met een overvloed aan nachtwinkels en sexshops. Het werd het terrein voor doorgaans weinig kwalitatief massatoerisme en verloor zijn functie als woon- en ontmoetingsplek."

Onaantrekkelijke stations schrappen
Dat betekent niet dat de premetro moet verdwijnen. "De bovengrondse tram moet dienen voor lokaal verkeer, en zou kunnen rijden tussen twee culturele ontwikkelingspolen: Thurn & Taxis en Wiels. De ondergrondse tram moet dienen voor de verplaatsingen, zonder overstap, van en naar het noorden en het zuiden van het gewest."

Daarbij zouden de "onaantrekkelijke stations" Beurs, Anneessens en/of Lemonnier kunnen verdwijnen om de snelheid van de ondergrondse lijnen te verhogen. De stations Rogier, De Brouckère en Zuidstation moeten blijven voor de overstap naar andere metrolijnen of de tragere bovengrondse shuttle.

Volgens Arau laat de terugkeer van de tram toe om de openbare ruimte terug te geven aan bewoners, fietsers en voetgangers. Het transitverkeer (naar schatting ongeveer de helft van het autoverkeer op de lanen) kan dan ook geweerd worden, zoals de gewestelijke en gemeentelijke mobiliteitsplannen voorschrijven.

'Vergroening = gentrificatie'
"Het zal ook toeristisch en commercieel een meerwaarde betekenen", meent de stadsvereniging. In heel wat Europese steden zorgde de herintroductie van de tram inderdaad voor een nieuwe commerciële dynamiek in het stadscentrum.

Een park aanleggen op een deel van de centrale lanen zoals voorgesteld in het kader van de ideeënwedstrijd georganiseerd door de Brusselse Raad voor het Leefmilieu (Bral) vindt Arau geen goed idee. "Vergroening zorgt onvermijdelijk voor gentrificatie."

Bral wijst erop dat de centrumbewoners vragen om meer groen en daar ook nood aan hebben. "Studies tonen aan dat nabijheid van groen een belangrijke impact heeft op de gezondheid van omwonenden, vooral voor mensen van lage sociale afkomst. Daarom vinden wij dat deze mensen meer nog dan de rijkeren recht hebben op een park."

Om het risico op gentrificatie, het verdringen van de armere bewoners, te beperken moet tegelijk met de heraanleg van de openbare ruimte ook geïnvesteerd worden in meer sociale huisvesting, vindt Bral.