Arnold Karskens: ‘Niet in Bagdad, wel in Brussel’

Oorlogsverslaggever Arnold Karskens maakte in de nacht van 6 op 7 november een reportage over asielzoekers in het Noordstation. De politie van de zone Noord arresteerde hem voor het verstoren van de openbare orde. Een flagrante inbreuk op zijn werk als journalist, vindt Karskens. “Ik eis excuses van de politie.”

D e Nederlandse Brusselaar Arnold Karskens woont in Watermaal-Bosvoorde en reisde, onder meer voor zijn krant De Pers, naar Afghanistan, Myanmar, Irak en vele andere brandhaarden. Maar uitgerekend in de Europese hoofdstad belandde hij in de cel. Een reconstructie.

Wat is er precies gebeurd?
Arnold Karskens: "Onder asielzoekers doet het verhaal de ronde dat België vijfhonderd euro per dag uitkeert aan elke vluchteling. Dat trekt mensen aan uit de hele wereld. Maar trekt het ook mensen aan uit oorlogsgebied? Neen, want die hebben geen geld om hier naartoe te komen. Wie hierheen komt, is vooral goed in calculeren. De armsten blijven ter plaatse. Deze situatie komt alleen mensensmokkelaars ten goede. In de perceptie is Europa het land van melk en honing."

"Toen ik mijn reportage maakte, had Fedasil (federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers, red.) al 330.000 euro aan dwangsommen uitgekeerd aan asielzoekers. En er staan nog mensen in de wachtrij, de dwangsommen blijven oplopen."

"Dit is geen kritiek op Fedasil, want zij voeren alleen het beleid uit, ze roeien met de riemen die ze hebben. Maar toch is het een regelrechte schande wat nu gebeurt in België. Iedereen die een beetje medemenselijk is, ziet toch dat het zo niet kan."

"Met die achtergrond wilde ik een reportage maken over mensen die hier naartoe komen, opvang zoeken en soms ook geld van de staat krijgen. Dus ben ik eerst bij Fed­asil langsgeweest. Mensen buiten de deur aangesproken, want er staan er elke dag veel, en iedereen wil wel zijn verhaal doen. Om zicht te krijgen op de situatie in het Noordstation, waar asielzoekers haast elke nacht verblijven, ging ik daar in de nacht van 6 op 7 november langs. Ik spreek een bewaker aan, die me doorverwijst naar de politieagenten, waarvan er op dat moment al een tiental aanwezig zijn. Ik kom bij een Nederlandssprekende commissaris in burger terecht, waarop ik me legitimeer als journalist. Hij vraagt me na overleg met zijn collega's het gebouw te verlaten, het is immers sluitingstijd. Dat doe ik dan ook. Ik stel me buiten op, tot ik op een gegeven moment zie hoe twee agenten een slapende man bij zijn kraag vastgrijpen, en hem zo naar buiten slepen. Ik maak een foto, en na luttele seconden word ik in de boeien geslagen."

Want agenten fotografe­ren is verboden?
Karskens: "Neen, natuurlijk niet, en dat heb ik hun ook verteld."

Hing er een gespannen sfeer?
Karskens: "Helemaal niet. Toch werd ik met mijn handen op de rug geboeid weggevoerd, en die bewuste foto werd gewist."

"In Bagdad ben ik een keer gearresteerd, maar toen werd ik zelfs niet geboeid. In Argentinië ben ik ook eens aangehouden, en in Libanon eveneens, door de geheime dienst. Maar wat er op 6 november gebeurde, is voor zover ik me herinner een primeur. In Brussel nota bene, mijn woonplaats."

Hebt u zich verzet?
Karskens: "Neen, daar ben ik veel te professioneel voor. Want je verliest altijd en je zegt toch maar domme dingen. Als oorlogsverslaggever weet je wanneer je je mond moet houden."

Maar u begrijpt dat het Noordstation ontruimd moet worden.
Karskens: "Natuurlijk. En de politie moet dat ook ontruimen, dat is voor hen waarschijnlijk niet makkelijk, dat wil ik aannemen."
"Kijk, ik geloof gewoon heel hard in de rechtsstaat. Maar dan moet de politie wel volgens de regels werken. En het zijn duidelijk zij die een loopje nemen met de rechtsstaat, niet ik."

Volgens de politie heeft u de asielzoekers opgeruid.
Karskens: "Dat heb ik ook gelezen. Weet je, het Noordstation hangt vol bewakingscamera's. De ordediensten moeten die beelden nog hebben. Met de huidige terrorismedreiging worden die beelden vast langer dan een dag bewaard. Dus zeg ik: kijk naar die beelden en zeg mij maar eens waar en wanneer ik mensen oprui. Ik ben een gezagsgetrouwe persoon; tegen politiediensten zet ik geen grote mond op. Nu, als de beelden aantonen dat er niets aan de hand is en ik helemaal niemand oprui, dan moeten de betrokken agenten maar ontslag nemen. En de woordvoerder erbij, want een liegende politiewoordvoerder, dat is al even ontoelaatbaar."

Waar werd u opgesloten?
Karskens: "In het politiekantoor van Sint-Joost. Ongeveer drie uur. Het was een administratieve aanhouding. Belachelijk, want als je mensen opjut, dan moet daar toch een proces-verbaal van opgesteld worden? Ik ben niet verhoord. Ze probeerden me ook uitsluitend in het Frans te benaderen."

U voelt zich geïntimideerd?
Karskens: "Absoluut. Een arrestatie van een journalist is intimidatie."

Maar u kunt weinig tegen hen inbrengen, en dat weet u.
Karskens: "Ik kaart de misstanden dan ook via de pers aan. Ik vind het mijn plicht om dat te doen. En in dit geval betekent dat dat ik moet aanklagen dat de Brusselse politie liegt. Dat is wel de doodsteek voor de rechtsstaat."
"Brussel noemt zichzelf de hoofdstad van Europa, en de Europese instellingen zetten vaak - terecht - een grote bek op tegen minder frisse regimes. Dan is Brussel het als Europese stad toch aan zichzelf verplicht een toonbeeld te zijn van recht en degelijkheid."

Hebt u nog vertrouwen in de goede afloop van de zaak?
Karskens: "Ik denk dat ze op een gegeven moment bakzeil moeten halen. Ik vraag gewoon hun excuses voor wat er gebeurd is. En ik hoop dat er passende maatregelen genomen worden tegen deze leugens."

"Ik hoop dat er passende maatregelen genomen worden tegen deze leugens"