Asielzoekers moeten deel van loon afgeven voor verblijf in opvangcentrum

Asielzoekers die in een opvangcentrum verblijven en die werken, zullen binnenkort mee moeten betalen aan de kosten van hun verblijf. De regeling voor zo'n "faire bijdrage" die staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) vorig jaar al had aangekondigd, is nu uitgewerkt in een KB dat vrijdag op de agenda van de ministerraad staat. Dat maakt De Moor vrijdag bekend in een persbericht.

Het bedrag dat werkende asielzoekers zullen moeten bijdragen aan hun opvang, zal afhangen van hun inkomen. Er wordt gewerkt met schalen, waarbij de bijdrage in procent van het nettoloon meestijgt met het maandelijkse inkomen. Zo zal een asielzoeker die bijvoorbeeld 900 euro netto verdient, per maand 222,25 euro betalen. Wie zijn inkomen niet zelf aangeeft, zal daarvoor later een hogere bijdrage moeten betalen van 50 procent op het brutoloon.

"Het is niet meer dan fair dat asielzoekers die een eigen inkomen hebben mee delen in de kosten voor hun opvang", zegt staatssecretaris de Moor. "We vragen een redelijke bijdrage, waarmee we asielzoekers blijven aanmoedigen om te werken. Het aan de slag krijgen van asielzoekers is iets waar ik al langer sterk op inzet."

Erkende vluchtelingen die in een transitiefase in de opvang verblijven, worden vrijgesteld. Het is belangrijk dat zij kunnen sparen om nadien bijvoorbeeld een huurwaarborg te kunnen betalen op de private huurmarkt, zegt De Moor. De vrijstelling geldt ook voor minderjarige asielzoekers met een studentenjob. Asielzoekers die dan weer over een langdurige tewerkstelling beschikken en over voldoende inkomen om niet afhankelijk te zijn van een opvangcentrum, zullen worden aangemoedigd om het opvangnetwerk te verlaten en een eigen onderkomen te vinden.

Controles

De Moor kondigde de "faire bijdrage" vorig jaar al aan in de Kamer. Ze wees er toen op dat de maatregel er zou komen in het kader van de opvangcrisis, ook al bestond hij al langer in de regelgeving. "Voorgaande regeringen slaagden er echter niet in om dat systeem in de praktijk te doen werken, onder meer door het ontbreken van controles", zegt ze ook nu. Die controles worden nu mogelijk gemaakt door een structurele samenwerking tussen Fedasil en de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid, die de uitwisseling van gegevens over werkende asielzoekers mogelijk maakt.

Als zou blijken dat een asielzoeker zijn inkomen niet heeft aangegeven, zal dus een hogere bijdrage worden aangerekend. Als de persoon in kwestie dan nog weigert zijn bijdrage te betalen, kan het opvangcentrum beslissen om zijn dienstverlening voor de betrokkene in te perken, of in laatste instantie die persoon uit te sluiten van de opvang. Volgens de Moor hadden in 2022 ongeveer 10.000 asielzoekers een eigen inkomen. Op basis van het nieuwe KB zou de overheid op die manier naar schatting 2,3 miljoen euro per maand aan bijdragen ontvangen hebben, of zo'n 28 miljoen euro over het hele jaar.